Gedreun van graafwerkzaamheden mengt zich met de pianoklanken. Buiten worden glasvezelkabels aangelegd. Binnen speelt Adriaan Ploeg een stevige Rachmaninov op de Yamahavleugel in de woonkamer. In de woonkeuken zit Raïsa achter een gloednieuwe Schimmelpiano, net die week afgeleverd. En dan is er nog een muziekkamer met een August Försterpiano.

De familie Ploeg uit Genemuiden is goed voorzien van instrumenten. Dat moet ook wel, want de beide ouders en de vijf kinderen bespelen allemaal een instrument, of meerdere instrumenten. Piano, viool, orgel, melodica. Regelmatig treden ze op bij concerten, zangavonden en concoursen.

Het gezin neemt plaats in de woonkamer voor een gesprek over muziek en componisten, over studeren en zenuwen.

Muziek legde de basis voor het huwelijk van vader en moeder Ploeg, zo’n twintig jaar geleden. Katya groeide op in Oekraïne. In het gezin van negen kinderen speelde iedereen een instrument: piano, dombra, saxofoon, trompet, viool, klarinet, drum.

Katya speelde in het orkest van de baptistengemeente en ging viool studeren. Toen stichting Kom over en help (KOEH) de bouw van een nieuwe kerk had gesponsord, ging Cor als organist mee om de opening van het kerkgebouw muzikaal te omlijsten. Katya herinnert zich nog dat haar man op de affiche van het concert werd aangekondigd als ”bachelor in music”. Later zou Cor regelmatig terugkeren om concerten te geven. Van het een kwam het ander, zegt Katya. Van de regen in de drup, grapt Cor.

Zelf studeerde hij orgel aan het conservatorium in Zwolle. Cor Ploeg is organist in de hervormde gemeente van Genemuiden. Een voorliefde heeft hij voor de Franse romantiek: Widor, Guilmant, Vierne. „Die componisten vind ik gewoon heerlijk om te horen.”

Katya Ploeg heeft een voorliefde voor klassieke muziek, zoals Mozart en Vivaldi. En voor de Russische componisten. „Die zijn heel zangerig, ze hebben mooie melodielijnen. Wat ik van Asma en Zwart vind? Daar heb ik niks mee. Voor mijn gevoel is dat meer amateurmuziek.”

Katya heeft tussen de 25 en de 30 leerlingen, Cor heeft er minder, maar hij dirigeert drie gemengde koren en een mannenkoor. Overdag is Cor vaak thuis. ’s Avonds repeteert hij met de koren, dan is Katya bij de kinderen.

Melodica

Sinds kort is er een nieuw instrument in het gezin Ploeg bijgekomen: de melodica. Het is een blaasinstrument met een klein pianoklavier. In de melodica zitten tongen. De sound doet denken aan een mondharmonica of accordeon. De melodica behoort tot dezelfde instrumentenfamilie, legt Cor uit.

„Mijn broer, saxofonist, had er eentje via Amerika gekocht”, zegt Katya. „Toen dacht ik: Onze jongens spelen toetsen, met zo’n melodica kun je leuk samenspelen. Je kunt er mooie fraseringen op maken.” Cor: „Ik wilde een Höhner, dat is het beste merk voor dit soort instrumenten. Alleen bouwt Höhner ze niet meer nieuw, omdat ze zo weinig worden gebruikt. Toen ben ik aan het bellen gegaan. Uiteindelijk werden we getipt door een zaak in Barneveld dat er in Zweden misschien nog eentje te koop was. Vanuit Zweden hebben we de melodica laten komen.” Cor kruipt achter de vleugel, Danik pakt de melodica erbij, en Katya zingt. Samen brengen ze een Russisch gebed ten gehore.

Studeren

De kinderen Ploeg maken muziek op hoog niveau. Ze studeren dan ook stevig. Adriaan komt aan de twee uur per dag, Danik studeert anderhalf uur, of een uur. Zaterdag is de studietijd beduidend langer: vier of vijf uur. „Ze spelen niet de hele tijd achter elkaar, hoor”, zegt Katya, „dat is niet goed voor de concentratie.” Beide zonen zitten op de Pieter Zandt Scholengemeenschap. Het huiswerk vraagt ook de nodige tijd. De jongens zijn van plan om na hun gymnasiumexamen een technische studie te volgen, naast het conservatorium.

Katya vindt het een nadeel van het Nederlandse muziekonderwijs dat er geen punten zijn waar je naartoe werkt. „Het is zo vrijblijvend allemaal. In Oekraïne krijgt iedereen die een instrument bespeelt theorieles en leert iedereen op de muziekschool ook piano spelen. Voor elke vakantie wordt er een toets afgenomen. Door het toetsen van de vorderingen worden niet alleen de leerlingen maar ook de docenten gecontroleerd.”

Danik geeft aan niet echt één favoriete componist te hebben. „Elke componist heeft wel iets. De snelheid en techniek bij Gabriel Pierné vind ik mooi, of de melodische kant van Rachmaninov of de harmonieën van Chopin.”

Adriaan noemt Liszt en ook Rachmaninov. Een stuk dat hij goed in de vingers heeft, is de Toccata van Aram Katsjatoerian, blijkt als hij achter de klavieren plaatsneemt. Met verve zet hij de toccata neer. „Ik ben met deze muziek opgegroeid”, zegt Katya. „Katsjatoerian componeerde tegen het Sovjetregime in, hij heeft in een kamp gevangengezeten.”

Koekoek en kwartel

De 5-jarige Anna-Stasia volgt vioollessen bij haar moeder. Afgelopen herfstvakantie heeft ze een nieuw boek met een cd gekregen. Als ze oefent, gaat ze eerst altijd de viool stemmen, geholpen door haar moeder. Daarna gaat ze tokkelen, en als dat goed gebeurd is, gaat ze strijken. Anna-Stasia draagt twee kleine dansjes voor. Haar moeder wijst met haar vinger bij en telt: „Eén, twee, drie, vier. Nee, dat is de e.”

Stacik laat samen met zijn vader enkele Melodische Ubungsstücke van A. Diabelli horen, vierhandig gespeeld op de vleugel.

Daarna is het de beurt van Raïsa. Zij speelt, heel dynamisch, enkele delen uit de Sonate Pastorale van Théodore Lack. Het is muziek die iets uitbeeldt. Voordat ze begint, leest ze van een papier de betekenis voor. Zo gaat het eerste deel over herders die op een zonnige ochtend in de velden hun liedje laten horen. Dan volgt een andante over een koekoek en een kwartel, die muzikaal worden onderbroken door onweer en storm.

Als ze klaar is, gaat ze in de woonkeuken verder op haar viool oefenen. Het informele familieconcert wordt afgesloten door Danik, die een zangerige impromptu van Schubert voordraagt. Dit keer niet gestoord door lawaai van buiten.

Gezinsleden

Katya Ploeg-Vinogradskaya

leeftijd: 38 jaar

instrument: viool

opleiding: muziekcollege te Zhitomir

–

Cor Ploeg

leeftijd: 42 jaar

instrument: orgel, piano, melodica

opleiding: conservatorium Zwolle

–

Danik Ploeg

leeftijd: 17 jaar

instrument: orgel, piano, melodica

opleiding: talentklas conservatorium Zwolle, Frank van der Laar

–

Adriaan Ploeg

leeftijd: 15 jaar

instrument: piano

opleiding: talentklas conservatorium Zwolle, Frank van der Laar

–

Raïsa Ploeg

leeftijd: 10 jaar

instrument: piano, viool

opleiding: Frank van der Laar

–

Stacik Ploeg

leeftijd: 7 jaar

instrument: piano, viool

opleiding: les bij zijn vader en moeder

–

Anna-Stasia Ploeg

leeftijd: 5 jaar

instrument: viool, piano

opleiding: les bij haar moeder