Dat maakte onderzoeksbureau Synovate aan het eind van de morgen bekend. De stembureaus gingen om 07.30 uur open. Tijdens eerdere Kamerverkiezingen was het gemiddelde opkomstpercentage op hetzelfde tijdstip 15 procent.

Synovate doet gedurende de verkiezingsdag onderzoek naar de opkomst. Dit gebeurt aan de hand van een representatieve steekproef bij 38 stemlocaties.

VVD-leider Mark Rutte deponeerde woensdagochtend in Den Haag onder grote belangstelling van binnen- en buitenlandse media zijn stembiljet in de stembus.

De liberale voorman maakt kans van de kiezer het voortouw te krijgen bij de vorming van een nieuw kabinet. Rutte is dan, zoals hij zelf stelt, onder normale omstandigheden de kandidaat voor het premierschap. Rutte stemde op de nummer twee van de VVD-lijst, Edith Schippers.

Ook andere politici als Wilders van de PVV brachten woensdagochtend hun stem uit. Hij deed dat in Den Haag. Volgens de peilingen mag de PVV bij de verkiezingen een grote overwinning verwachten. De laatste peilingen gaven een verdubbeling van de huidige negen zetels aan.

Inwoners van Utrecht maakten woensdagochtend gretig gebruik van de nieuwe mogelijkheid om hun stem uit te brengen in een stembureau op het Centraal Station. Na de opening om half acht vormden zich lange rijen bij het loket in de stationshal.

„Het was direct heel erg druk. We hebben zelfs een extra tafel moeten neerzetten”, aldus een medewerkster van het stembureau op het station. Een particuliere beveiliger is door de gemeente ingeschakeld om chaos te voorkomen. „Ik zorg vooral dat mensen in de juiste rij staan”, vertelde hij. In twee uur tijd stemden bijna vierhonderd mensen in het stembureau.

Utrecht heeft voor deze verkiezingen elf extra stembureaus ingericht. Ook wordt extra toezicht gehouden bij enkele bureaus om mogelijke ongeregeldheden te voorkomen.

Op Schiphol is een speciaal stembureau opgezet. Die opende om vijf uur woensdagochtend. De stembureaus gaan normaliter half acht open. In de eerste twee uur maakten vijftig kiesgerechtigden gebruik van de stemservice, aldus een woordvoerder van de gemeente Haarlemmermeer.

Daarmee heeft het stembureau in de vroege ochtend al zijn eigen record verbroken. Vorig jaar tijdens de Europese verkiezingen stemden 42 mensen verspreid over de hele dag op Schiphol.

Van de eerste tientallen mensen die hun stem op Schiphol uitbrachten, is de helft afkomstig uit de gemeente Haarlemmermeer. „De overige stemmers hebben hun stempas moeten omzetten in een kiezerspas om hier te kunnen stemmen. Veel mensen hebben dat gedaan”, meldde de gemeentewoordvoerder. „Zo kwamen al mensen voorbij uit Leiden, Hilversum en Den Haag voordat ze op Schiphol gingen werken of het vliegtuig pakten.”

Om vijf uur woensdagochtend meldde zich al meteen na openingstijd de eerste belangstellende op het stembureau op Schiphol Plaza. „En sindsdien loopt het lekker door.”

De voorlichter van Haarlemmermeer verwacht dat het in de loop van de ochtend en dag rustiger wordt bij het stembureau, omdat de doelgroep dan aan het werk is.