Liveblog: Motie van afkeuring breed gesteund, maar verworpen

22.45 uur: Vergadering gesloten – Kamervoorzitter Arib dankt Rutte, Van der Steur en Dijkhoff voor hun komst naar de Kamer en sluit de vergadering.

22.35 uur: Hoofdelijk stemmen – PVV-leider Wilders vraagt om een hoofdelijke stemming over de motie van afkeuring. Dat maakt het toch nog een beetje spannend. Uiteindelijk hebben 65 leden voor de motie gestemd en 77 tegen. Dat alles neemt niet weg dat het voor premier Rutte een zware dag was, en dat de brede steun voor de motie van wantrouwen -al is hij dan verworpen- voor hem en zijn kabinet pijnlijk is.

22.20 uur: SGP steunt motie van afkeuring – SGP-leider Van der Staaij geeft aan dat hij de motie van afkeuring, die zijn partij niet heeft ondertekend, wel zal gaan steunen. De SGP ziet deze motie „als een klassieke motie van afkeuring”, legt Van der Staaij uit, „die voor ons dus los staat van de vertrouwensvraag”.

22.05 uur: Hervatting: motie van afkeuring – De Kamer gaat verder met het debat. Segers (ChristenUnie) dient mede namens CDA, PVV, SP, D66, GroenLinks, PvdD en 50PLUS een motie van afkeuring in. Dat is geen Kamermeerderheid, maar betekent wel een forse schrobbering voor minister-president Rutte en zijn kabinet.

20.55 uur: Schorsing – Kamervoorzitter Arib schorst de vergadering tot 21.40 uur. De komende drie kwartier willen de fracties zich bezinnen op hun antwoord aan het kabinet.

20.50 uur: Grof vuil – Rutte verwijt zichzelf „dat ik in de bonnetjeszaak niet meer bij Opstelten heb aangedrongen of er misschien niet een tweede onderzoek moest komen”. Pechtold vindt dat Rutte afstand moet nemen van Teeven, aangezien de Teevendeal totaal mislukt is: een crimineel hoefde maar de helft van zijn straf uit te zitten en kreeg een heleboel geld mee, terwijl er amper iets bereikt werd. Rutte: „Toch ga ik iemand die zware criminelen probeerde aan te pakken, niet bij het grof vuil zetten. Zulke mensen hebben we nodig.” CU-leider Segers pakt de premier aan op zijn persconferentie van afgelopen vrijdag. Rutte: „Ik heb me mee laten slepen”. Segers: „Dat was bij u geen slip of the tongue, het was veertig minuten lang ondergraven van het rapport-Oosting”.

20.25 uur: Rutte: Geen doofpot – Rutte geeft aan dat het niet waar is dat in Nederland voortdurend zaken in de doofpot gestopt worden. Ook is er „niet gepoogd mensen uit de wind te houden of iets toe te dekken”, aldus de premier. De affaire van de Teevendeal heeft wel degelijk consequenties gehad, stelt hij: er zijn twee bewindslieden opgestapt, er is een Kamervoorzitter afgetreden en er is een onderzoek geweest van de commissie-Oosting. Wel erkent de minister-president dat er „grote fouten zijn gemaakt” en dat hij, „toen de zaak door bleef rommelen, ook in de publiciteit”, hij „meer de diepte in had moeten gaan” en bij het ministerie van Justitie had moeten checken of er toch geen betere informatie voorhanden was.

20.10 uur: Rutte door het stof – Premier Rutte gaat in zijn beantwoording van de Kamer diep door het stof. Hij is nu bezig, zegt hij, „aan het zwaarste debat in mijn loopbaan van 13 jaar als politicus”. Door zijn persconferentie van afgelopen vrijdag heeft hij „de zaak alleen maar erger gemaakt”. Door te speculeren over wat er in de Teevendeal, behalve de 4,7 miljoen gulden, nog meer is afgesproken, beging hij „een ongelooflijke stommiteit”, aldus Rutte. De premier onderstreept nu dat hij „het hele rapport-Oosting” onderschrijft. De achterliggende maanden is er in deze kwestie erg veel misgegaan, erkent de minister-president. „In het proces had ik alles moeten doen om de waarheid boven tafel te krijgen. Daarin ben ik tekort geschoten.” In het Kamerdebat van 10 maart had hij „meer tijd moeten nemen” om zijn antwoord aan de fracties voor te bereiden.

20.02 uur: Twijfel – CDA-leider Buma zegt te betwijfelen of Van der Steur op 9 maart daadwerkelijk vertrok uit het ministerie omdat hij geen kennis wilde nemen van het verslag van een gesprek tussen een topambtenaar en staatssecretaris Teeven. Volgens hem maakt Van der Steur de werkelijkheid mooier dan deze was. Als Van der Steur echt een scherpe grens had getrokken, was staatssecretaris Dijkhoff volgens Buma ook wel weggegaan.

19.58 uur: Enquête – CU-Kamerlid Segers wil van Van der Steur weten of het boek- Cees H. nu echt dicht kan. Van der Steur antwoordt: „Wat mij betreft wel. De Kamer moet zijn eigen afweging maken.”

19.49 uur: Complottheorie – Pechtold wil nog eens weten wat Van der Steur nu vindt van zijn Twitterbericht van zaterdag 14 maart. Daarin stelde Van der Steur op straat veel instemmende reacties te horen op de theorie van minister Schippers dat de VVD het slachtoffer was geworden van een complot. Van der Steur: „Ik twitterde alleen dat de mensen op straat het met Schippers eens waren, niet dat ook ik haar visie deelde.”

19.30 uur: Lessen ministerie – Nadat minister Van der Steur nogmaals heeft benadrukt hoezeer het hem spijt dat hij zich op 4 maart heeft bemoeid met het opstellen van een persbericht schakelt hij over naar een nieuw onderwerp: Welke lessen trekt het ministerie uit het rapport-Oosting? Pechtold schakelt over op een ander onderwerp: Waarom droeg minister Opstelten destijds een onafhankelijk onderzoek op aan een oud-procureur-generaal van het openbaar ministerie en niet aan de voorzitter van de Algemene Rekenkamer? Van der Steur verwijst kort naar het rapport, maar benadrukt dat hij in de toekomst uitsluitend externe onderzoekers zal aanstellenn wiens onafhankelijkheid buiten kijf staat.

19.18 uur: Gespreksverslag – Van der Steur benadrukt dat hem pas op 9 maart bleek dat Teeven nog wel degelijk concrete herinneringen had aan de hoogte van H.’s misdaadfortuin. Ook zegt hij het eens te zijn met de commissie-Oosting die stelt dat dit gespreksverslag wel degelijk overhandigd had kunnen worden aan de Tweede Kamer. Volgens Segers beaamt de minister daarmee eigenlijk dat hij al op 4 maart alarm had moeten slaan. Minister Van der Steur benadrukt dat hem dat toen niet nodig leek. Minister Opstelten gaf zijn ministerie namelijk nog diezelfde avond de opdracht om opnieuw naar belangrijke bewijsstukken op zoek te gaan.

19.05 uur: Mes op de keel – Net als Dijkhoff gaat ook Van der Steur door het stof. Hij had zich op 4 maart beter niet met het persbericht kunnen bemoeien. Opvallend is dat Van der Steur zegt tot deze uitspraak te zijn gekomen, nadat hij afgelopen zondag zijn gespreksaantekeningen van 4 maart nog eens teruglas. Pechtold vindt dat wel erg toevallig. Hij benadrukt dat Van der Steur vorige week woensdag nog volhield dat zijn bemoeienis volstrekt normaal was.

18.55 uur: Opnieuw Klaver – GroenLinksleider Klaver zegt zich te verbazen over Dijkhoffs uitspraak dat hij tot de slotsom kwam dat alle informatie die hem op 4 maart ter ore kwam al met de Kamer was gedeeld. Dijkhoff blijft bij zijn standpunt: „Zo zag ik dat echt.”

18.46 uur: Wilders – Wilders sluit zich aan bij Segers en Klaver. Hij voegt Dijkhoff toe: „U heeft Nederland bewust een rad voor ogen gedraaid.” Ook Wilders vindt dat Dijkhoff alarm had moeten slaan toen hem bleek dat Teeven nog wel degelijk concrete herinneringen had. Dijkhoff benadrukt daarop dat hij op 4 maart voor zichzelf tot de slotsom kwam dat het kabinet alle relevante informatie over de kwestie al met de Kamer had gedeeld.

18.40 uur: ‘Nog steeds niet het idee’ – Ook Klaver (GroenLinks) zegt zich niet te kunnen voorstellen dat Dijkhoff niet enorm schrok toen hem op 4 maart bleek dat Teeven wel degelijk vrij concrete herinneringen had aan de schikking die hij trof met Cees H. Dijkhoff: „Het feit dat er herinneringen waren, was niet nieuw. Ik zag die dag nog geen reden om alarm te slaan.” Klaver wil vervolgens weten wat Dijkhoff precies met Teeven heeft gewisseld over de deal.

18.30 uur: ‘Niet opsplitsen’ – Van der Staaij vraagt in welke hoedanigheid Dijkhoff minister Opstelten adviseerde; als VVD-campagneleider of als Kamerlid? Dijkhoff: „Ik ben niet iemand van petje-op-petje-af. Ik zat daar gewoon als Dijkhoff.” CU-Kamerlid Segers zegt nog niet overtuigd te zijn van Dijkhoffs verhaal. „Welke bedragen Teeven ook mompelde, alle alarmbellen hadden toch moeten gaan rinkelen?”

18.20 uur: Oppositie valt aan – Roemer vindt het vreemd dat Dijkhoff pas nu openheid van zaken geeft. Hij stelt dat de staatssecretaris dat eerder kunnen doen. Ook blijft Roemer erbij dat Dijkhoff de Kamer bewust informatie heeft onthouden. Dijkhoff: „Zo heb ik dat niet beleefd.” Pechtold neemt het stokje over en vraagt: „Waarom hebt u Opstelten niet onmiddellijk opgedragen om de Kamer te informeren over de herinneringen die Teeven nog had over het bedrag?” Dijkhoff: „Ik kan nu reflecteren op mijn handelen, toen nog niet. Die woensdag had ik nog niet door: Ik hoor nu informatie die cruciaal is.”

18.10 uur: Dijkhoff door het stof – Dijkhoff bevestigt dat ook Teeven aanwezig was op het ministerie, maar ontkent dat deze klip en klaar het bedrag van 4,7 miljoen gulden heeft genoemd. „Hij mompelde verschillende bedragen.” Vervolgens ontstond een verhit debat over de manier waarop deze bedragen moesten worden geïnterpreteerd. „Het feit dat die discussie toen ontstond, bevestigt dat ik eerder had moeten vertrekken”, aldus Dijkhoff.

18.05 uur: ‘toevallige afspraak’ – Dijkhoff bevestigt dat hij op 4 maart op het ministerie was, niet vanwege de Teevendeal, maar om Opstelten bij te praten over de VVD-verkiezingscampagne. Hij zegt zich overvallen te voelen doordat hij opeens een persbericht kreeg voorgelegd, met het verzoek daarover te adviseren. „Achteraf had ik toen op z’n minst een denkpauze moeten inlassen”, zegt hij.

18.00 uur: vervolg – Het debat gaat verder. Staatssecretaris Dijkhoff krijgt als eerste het woord.

17.00 uur: 18.00 uur verder – Alle fracties zijn aan het woord geweest. Om 18.00 uur zullen premier Rutte, minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff reageren op de vragen.

16.35 uur: Samsom: Rutte „niet handig” op zijn persconferentie – PvdA-leider Samsom is, net als Zijlstra, opvallend mild over het optreden, driekwart jaar geleden, van de toenmalige VVD-Kamerleden Van der Steur en Dijkhoff, die op het departement van Justitie meeschreven aan een persbericht van het ministerie. Kritischer is Samsom over wat premier Rutte afgelopen vrijdag op zijn wekelijkse persconferentie zei, namelijk dat de zogeheten Teevendeal een topdeal was. „Het was een slechte deal.” En wat Rutte vrijdag zei was, aldus Samsom, „niet handig”.

16.15 uur: Fracties hinten op parlementair onderzoek – Nadat eerder CU-leider Segers dat al had gedaan, hint ook D66-voorman Pechtold op een mogelijk parlementair onderzoek naar de affaire rond de Teevendeal. Volgens hem doet VVD-fractieleider Zijlstra er alles aan om opnieuw mist te creëren rond de gang van zaken tijdens en na de Teevendeal. Ook schiet het bij hem in het verkeerde keelgat dat Zijlstra opnieuw lijkt te beweren dat Oostings oordeel (“De Teevendeal was een slechte deal”) niet klopt, omdat we nu eenmaal, aldus Zijlstra, heel veel dingen rond die deal niet weten.

15.45 uur: Zijlstra poogt Van der Steur uit wind te houden – Na anderhalf uur raakt de Kamer goed op dreef. VVD-fractieleider Zijlstra wordt tijdens zijn inbreng continu geïnterrumpeerd. Wat de oppositie met name onbegrijpelijk vindt is dat de toenmalige Kamerleden Van der Steur en Dijkhoff op woensdag 4 maart op het ministerie van Justitie zaten om samen met de toenmalige minister, Opstelten, mee te schrijven aan een persbericht van het ministerie; een persbericht waarin zij, aldus CDA-leider Buma, de waarheid versluierden. Volgens Zijlstra is dit geen goede lezing van wat er gebeurde. Volgens hem was het juist heel verstandig van Van der Steur en Dijkhoff om Opstelten te adviseren in het bewuste persbericht geen getallen op te nemen. „Want er was heel veel onduidelijkheid over die getallen.”

15.10 uur: D66 en GL: Geloofwaardigheid politiek op spel – Het optreden van regeringspartij VVD in de affaire van de Teeven-deal is „onthutsend”. Betrokkenen deden voortdurend uitlatingen die niet klopten. Het zorgt ervoor dat mensen nog minder vertrouwen hebben in de politiek. Dat zei D66-leider Alexander Pechtold woensdag in het debat over de kwestie. De VVD’ers schoven volgens hem staatsrechtelijke regels terzijde en stelden hun partijbelang voorop.

15.05 uur: Boetekleed – SGP-leider Van der Staaij roept de premier op het boetekleed aan te trekken.

15.00 uur: CDA kraakt optreden Van der Steur en Dijkhoff – CDA-fractieleider Buma haalt hard uit naar de VVD en naar Ard van der Steur en Klaas Dijkhoff. De huidige minister en staatssecretaris van Veiligheid en Justitie bemoeiden zich dit voorjaar als VVD-Tweede Kamerleden intensief met de nasleep van de Teeven-deal. Dat is onacceptabel, zei Buma tijdens het debat.

14.55 uur: Wilders: Rutte is net Don Corleone – Met de Teeven-deal is weer eens het signaal afgegeven dat misdaad loont. En in de nasleep ervan toonde minister-president Rutte een totaal gebrek aan leiderschap. Dat zegt PVV-leider Wilders. De crimineel sleepte er volgens Wilders „de postcodekanjer” mee binnen.

14.45 uur: Roemer veegt vloer aan met Rutte – SP-leider Emile Roemer veegt de vloer aan met het handelen van premier Rutte. Hij noemt hem een premier „die ziet en hoort” , maar die niet meewerkt aan de openheid „die een democratie verdient.”

14.40 uur: ChristenUnie: Premier moet nu openheid geven – Premier Rutte moet „nu volledige openheid van zaken” geven in de affaire over de Teeven-deal, zegt fractieleider Segers. Gebeurt dat niet, dan moet de Tweede Kamer er desnoods met een korte parlementaire enquête of een parlementaire ondervraging onder ede zelf achteraan.

14.10 uur: Rutte wil eerst luisteren naar de Kamer – Premier Rutte gaat eerst luisteren naar de Tweede Kamer over de omstreden Teeven-deal. Dan zal hij proberen de vragen van Kamerleden zo goed mogelijk te beantwoorden. „Eerst is de Kamer aan zet.”

14.00 uur: Hoe schadelijk is dit debat voor verantwoordelijken? In het Kamerdebat over de Teevendeal zal een getergde oppositie premier Rutte, minister Van der Steur en staatssecretaris Dijkhoff tot laat in de avond onder vuur nemen. Wat is hun aandeel in de rel die inmiddels is ontstaan? Een analyse .

14.00 uur: Waar gaat dit debat over? Vier vragen en antwoorden .

Liveblog: Motie van afkeuring breed gesteund, maar verworpen

Politiek

RD.nl in uw mailbox?