Paul Chekh, zoon van Nikolay Chekh –voorganger in Charzysk, dicht bij Donetsk– reageert geschokt. „Het is een grote schok voor ons, vooral omdat het zo dichtbij plaatsvond. Mannen, vrouwen en kinderen vonden de dood. Het was een verschrikking.

We bidden in onze kerk voortdurend om vrede in onze regio, maar nu zijn onze gebeden ook gericht op de families van de slachtoffers. We verwerpen deze oorlog en willen de nabestaanden van harte condoleren.”

Verder laat Chekh weten dat de situatie van christenen in het gebied gevaarlijk is. „Als je voor een zelfstandig Oekraïne bent en de separatisten en hun ‘nieuwe republiek’ niet steunt, ben je hun vijand.”

Alexander Malov is voorganger en leider van de Light of Resurrection, een partnerorganisatie van de Nederlandse stichting Kom over en help. Light of Resurrection is gevestigd in Makeevka, eveneens bij Donetsk. In een uitgebreide e-mail aan zijn vrienden in Nederland condoleert Malov ons land. Zijn boodschap is getiteld ”A wake-up call”.

Volgens Malov is het conflict dat Oekraïne sinds november in zijn greep houdt nu niet langer een zaak die alleen dit land raakt. Malov zegt dat hij lang zijn mond heeft gehouden over de dubbele moraal die hij bij hetWesten 
–zowel Europa als Amerika– bespeurt, maar dat hij nu niet langer kan zwijgen. Hij verwijt het Westen contacten met de Russische president Poetin te onderhouden en zo een corrupt Oekraïne te steunen.

Voor Malov is er geen twijfel mogelijk: Rusland of de pro-Russische separatisten hebben het vliegtuig naar beneden gehaald. „De wereld rouwt nu om 298 slachtoffers, maar wij rouwen om alle slachtoffers die de afgelopen tijd in Oekraïne vielen. Het zijn er zo veel dat we het aantal niet eens meer weten.”

Malov beseft dat het hard kan klinken, maar toch stelt hij dat „datgene wat is gebeurd de pijnlijke oogst is van een dubbele Europese moraal”, omdat Europa Rusland te vriend houdt. „Als Europa deze tragedie slikt, net zoals het de vliegtuigcrash waarbij de Poolse president omkwam slikte, dan kan Europa verwachten dat Poetins troepen op een later tijdstip aan zijn deur staat.”

Anatoliy Sinkevich uit Rivne, West-Oekraïne, is voorganger van de gemeente House of the Gospel. Zijn eerste reactie was er een van woede en verdriet, aldus Sinkevich, eveneens partner van Kom over en help. „Mijn verdriet betrof de dood van bijna 300 onschuldige mensen. Mijn woede was gericht op hen die –direct of indirect– het terrorisme in Oekraïne steunen. De daders handelden onverantwoord.”

In de kerk in Rivne is zondag­morgen gebeden voor de nabestaanden van de overleden slachtoffers, aldus Sinkevich. „Als christenen hebben we niet het recht om te veroordelen, we kunnen alleen onze zorg en liefde uiten. Tegen de getroffenen wil ik zeggen: Wij weten wat pijn is. Er sterven hier dagelijks Oekraïners door het conflict. Daarom, en dat zeg ik ook tegen de mensen hier: Wees sterk, blijf het leven leven en blijf liefhebben.”