Je hoeft als christen geen antwoord te hebben op alle vragen
Moet ik als christen een antwoord hebben op alle vragen? Bijvoorbeeld: Is een genetisch gemanipuleerd mens door God geschapen? Of: Als God bestaat, waarom zou Hij het lijden willen? En: Waarom zwijgt God bij alle onrecht dat christenen wordt aangedaan?
JA
Wees als christen bereid om te luisteren naar vragen van medemensen. Veel vragen zijn algemeen en leven in het hart van ieder mens. Waarom zou je niet naast een ander gaan zitten om samen antwoorden te overwegen? Anders is het wanneer vragen voortkomen uit intolerantie of gesteld worden om te kwetsen en te beledigen. Maar als er vragen zijn die iemand bezighouden en voortkomen uit een innerlijke worsteling om duidelijkheid, dan is het goed om met die ander te zoeken naar Bijbelse antwoorden.
Op deze wijze hebben vele christelijke denkers uit het verleden zich intensief beziggehouden met de vragen van hun tijd. Augustinus bijvoorbeeld geeft in zijn ”Belijdenissen” antwoorden op vragen over de schepping en Genesis 1. Blaise Pascal denkt in zijn ”Gedachten” diep na over hoe te bewijzen is dat Jezus Christus God is. C. S. Lewis stimuleerde het stellen van vragen, schreef duizenden brieven en correspondeerde soms meer dan tien jaar met vragenstellers alvorens die overtuigd raakten van de waarheid van het christelijk geloof. En ook hij verdiepte zich in het probleem van het lijden en het kwaad.
Probeer in het zoeken naar antwoorden zo veel mogelijk het Woord van God zelf te laten spreken en anderen naar Christus te leiden. Hij is namelijk het grote doel van de Schrift. In Hem leren we God kennen. Christus is in de wereld gekomen om getuigenis van de waarheid te geven.
Hiermee is tegelijkertijd ook een randvoorwaarde aangegeven. Iemand die vragen stelt over God, moet bereid zijn de boodschap van de Bijbel serieus te nemen. En als je God ter verantwoording roept, moet je ook bereid zijn je eigen verhouding tot deze God ter discussie te stellen.
NEE
De Bijbel is geen encyclopedie waarmee ik antwoord geef op alle vragen die een mens bedenken kan. Neem nu bijvoor- beeld de vraag naar de oorsprong van een genetisch gemanipuleerde mens die als kloon ontworpen is door een universitaire afdeling van een medische faculteit. Zo’n vraag is complex en is niet eenvoudig met een Bijbeltekst te beantwoorden.
Of: Waarom moeten sommige christenen in de wereld gemarteld worden en beantwoordt God hun gebeden om bevrijding niet? Ik heb daar geen rechtstreeks Bijbels antwoord op. Dat hoeft ook niet. Het is zelfs niet eens logisch een antwoord te hebben op alle vragen, want dan zou God Zichzelf tot boek gemaakt hebben. En er staat –gelukkig– geen isgelijkteken tussen de Bijbel en God.
De Bijbel, geïnspireerd door de Geest van God, heeft als openbaring van God een doel, maar valt niet samen met God en is niet de uitputtende openbaring van Zijn wil. De Bijbel is genoeg voor onze zaligheid en om God zoals Hij Zich hierin bekendmaakt, te eren. Maar God is meer dan de Bijbel. En dat houdt in dat christenen niet overal een antwoord op hebben.
Deze constatering brengt mij bij het feit dat christenen voorzichtig moeten zijn om God overal bij te halen. Het woord ”God” schept in deze moderne tijd sowieso verwarring. Wie of wat wordt ermee bedoeld? Veel moderne vragenstellers zien in God Iemand die boven aan de ladder van alle wereldse categorieën staat. Zo in de zin van: Als God bestaat, dan staat hij bovenaan en ook al staat Hij hoog, je kunt er bij. God staat aan jouw kant.
Toch is dat onjuist. God gaat boven alle denken uit. Je kunt God niet in een categorie plaatsen. God is niet het eigendom van een groep mensen en ook niet op afroep van een mens beschikbaar. God bestaat buiten het denken van de mens. Al onze voorstellingen over God zijn aangepast aan de beperkingen van het menselijk denken. In gedachten teken ik rondom mijn hoofd een cirkel. Alle denken en redeneren van mij beperkt zich tot die ruimte. En Gods wezen bevindt Zich buiten die cirkel. En alles wat ik over Hem weet is genade. Het komt van buiten.
DUS
Het is geen teken van zwakte als je deze beperking inziet en toegeeft. Zij maakt God groter dan mensen. Wat een opluchting te ervaren dat er meer is dan ik kan bedenken en dat God groter is dan ik ooit kan bevatten. Het christelijk geloof is geen verklaringsmodel dat in vergelijking met andere religies de beste papieren heeft. Geloven in Bijbelse zin is vertrouwen en loslaten, jezelf overgeven aan de enige „eeuwige, onbegrijpelijke, onzienlijke, onveranderlijke, oneindige, almachtige, volkomen wijze, rechtvaardige, goede God, een zeer overvloedige Fontein van alle goed” (NGB art. 1).