“Lone wolves” vormen een schrikbeeld voor onze samenleving. Vooral als het om terugkerende jihadisten gaat. Zo mogelijk wordt daarom hun paspoort afgenomen en pakken we hen bij de grens al op. Maar vorige week stak zowaar een echte “lone wolf” bij Drenthe de grens over en struinde ongehinderd rond. Volgens de deskundigen zullen er zeker nog meer komen. In het grensgebied van Twente zitten ze al.

Het hart van de natuurliefhebber springt hoog op in mij: de wolf komt terug! Een welkome bijdrage aan het natuurbeheer. Zijn natuurlijke prooidieren zijn herten en zwijnen. Die moeten nu vaak door mensen worden afgeschoten. Maar onderweg snackt een wolf natuurlijk ook wel eens een schaapje. Dat is zijn aard. Wolf en lam zijn niet geschapen om samen te weiden.

Dat laatste is wel het beeld dat het boek Jesaja van de toekomst schetst, in een visioen over de nieuwe hemel en aarde: “Wolf en lam zullen samen weiden” (Jesaja 65:25). Woorden die letterlijk tot de verbeelding spreken. Het gaat om een vrij citaat uit een eerdere profetie in hetzelfde bijbelboek. In Jesaja 11,6 staat al aangekondigd dat een wolf zich zou neerleggen naast een lam. De komst van een messiaanse koning werkt zelfs door in het dierenrijk. Harmonie in heel de schepping! Het “zich neerleggen naast” is in Jes. 65:25 “samen weiden” geworden.

Een andere wijziging is nog veelzeggender, maar zal de gewone Bijbellezer gemakkelijk ontgaan. Jesaja 65:25 gebruikt een zeldzamer woord voor “lam” dan 11:6. In het boek Jesaja komt het enkel nog voor in 40:11. Het ziet daar op de lammeren die God zelf bij zijn terugkeer naar Sion zal meebrengen.

Toevallig? Waarschijnlijk niet. Het laatste deel van het boek Jesaja grijpt vaak op eerdere teksten terug. Het huidige Bijbelonderzoek heeft steeds meer oog voor verbindingen als deze. Dat dient meer dan alleen het leesgenoegen. Het levert ook inhoudelijk wat op. De subtiele wijziging in het gebruik van het woord “lam” roept de profetie van Jesaja 40:11 in herinnering. Het lam vertegenwoordigt de verloste ballingen, het nieuwe volk van God: “Als een herder zal God zijn kudde weiden: zijn arm brengt de lammeren bijeen, hij koestert ze en zorgzaam leidt hij de ooien.” De verrassende wending die daarmee plaatsvindt, mag worden meegedacht als het om het visioen van de wolf en het lam gaat. Het “samen weiden” van wolf en lam (de beeldspraak vervolgt met leeuw en rund) bedoelt geen biologische informatie te geven over wilde dieren die plotseling vegetariër worden, maar staat symbool voor het einde van het kwaad. De verlosten mogen veilig wonen. “Niemand doet kwaad, niemand sticht onheil op heel mijn heilige berg”, klinkt het daarom (Jesaja 65:25; vgl. 11:9).

Als God zelf terugkeert, zullen zelfs “lone wolves” mak worden als lammetjes. Hun terugkeer hoeft niet meer gevreesd te worden. Net zo min -voeg ik er als natuurliefhebber graag aan toe- als de terugkeer van de echte wolf vandaag.

De twaalf bloggende theologen zijn lid van de onderzoeksgroep BEST (Biblical Exegesis and Systematic Theology) van de Theologische Universiteiten van Apeldoorn en Kampen.