”Ik zou liever op een ROTONDE rijden, dan wachten op dit stomme rode licht”. Een Engelstalige sticker met deze boodschap siert een radiator in het Zoetermeerse huis van de verkeerskundig ingenieur. „Een Amerikaanse grap”, lacht deze.

Fortuijn zette zich zijn hele werkzame leven in voor de wegen van de provincie Zuid-Holland. Veiligheid stond voor hem daarbij voorop. Zijn christen-zijn vormde zijn inspiratiebron. „Het gebod tot naastenliefde motiveerde mij om zorg te dragen voor verhoging van de veiligheid.”

Dodelijke val

Hij verwijst naar Deuteronomium 22:8. „De wet van Mozes stelde een huiseigenaar schuldig als iemand van een dak zonder leuning een dodelijke val maakte.” Op dezelfde manier zijn ook wegbeheerders verantwoordelijk om voor zo veilig mogelijke wegen te zorgen, vindt Fortuijn. „Zij moeten ervan uitgaan dat mensen fouten maken, hoewel die natuurlijk zelf ook verantwoordelijk zijn voor hun gedrag.”

De ANWB presenteerde deze week een rapport. Daarin geven weggebruikers aan welke provinciale wegen zij als het gevaarlijkst ervaren. Fortuijn waardeert het dat de bond daarmee verkeersveiligheid in de schijnwerpers zet. „Natuurlijk is zo’n peiling subjectief en is het ervaren risico anders dan het daadwerkelijke gevaar. Dat laatste blijkt alleen uit onderzoek. Maar de gevaren worden hiermee voor het voetlicht gehaald.”

Een nog positiever oordeel velt hij over een vorig jaar verschenen rapport. Daarin geeft de ANWB een tot en met vijf sterren voor de veiligheid op provinciale wegen. „Op een paar details na klopt dit onderzoek niet alleen, maar is het sterrensysteem ook een uitstekend communicatiemiddel.”

Wat Fortuijn in dit rapport mist, is het verlagen van de snelheid op kruisingen door de aanleg van plateaus. „Een goedkope maatregel waardoor het aantal ongevallen met doden en gewonden met de helft afneemt. Ik vrees dat de aanleg van plateaus uit beeld is geraakt bij de ANWB en de beleidsmakers. Mijn opvolgers van de verkeersafdeling in Zuid-Holland hebben er zelfs een paar weggehaald. Het ANWB-publiek noemde de lagere drempel bij de kruising van de N215 bij Melissant juist gevaarlijk.”

Volgens Fortuijn hebben veel politici en beleidsmakers een verkeerde prioriteit. „Bij hen staan doorstroming en snelheid bovenaan. Terwijl een hoge snelheid bij kruisend verkeer veel ongevallen veroorzaakt.”

De snelheid moet omlaag op kruisingen van provinciale wegen. Om dat te bereiken, ontwierp hij in 1996 de turborotonde, waarbij chauffeurs van tevoren kiezen welke richting ze gaan, wat de snelheid omlaag brengt, maar de doorstroming bevordert.

Medio 2002 werd er een turborotonde in Reeuwijk naar Fortuijn genoemd. Dat gebeurde pas na de Kamerverkiezingen, omdat Reeuwijk bang was dat de Lijst Pim Fortuyn de rotonde zou gebruiken voor propaganda voor de LPF. Bertus Fortuijn promoveerde vorig jaar op zijn uitvinding.

Behalve een Fortuijnrotonde zijn er nog volop andere maatregelen voor veiliger N-wegen. Fortuijn kan zich in de meeste ANWB-voorstellen vinden: vangrails in de bermen, zogeheten ”rammelstroken” bij de bermen en aanleg van of afscherming van middenbermen. „Natuurlijk! Dat stelde een onderzoeksrapport in 1993 al. Op wegvakken kun je goed 80 kilometer per uur rijden, maar kruispunten moet je anders behandelen: de snelheid moet terug naar 50 kilometer per uur en er moeten plateaus en lantaarnpalen komen.”

Voorrang

Zal de overheid er wel voor kiezen om bij investeringen verkeersveiligheid de voorrang te geven? Een op de vier gemeenten maakte deze week al bekend fors te gaan bezuinigen op wegen nu veel zorgtaken op hun weg komen.

Fortuijn: „Politici schatten het belang van verkeersveiligheid standaard te laag in. Ook de ANWB toont aan dat maatregelen meer geld opleveren dan kosten. Er is plenty geld – met deze lage rente. Politici moeten alleen de juiste maatschappelijk-economische afwegingen maken.”

Belangrijkste voorstellen 
op een rij

DEN HAAG. De belangrijkste voorstellen op een rij uit 
het vorig jaar gepresenteerde ANWB-rapport om 
de verkeersveiligheid op provinciale wegen te verhogen naar minimaal drie sterren:

• Geleiderails bermen over 5628 kilometer: 5700 minder slachtoffers. Kosten 764 miljoen euro, baten 1805 miljoen euro.

• Extra rijstrook over 379 kilometer: 2500 minder slachtoffers. Kosten 510 miljoen euro, baten 772 miljoen euro.

• Rammelstroken aan de bermkant over 4231 kilometer: 1300 minder slachtoffers. Kosten 51 miljoen, baten 407 miljoen euro.

• Stroken om van de weg geraakte verkeersdeelnemers de gelegenheid te geven hun fout te herstellen (redresseren) over 2467 kilometer: 1100 minder slachtoffers. Kosten 219 miljoen euro, baten 292 miljoen euro.

• Totalen van de tien maatregelen: 13.500 minder slachtoffers. Kosten 1,9 miljard euro, baten 4,1 miljard euro.

serie 
Onveilige N-wegen

Dit is het vierde en laatste deel van een serie over onveilige provinciale wegen.