Antropoloog André Droogers schrijft ”kieswijzer” voor zinzoekers
Een routeplanner voor zinzoekers, dat moet ”Kieswijzer levensbeschouwing” zijn. Dinsdag ligt het boek van André Droogers, emeritus hoogleraar culturele antropologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, in de winkel.
Zoals het een echte kieswijzer betaamt, begint het boek met tien lijstjes met stellingen waar je het (zeer) eens of (zeer) oneens mee kunt zijn. Zo weet je al voordat je met lezen begint wat voor levensbeschouwing het beste bij je past. Ben je orthodox of juist niet? Ben je atheïst of agnost? Hecht je aan instituten of juist helemaal niet?
Met het boek wil de schrijver mensen de gelegenheid bieden om te zien waar zij staan in het spectrum van de 75 levensbeschouwelijke keuzes die hij schetst. „Vergelijk het met de politieke kieswijzers”, aldus Droogers desgevraagd. „Ook hoop ik dat het boek helpt om mensen over muurtjes heen te laten kijken. Wij zijn, vanuit de verzuilde samenleving van vijftig jaar geleden, vaak bepaald door onze omgeving. Nu die zuilen voor een groot deel zijn weggevallen, blijven mensen zitten met de vraag naar hun bestaan en is er grote behoefte aan inspiratiebronnen. Een andere vraag is: hoe leef je in harmonie samen?” Als hij iets wil, is het begrip en tolerantie bewerkstelligen.
Is het u ook te doen om waarheidsvinding?
„Ik ben zelf overtuigd doopsgezind, maar de vraag naar waarheid laat ik bij de lezer. Deze construeert zijn eigen visie op waarheid en ik probeer daar verder niet in te sturen. Wel wil ik de alternatieven voor een bepaalde zienswijze zo goed mogelijk voor het voetlicht brengen. Daardoor kan een lezer op an- dere gedachten worden gebracht. Een atheïst kan een gelovige worden, en een gelovige atheïst.”
U biedt alternatieven, betekent dit dat u het christendom bijvoorbeeld tegenover de islam presenteert?
„Nee. Ik ga uit van het gegeven dat ruim twee derde van de Nederlanders geen georganiseerde vorm van religie aanhangt. Zij zoeken hun heil buiten de instituten. Achter de 75 levensbeschouwelijke keuzes liggen 20 levensbeschouwelijke houdingen die voorkomen in georganiseerde en niet-georganiseerde vorm.”
Kun je ook als extremist uit de kieswijzer komen?
„Je zou jezelf als extremistisch kunnen leren kennen. Ik heb echter geen thema ”gewelddadig – geweldloos” toegevoegd. Dat zou een mooie aanvulling kunnen zijn bij een tweede druk.”
Hoe kun je levensbeschouwelijke houdingen objectief beschrijven, iets wat voor een kieswijzer nodig is?
„Helemaal objectief kun je niet zijn, maar je kunt wel proberen de diverse standpunten zo helder mogelijk te verwoorden. Vanuit mijn vakgebied, de culturele antropologie en in het bijzonder de religieuze en symbolische antropologie, kijk ik naar de verschijnselen die bij een bepaalde levensbeschouwing horen.”
Wilt u uw lezers als wetenschapper en als christen echt niet overtuigen van iets?
„De enige zendingsdrang die ik heb, is dat ik meer onderling begrip wil kweken tussen mensen en dat zij hun standpunten nog eens goed doordenken.”