Economie

Schoonheid zit vanbinnen

Ik zeg het eerlijk: ik kijk er niet graag in. Niet lang tenminste: natuurlijk elke morgen wel even, bij het opstaan. Een kam door m’n haar, crème op m’n gezicht. Dat soort dingen. Maar lang? Echt lang kijken in de spiegel hoe ik eruitzie? Brr...

11 April 2015 08:01Gewijzigd op 15 November 2020 18:05

Ik blijk niet de enige te zijn die het lastig vindt naar zichzelf te kijken of te laten kijken. Uit onderzoek van het schoonheidsmerk Dove blijkt dat 70 procent van de vrouwen cameravrees heeft. Lang in de spiegel kijken of op de foto gaan? Liever niet.

Bovendien deleten we massaal foto’s waar we onszelf minder gunstig op vinden staan. Dat herken ik. Bij mezelf, maar ook bij anderen.

Als ik een vrouw vraag of ik haar mag interviewen, dan is dat vaak wel goed. Maar een foto… moet dat echt? is wat ik vaak hoor. Dat kan natuurlijk bescheidenheid zijn. Dat is zeker in onze kring een grote deugd. Toch zet het me aan het denken.

Er speelt nog iets door m’n hoofd. Voor de foto’s in dit nummer werd een oproep in de krant geplaatst waarin om fotomodellen werd gevraagd. Lezers zouden eerst advies krijgen rond kleur en stijl en daarna met passende kleding van Speksnijder mooi op de foto gaan. Wie schetst mijn verbazing toen er dit keer spontaan meer dan 130 aanmeldingen binnenkwamen.

Misschien kwam dat ook door de opmerking in de oproep dat het bij deze fotosessie niet om schoonheid zou gaan, „wat dat ook precies mag zijn”, maar om diversiteit. Dat legt de lat al wat lager.

Dan blijft nog de vraag: hoe komt het dat een jong kind voor de spiegel staat te draaien, zichzelf eens goed bekijkend, en waarom gaat die onbevangenheid van naar jezelf kijken op een gegeven moment over? Is het zo dat we met het ouder worden onzekerder over onszelf worden? Of kritischer? En hoe komt dat dan?

Onzekerheid

Ter voorbereiding van dit artikel sprak ik met gz-psychologe Hilleke Hoekstra. Onzekerheid over je uiterlijk gaat vaak veel dieper, zegt zij. Het is vaak een symptoom van onzekerheid over jezelf. Veel mensen die onzekerheid ervaren over hun uiterlijk vragen zich ten diepste af of ze mogen zijn wie ze zijn.

In haar praktijk –waarin 70 procent van de cliënten vrouw is– gaat het vaak over deze onderliggende vraag. Vooral veel vrouwen tobben met hun zelfbeeld. Jammer en spijtig, noemt Hoekstra dat. Want doordat veel mensen veel energie en tijd kwijt zijn aan allerlei knagende vragen, komen ze niet toe aan waartoe ze op deze aarde zijn: het eren van God, het onderhouden van hun familie-en vriendschapsbanden en het genieten van het goede wat God geeft.

Dat is een rake opmerking. Want misschien vinden wij vrouwen het nog wel een soort vroom om onzekerheid te veinzen. Hoor je niet bescheiden te zijn? En niet zo op de voorgrond te staan? Blijkbaar bevindt zich rond deze waar­heden een lijntje dat je gemakkelijk oversteekt.

Maar waar komt dat negatieve zelfbeeld vandaan? We weten toch allemaal uit de Bijbel Wie onze Maker is? En dat Hij geen fouten maakt? Maar hoe komt het dan dat de boodschap dat we er mogen zijn, niet beklijft? „Bevestiging”, geeft Hilleke Hoekstra aan. Althans: een gebrek daaraan. „Dat is wat vaak terugkomt in mijn spreekkamer. Mensen die in hun jonge jaren niet te horen hebben gekregen dat ze er mogen zijn zoals ze zijn, tobben vaak later nog met hun zelfbeeld.”

Een belangrijke boodschap dus voor opvoeders: accepteer je kinderen zoals ze zijn. Houd van hen, en laat hun dat ook weten. En voor jezelf: zoek bevestiging in wie je bent. Lees in de Bijbel om te ontdekken hoe God naar ons kijkt. Zet op een briefje een lieve opmerking of een compliment dat je die dag hebt gehoord. Plak ze desnoods op je spiegel. Zodat de boodschap beklijft en je stopt met tobben over jezelf, zodat je je energie aan zinvollere zaken kunt besteden.

Nog een belangrijke: stop ermee je te vergelijken met anderen. Want daarin zijn we ook vaak sterren. Tieners kijken naar modellen in bladen, volwassenen naar de buurvrouw of naar de vrouw die altijd voor hen zit in de kerk. Die behalve een mooie, nieuwe jas, ook nog eens geweldig lang haar en heel lieve kindertjes heeft.

Metamorfose

Het rare met vergelijken is dat we volgens Hilleke Hoekstra nooit objectief vergelijken. We zien bij een ander namelijk altijd waar we zelf bang voor zijn. „Vind je zelf dat je te korte benen hebt, dan vallen jou vooral de lange stelten van een ander op. En heb je zelf een buikje? Dan zie je uiteraard vooral de slanke taille van een ander.”

Even terug naar de spiegel. Ik blijf het een raar ding vinden. Want wat zie je eigenlijk wanneer je erin kijkt? Zie je dan opeens wie je bent? Of: hoe anderen zien wie je bent? Of nog anders: hoe anderen zien hoe jij er aan de buitenkant uitziet? Of…

Ben ik dan wie ik zie? Of zit wie ik ben vanbinnen? Kortom: wat is de wisselwerking tussen je innerlijk en je uiterlijk?

Ze intrigeren me, deze vragen. En neem ook die opmerking die ik laatst las in een damesblad, in zo’n rubriek ”voor/na”. De metamorfose was goed gelukt, deze keer. De dame in kwestie zag er jaren jonger uit. En frisser. Dat vond ze zelf ook. Ze reageerde: „Ik voel me nu veel zekerder over mezelf en mijn uiterlijk dan voor de verandering.” En een paar zinnen later: „Ik heb mezelf teruggevonden…”

Dat soort uitspraken hoor je ook wanneer mensen 20 kilo zijn afgevallen. Of 40. Of 60 soms. „Ik ben nu weer mezelf.” Blijkbaar zit er dus een link tussen hoe je je voelt en hoe je eruitziet. Maar kun je daaruit concluderen dat wie je bent afhankelijk is van hoe je eruitziet?

Ik moet denken aan de documentaire van de Amerikaanse Lizzie Velasquez. Toen zij zeventien was, kwam ze een foto van zichzelf tegen op internet waarbij het onderschrift vermeldde dat ze de lelijkste vrouw van de wereld was.

Lizzie werd geboren met lipodystrofie en het marfansyndroom, waardoor ze geen vet ontwikkelt. Daarnaast is ze blind aan één oog en slechtziend aan de andere kant. Toch vond ze de kracht om niet op te geven. Ze maakte er haar missie van gepeste kinderen te helpen.

Vorig jaar kwam Lizzie met een documentaire over zichzelf, ”A Brave Heart: the Lizzie Velasquez Story”, waarin ze vertelt dat ze heeft ontdekt dat wat mensen zeggen niet het belangrijkste is. Wat God van ons vindt, telt pas echt.

Wat een geweldige vrouw. Net als ik dus ;-)

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer