„In vakantie doen we niet aan de kerk”
NOORDWIJK – Het wil vandaag niet met het weer in Noordwijk aan Zee. Na dagenlang zon is het nu overwegend bewolkt en valt er bij tijden zelfs een spat regen. Geen strandweer dus. En voor dat strand komen de meeste vakantiegangers hier. „De kerk? Nee, daar doen we in de vakantie niet echt aan. Thuis trouwens ook niet.”
Hoe leger het strand, hoe voller de winkelstraten. In de Hoofdstraat is het markt en kun je over de hoofden lopen. Bij de talloze kraampjes eten de badgasten hun teleurstelling over het matige weer weg. Een broodje, een visje of een kop koffie met wat erbij op een terras waar je kunt kijken naar collega-toeristen.
Aan het einde van de Hoofdstraat staat de Kerk aan Zee. Het godshuis wordt ook wel de Visserskapel genoemd. Het gebouw stamt uit 1647, zo meldt het opschrift op de kleine toren. Naast de kerk een steegje, afgesloten door een hek. Een jongeman pakt net z’n fiets uit het steegje en heeft blijkbaar een sleutel van het hek. Nee, van de kerk weet hij niks. Hij woont er wel vlak naast, maar is nog nooit in het gebouw geweest. „Voor een echte kerk moet je in Noordwijk-Binnen zijn”, weet hij te vertellen. „Daar heb je de Jeroenskerk. Prachtig gebouw.”
In de winkelstraat is er haast geen doorkomen aan. Een vrouw en haar dochter staan te kijken bij een kraam waar oudere dames hun kunnen tonen van het een of andere oude ambacht. „Het heeft iets met naaien of breien te maken”, weet het meisje. Moeder en dochter zijn vandaag, vanwege het weer, maar het dorp ingegaan. Ze komen ergens uit het noorden van het land. Nadere informatie over woonplaats en achternaam geven ze liever niet. „Je weet nooit waar het terechtkomt.”
Aan de kerk doen ze niet in de vakantie, deelt de moeder mee als ze ernaar gevraagd wordt. „Thuis trouwens ook niet, eerlijk gezegd. Of het moet een trouwdienst of een begrafenis zijn. En met Kerstmis, dan gaan we ook wel eens. Maar nu hebben we vakantie en daar gaan we van genieten, hè?” Weer knikt het meisje, terwijl ze gearmd verder lopen.
Op weg naar Noordwijk- Binnen kun je de kerk van de parochie Maria ter Zee bijna niet missen. De deuren staan uitnodigend open. Naast de deur een bord dat er binnen een iconententoonstelling te bezichtigen is. Een vrouw zit naast de ingang met een informatieblad waarop wetenswaardigheden staan over de iconen die aan de wanden van het gebouw zijn opgehangen. Het gemeenteleven van Maria ter Zee is helaas niet zo bloeiend, weet de informatiedame te vertellen. „Hoeveel mensen de zondagse mis bezoeken?” Ze fronst ernstig: „Vijftig, zestig? Dan houdt het wel op.”
Achter in de kerk hangen tekeningen van een geplande grootscheepse verbouwing van het interieur. De stijve banken moeten plaatsmaken voor stoelen en achter in de kerk komt er een grote tentoonstellingsruimte. „Sja, je moet wat, hè?” meldt ze droef.
In Noordwijk-Binnen torent de Oude Jeroenskerk boven de huizendaken uit. Streng, breed, groot. Massief monument van een vervlogen bloeitijd van het christendom. De kerk is dicht, overigens. In de zomermaanden is het gebouw alleen op zaterdagen te bezichtigen. In de kerk worden iedere zondagmorgen kerkdiensten gehouden door de protestantse gemeente van Noordwijk en elke zondagmiddag door de Gereformeerde Bondswijkgemeente Ichthus, die ’s ochtends in een school kerkt. De wijkgemeente wordt gediend door ds. F. van Roest.
De website van de wijkgemeente vermeldt dat de gemeenschap niet groot is, maar wel zeer actief. Leden komen uit Noordwijk en uit de verre omtrek.
Op een steenworp afstand van het grootste monument van Noordwijk staat een grote rooms-katholieke kerk. Uiteraard ook genoemd naar Sint-Jeroen. De buitendeur staat open, maar verder dan het kerkportaal kom je niet. In dat portaal hangt een groot bord dat triomfantelijk meldt dat de paus, net na de bouw van deze kerk, de parochie de eer verleend heeft aflaten te verstrekken aan pelgrims.
Of die aflaten extra toeristen naar Noordwijk hebben gebracht, is niet bekend.
In de serie ”Kerken langs de kust” verkennen kerkredacteuren deze weken de kuststrook. Hoe ziet het kerkelijk leven eruit, van Den Helder tot Cadzand? Acht afleveringen.