Binnen de evangelische wereld in België was Leo Proot (60) een begrip. Van 1983 tot 2006 gaf de inwoner van Gent leiding aan de Belgische tak van Operatie Mobilisatie. In 2006 vertrok hij daar vanwege zijn nieuwe missie: het stichten van een internationale gemeente volgens het model van de Redeemer Presbyterian Church van Tim Keller. Om die een juridische status te geven, sloot hij zich aan bij het Gereformeerd Overleg Vlaanderen. „Dat is een vereniging, maar de overheid ziet het GOV als een denominatie.”

De diensten trekken zo’n vijftig bezoekers, naast Vlamingen vertegenwoordigers van alle mogelijke nationaliteiten. „Internationale werkers, buitenlandse studenten die in Gent een masterstudie volgen en mensen die aan de universiteit onderzoek verrichten. Soms hebben we een verlichte moslim, een boeddhist of een Chinese atheïst in de dienst. Onze hoop is dat ze christen worden en in hun thuisland een nieuwe gemeente stichten.”

Het grootste deel van de Vlaamse bezoekers heeft een rooms-katholieke achtergrond, net als Proot zelf. Pas na het afronden van zijn muziekstudie ging hij aan het Bijbelinstituut België theologie studeren. „In mijn denken ben ik vooral gestempeld door Francis Schaeffer.”

Zelfstandig

Bewust koos Proot ervoor om bij het stichten van een internationale kerk in stilte te beginnen. „Als je in Vlaanderen je hoofd boven het maaiveld uitsteekt, wordt het er snel afgehakt.”

De Gentse voorganger vat zijn visie samen met de term ”The Eye of Brussel”. „Als je een lijn trekt langs de grote steden rond Brussel –Antwerpen, Gent, Brugge, Kortrijk, Charleroi, Namen, Luik– krijg je een oog. Ik hoop dat theologisch geschoolde Belgen met spirit bereid zijn om in die steden een gemeente te stichten. Te lang hadden zendelingen het hier voor het zeggen.”

Belangrijk is voor de oud-directeur van OM België dat het gemeenten van eigen bodem zijn, die tegelijk een afspiegeling vormen van de bevolking van de stad. „Je hoeft je eigen cultuur en historie niet te verloochenen. Daarin verschilt mijn visie van die van Intercultural Church Plants in Nederland.”

Engels is de voertaal in de diensten van de International Community Church Gent (ICCG), maar ze worden vertaald in het Nederlands. „Om de twee weken ontmoeten we elkaar in gemengde communitygroepen. Daarnaast is er de maandelijkse gebedsbijeenkomst en organiseren we seminars, workshops en een lady’s breakfast voor de vrouwen. Op deze manier proberen we een geestelijk thuis te bieden voor mensen die ver van huis leven.”

Sinds 2013 maakt de ICCG ook deel uit van de International Presbyterian Church, een door Francis Schaeffer gestichte denominatie van internationale kerken die zo’n dertig gemeenten omvat. „De evangelische beweging heeft door haar theologisch denken geen antwoord op de actuele maatschappelijke situatie”, verklaart Proot. „De reformatorische theologie heeft op dit gebied veel meer potentie.”

Hoog opgeleid

Naast Proot werden er drie oudsten aangesteld. Het aantal officiële leden ligt nu op 25, voornamelijk hoog opgeleide Vlamingen. „Dat is geen goede zaak. Ik hoop dat ook mensen uit andere lagen van de samenleving zich bij ons aansluiten.” De gemeente komt op zondagmiddag samen in een voormalige rooms-katholieke kerk die in 2013 is overgedragen aan de ICCG. Op zondagmorgen wordt het gebouw gebruikt door een rooms-katholieke liturgische beweging.

De liturgie in zijn eigen gemeente typeert Proot als „reformatorisch en vrij klassiek.” „De prediking staat centraal. Voor de zang kiezen we hedendaagse liederen, maar zorgvuldig geselecteerd op inhoud. Belangrijk vind ik dat de dienst voor alle bezoekers herkenbare elementen heeft.” Binnen het Gereformeerd Overleg Vlaanderen weet hij zich de luis in de pels. „Voor mij is kerkplanting belangrijk, maar de Nederlandse voorgangers zitten vastgeklonken aan hun kerkverband in Nederland. Dat ziet meestal niets dan hindernissen.”

In de nabije toekomst wil de Vlaamse voorganger erkenning van zijn gemeente bij de overheid aanvragen, zodat die in aanmerking komt voor financiële steun. Tot nu toe leeft hij van giften en het inkomen van zijn echtgenote, die als verpleegkundige werkt. „Door mijn achtergrond bij OM heb ik me over de financiën nooit zo veel zorgen gemaakt. We geloven dat God daarin zal voorzien. En dat doet Hij ook.”

serie Protestant in België

Dit is het vierde deel van een serie over protestanten in België. Morgen in de bijlage Kruispunt deel 5 (slot): prof. Geert Lorein, voorzitter van de Federale Synode.