Maar niet alleen in de oude jutestad, maar ook ver daarbuiten kenden mensen deze namen. Omdat niet hun bijnaam maar hun liefde tot de ene Naam hun leven tekende.

De gereformeerde gemeente van Rijssen is een van de oudste binnen het kerkverband. Gesticht in 1836, mocht ze onlangs het 175-jarig bestaan herdenken. Ter gelegenheid van dit jubileum verscheen er een kloek herdenkingsboek, dat beslist een aanwinst is voor de boekstaving van de kerkgeschiedenis. En dan gaat het zowel om de beschrijving als om de verbeelding.

In 550 pagina’s wordt op onderhoudende wijze verteld wat in Rijssen op kerkelijk terrein passeerde; daarnaast zijn er meer dan 500 foto’s opgenomen. Vaak betreft het niet eerder gepubliceerd beeldmateriaal.

Het boek is echter ook in ander opzicht bijzonder. Het wil niet in de eerste plaats een nauwkeurige kroniek zijn van alles wat er binnen de kerkenraad is behandeld, al komt dat zeker aan de orde. Er is aandacht voor de wisselingen binnen de kerkenraad. Kerkelijke verschillen en conflicten worden niet weggemoffeld. Er is ook oog voor uitbreidings- en bouwplannen, het verenigingsleven en alles wat er op het kerkelijk erf in Rijssen passeerde. Dat alles wordt secuur beschreven.

Toch hebben de samenstellers meer willen bieden. Deze herdenkingsbundel is vooral bedoeld om aan te tonen hoe de grote Herder van de schapen Zijn kerk in deze Twentse gemeente bouwde. Vandaar dat er ruim aandacht is voor de levensloop van kinderen van God.

Ds. W. C. Lamain, die van 1943 tot 1947 Rijssen diende, heeft later meer dan eens gezegd dat in zijn tijd er in sommige straten van de stad bijna in elk huis ”leesbare brieven van Christus” te vinden waren. Onder hen waren vaders en moeders in Israël die om die reden ver buiten de jutestad bekend waren.

Die ruimhartige beschrijving van het persoonlijk leven van deze mensen maakt deze herdenkingsbundel uniek. De titel van het boek is in dat opzicht veelzeggend: ”Elk verhaalt zijn weg en zaken”. Hij is ontleend aan een dichtregel van de dichter-predikant Jacob Groenewegen uit de tijd van de Nadere Reformatie.

De gemeente van Rijssen begon met een klein gezelschap dat in de tijd van de Afscheiding bijeenkwam onder leiding van oefenaar Otto Voortman. Mede door het toedoen van twee vaders van de Afscheiding, de predikanten Brummelkamp en Van Raalte, werd ze gesticht. In 1839 kreeg ze in de persoon van ds. K. Wildeboer uit Midwolda een eerste predikant. Hij had een huisgemeente in zijn pastorie. Dat kleine gezelschap groeide uit tot drie gemeenten die nu samen ongeveer 6500 zielen tellen.

Daarmee is in ieder geval in uiterlijk zin waar geworden wat de bekende Rijssense Mientje Vrijdag midden in de oorlog eens zei tegen de Scherpenzeelse ouderling Bart Roest: „De Heere zal hier in Rijssen nog eens een zeer groot volk bijeenbrengen.”

Dat de kerkenraad van Rijssen ondanks een forse oplage ruim een maand na het verschijnen van de eerste druk al heeft moeten besluiten tot een herdruk (die naar verwachting rond de feestdagen beschikbaar komt) geeft wel aan dat het hier gaat om een boek dat een boodschap heeft.

Boekgegevens

Elk verhaalt zijn weg en zaken, diverse auteurs;
uitg. kerkenraad geref. gem. Rijssen, 2011; ISBN 978 90 5551 635 3; 555 blz.; € 38,- (incl. verzendkosten).

Te bestellen door 38 euro over te maken op rek. nr. 1593.55.974 t.n.v. Herdenkingsboek Geref. Gem. Rijssen, onder vermelding van adresgegevens.