Het is zeven uur in de ochtend als Georgina Musende (56) van Kamanga Township ten oosten van de Zambiaanse hoofdstad Lusaka de droge aarde bewerkt. Ze transpireert en als haar schoffel de grond raakt, stuift het stof op.

Musende verzorgt haar vier kinderen en tien kleinkinderen. Ze is niet bezorgd om de verzengende hitte van 35 graden of het stof. Ze is bang dat de uitblijvende regen de groei van haar mais zal beïnvloeden.

„Vroeger wisten we dat regenval rond Onafhankelijkheidsdag (24 oktober) het begin van het regenseizoen inluidde. Tegenwoordig weten we niet meer wanneer de eerste regen zal vallen.” Toch moet ze de grond klaarmaken om te zaaien zodra het water komt.

Vijftien kilometer verderop treffen we Pearson Chola (32) van Libala Zuid Township, leunend tegen een watervat van 200 liter dat hij zonet gevuld heeft bij het Water- en Rioleringsbedrijf in Lusaka. „Het is zeker dat het klimaat verandert”, zegt Chola. „Kijk maar hoe het regenseizoen op zich laat wachten.”

Ook Joseph Kanyanga, meteoroloog aan het Zambiaanse Meteorologische Departement, bevestigt de veranderende weerpatronen in zijn land. „De temperaturen zijn hoger dan in 1950”, zegt hij. Verder wijst hij op een duidelijke verschuiving van het begin en het einde van het regenseizoen.

De Nationale Unie van Landbouwers in Zambia (ZNFU) maakt zich zorgen. Landbouw (voornamelijk de productie van mais) is 20 procent van het bruto binnenlands product. De sector is goed voor 70 procent van alle banen.

„Je kunt niet aan waterbeheer doen zonder over het behoud van bossen te spreken”, zegt milieu-advocaat en bestuurslid van het Zambiaanse Netwerk Klimaatverandering (ZCCN) Robert Chimambo. „Bossen spelen een cruciale rol in het tegengaan van klimaatverandering. De ontbossing in Zambia beïnvloedt de neerslagpatronen, en de aanwezigheid van oppervlaktewater en grondwater.”

Dit is het eerste deel van een tweeluik over watervoorziening en klimaat­verandering.