„Ouder, verdiep je eens in sociale media”
EINDHOVEN. Ouders moeten vaker grenzen stellen aan het gebruik van sociale media van hun kroost, vindt journaliste Mayke Calis. Samen met verslavingsdeskundige Herm Kisjes presenteerde zij woensdag in Eindhoven het boek ”Socialbesitas. Sociale media: van vertier tot verslaving”.
Een van de opmerkelijkste uitkomsten van hun onderzoek is dat jongeren het belangrijk vinden dat hun ouders hen digitaal volgen en controleren. Mits de ouders weten waar ze het over hebben. Calis: „Jongeren willen weten wat de gevaren van sociale media zijn en hoe ze moeten omgaan met bijvoorbeeld scheldpartijen op Twitter. Ze willen een open gesprek, en in die open sfeer mogen ouders van hen ook gerust grenzen stellen aan het gebruik van sociale media.”
Calis en Kisjes hebben voor hun onderzoek 500 jongeren en zo’n 100 ouders bevraagd. De twee kwamen tot de conclusie dat jongeren het gevaar lopen zich helemaal in sociale media te verliezen. „Die keerzijde willen we graag laten zien. Ons doel is bewustwording daarvan te creëren onder jongeren en ouders.”
De onderzoekers zien een trend in het huidige mediagebruik van jongeren, die ze ”socialbesitas” noemen. „Dat is de continue druk van jongeren om alles te willen volgen en overal op te reageren. Het kost hen heel veel tijd, die ze dus niet kunnen gebruiken voor huiswerk en hobby’s. Een zorgelijke ontwikkeling.”
Is het socialbesitasprobleem groot?
„Dat weten we niet precies. Wij signaleren dat deze nieuwe trend er is, maar om vast te stellen hoe groot het probleem is, moet er meer onderzoek gedaan worden.”
Veel jongeren zullen hun internetgebruik niet als een probleem zien.
„Er zullen jongeren zijn die er goed mee kunnen omgaan, maar veel jongeren worden juist ertoe verleid om er overmatig gebruik van te maken. Bijvoorbeeld omdat ze een onstabiele thuissituatie hebben of last hebben van een slecht zelfbeeld. Het krijgen van likes en berichtjes trekt zulke jongeren constant aan. Vrijwel iedereen is gevoelig voor dit soort kortetermijnbeloningen, maar jongeren helemaal. Ons boek wil waarschuwen voor dit obsessief gebruik van sociale media, dat verslavend kan worden.”
Een boek alleen voor ouders dus?
„Nee, ook voor jongeren zelf. In het boek staan oefeningen die ze kunnen doen om erachter te komen hoe ze sociale media gebruiken. Wij willen hen er bewust van maken waar ze mee bezig zijn.”
Is het boek niet te belerend om aantrekkelijk te zijn voor jongeren?
„De teneur in de samenleving is lange tijd geweest dat sociale media alleen maar leuk waren. Iedereen moest eraan mee doen. Nu is er ook ruimte voor het benoemen van de negatieve kanten ervan.
Jongeren kunnen zelf ook uitstekend de minpunten van sociale media benoemen. Alleen is het moeilijk voor hen om hun gedrag veranderen. We hopen dat we hen met dit boek inzicht geven in hun gebruik van sociale media. Ook geven we tips en adviezen mee die hen een stapje in de goede richting kunnen helpen.”
Wat is de rol van ouders hierin?
„Sociale media hebben in korte tijd een hoge vlucht genomen. Niet alle ouders gebruiken die zelf; dat maakt hen soms onzeker en passief tegenover hun kinderen. Ze denken vaak: laat hen maar, iedereen doet het, ik weet ook niet wat ik er anders mee aan moet. Toch wil ik tegen die ouders zeggen: Ga eens kijken wat sociale media zijn. En geef jongeren grenzen mee. Zorg er bijvoorbeeld voor dat ze onder het eten en bij het huiswerk maken geen toegang hebben tot sociale media. En laat die telefoon ’s nachts niet in hun slaapkamer toe, want sociale media hebben een negatief effect op hun slaaprust.”