Het is voor iedereen wennen: waar coalitiepartners moeizame compromissen vroeger verdedigden alsof het hun eigen partijstandpunt was –vraag maar aan het CDA–, is het huwelijk tussen VVD en PvdA soms zó’n spagaat dat die partijen daar maar niet aan beginnen. Ronduit wordt gesteld, ook door bewindspersonen, dat beleid soms voor de één winst is en voor de ander verlies, simpelweg omdat besloten is om „elkaar wat te gunnen.”

Nergens is die spagaat zo zichtbaar als op Veiligheid en Justitie, het beleidsterrein van VVD-staatssecretaris Teeven. In ruil voor de strafbaarstelling van illegaliteit (pijn voor de PvdA), stemde diens partij tijdens de formatie in met een versoepeld asielbeleid en het kinderpardon (pijn voor de VVD).

Dat Teeven de strafbaarstelling nu wil binnenhengelen, kan voor Slob geen verrassing zijn. Dat de CU-leider dinsdag aankondigde zijn steun aan het kabinet in te trekken als dit plan niet van tafel gaat, is dan ook vooral te wijten aan wat Teeven zou hebben gezegd. „Hij heeft de afgelopen weken op twee plekken aangegeven: „wij hebben het zuur gehad”, daar bedoelde hij dan het kinderpardon mee en nu komt „het zoet” van de strafbaarstelling van illegaliteit”, aldus Slob in het tv-programma Eén op Eén.

Slob doelt op uitlatingen die Teeven zou hebben gedaan tijdens een debat op 9 februari in Amsterdam en die hij zaterdag in een interview met De Telegraaf „nog eens dunnetjes” zou hebben overgedaan. Voor de CU’er was dat „de druppel.” „Ik moet u zeggen, dan gebeurt er wat met me. Ik ben daar verdrietig over en boos, want ik vind dat je zo niet over mensen mag spreken.”

De vraag is of Slob hiermee niet erg veel lading geeft aan wat Teeven inderdaad in Amsterdam heeft gezegd. Uit de opname blijkt dat die de bewuste zoet-zuurterminologie daar niet zelf te berde brengt, maar aansluit bij woorden die de gespreksleider hem in de mond legt.

Teeven lijkt er vooral te willen zeggen dat hij als VVD’er doelbewust besloot om te starten met het uitvoeren van een PvdA-wens. „Ik heb wel gedacht: Waar ga ik nou mee beginnen. Ga je nou beginnen als staatssecretaris van de VVD op deze portefeuille met het realiseren van de strafbaarstelling van illegaal verblijf? Of met het kinderpardon?” aldus Teeven. Als hij dan verder wil met zijn volgende zin, „en ik heb er heel bewust voor gekozen…” onderbreekt de interviewer hem door te vragen: „Eerst het zoet, dan het zuur?” Waarop Teeven in een split second die terminologie overneemt: „in mijn geval dan eerst het zuur te doen en daarna het zoet.” Waarvan hij vervolgens meteen afstand neemt: „Ja, ja. U zegt het zo. Zo zwart-wit ligt het niet. Maar ik heb er wel voor gekozen om te beginnen met het kinderpardon en niet met het strafbaar stellen van illegaal verblijf.” In De Telegraaf neemt Teeven twee weken later de bewuste woorden zelfs niet eens in de mond, maar is het de interviewer die over zuur en zoet begint.

Dat zowel Slob als de media die nuance is ontgaan, is voor Teeven daarom wel wat zuur.

In het NOS Radio 1-journaal van woensdag zijn de uitspraken van staatssecretaris Teeven horen. Het fragment begint rond de 16 minuten.