Kerk & religie

Herziene Statenvertaling nadert eindfase

De stichting Herziening Statenvertaling (HSV) nadert de laatste fase van haar project. Het werk van de vertaalkoppels en de resonansgroepen is afgerond. Het bestuur moet de komende tijd de herziene teksten van een aantal boeken uit het Oude Testament nog vaststellen en intussen de definitieve tekst van de Bijbelboeken die al klaar zijn gereed maken voor de drukker.

Klaas van der Zwaag
24 November 2009 10:52Gewijzigd op 14 November 2020 09:13
BERKENWOUDE – De stichting Herziening Statenvertaling (HSV) nadert de laatste fase van haar project. Het werk van de vertaalkoppels en de resonansgroepen is afgerond. Het bestuur moet de komende tijd de herziene teksten van een aantal boeken uit het Oude
BERKENWOUDE – De stichting Herziening Statenvertaling (HSV) nadert de laatste fase van haar project. Het werk van de vertaalkoppels en de resonansgroepen is afgerond. Het bestuur moet de komende tijd de herziene teksten van een aantal boeken uit het Oude

De stichting heeft dezer dagen een toelichting op de werkwijze verspreid. Secretaris drs. I. A. Kole: „We stellen ons transparant en daardoor kwetsbaar op. We publiceren van meet af aan onze teksten op de website, zodat iedereen kan reageren.”De stichting HSV handhaaft na zeven en een half jaar arbeid haar uitgangspunt onverkort: Uitgaan van de principes van de Statenvertaling, en deze begrijpelijker laten zijn voor de mens van deze tijd. „De vergroting van de verstaanbaarheid van de Bijbel is van groot belang om de komende generaties de liefde tot de Statenvertaling bij te brengen of te laten behouden”, schrijft het bestuur van de HSV in het voorwoord van de brochure ”De Statenvertaling herzien. Korte toelichting” (te bestellen bij i.a.kole@hetnet.nl).

Het bestuur motiveert zijn keuze voor de HSV met het argument dat de Statenvertaling woorden en uitdrukkingen kent die nu onverstaanbaar zijn, zoals ”berderen” (planken), iemand het geroost koren ”langen” (aanreiken). „Problematischer is echter dat sommige woorden een heel andere betekenis hebben gekregen, zoals: „Wie zou u verschonen, o Jeruzalem”, Jer. 15:5. Verschonen betekent gewoon sparen. Of: „Wee dien, die met kwade gierigheid giert voor zijn huis”, Hab. 2:9. Het betreft hier niet mest gieren, maar iemand die gierig is.”

Verder zijn er woorden in de Statenvertaling die nu tot het vulgaire vocabulaire behoren, zoals bloed ”zuipen”, ”geil” geworden als een grazige vaars en gejaagd worden gelijk een ”kloot” van de wervelwind.

Misverstanden

Het bestuur zet uiteen dat er misverstanden zijn over de vertaalprincipes van de Statenvertaling. Dat de Statenvertaling honderd procent een letterlijke vertaling van de grondtekst is, is onjuist, en zou ook niet door de Statenvertalers gewild zijn. Wel wil de Statenvertaling elk woord uit de grondtekst vertalen, waarbij men zo veel mogelijk dezelfde woordsoorten gebruikte. „In de praktijk is dit streven echter vaak niet haalbaar omdat de structuur van het Nederlands te veel afwijkt van die van de grondtalen. De Statenvertalers begrepen dat ook en pasten daarom soms de structuur van de zin zodanig aan dat de betekenis duidelijk werd”, aldus het bestuur.

Een ander misverstand is dat de Statenvertaling een concordante vertaling zou zijn. Bij zo’n vertaling wordt elk grondwoord consistent op dezelfde wijze vertaald. „Dat was onmogelijk, zelfs met kernbegrippen zoals ”zaligmaken” en ”verlossen.” Ook de Statenvertalers hebben contextueel vertaald. De Statenvertaling is niet vrij van onvolkomenheden en fouten en ook niet altijd consistent.”

Het bestuur zegt dankzij de computer allerlei inconsistenties te kunnen opsporen en meent in veel opzichten zelfs een consistentere vertaling dan de Statenvertaling te kunnen leveren. Het bestuur constateert dat er in de laatste eeuwen op het gebied van de grondtalen veel belangwekkende ontdekkingen zijn gedaan. „Daarom zijn Bijbelpassages tegenwoordig met meer zekerheid te vertalen dan de Statenvertalers deden. Ook op het gebied van de kennis van de grammatica van het Hebreeuws en het Grieks is de tijd verder gegaan.”

Tussenpositie

Of de HSV niet te ingrijpend is herzien? Hertaling is niet voldoende, motiveert het bestuur. Een vertaling uit 1637 is niet zomaar te hertalen, zeker niet met de grondtekst er bij. Er is meer nodig, namelijk een herziening. De HSV is echter geen nieuwe vertaling, zo benadrukt het bestuur, maar een restauratie van de Statenvertaling, waarbij de oorspronkelijke interpretatie en bedoelingen van de Statenvertalers gehandhaafd blijven.

Kole zegt dat de respons op de brochure groot is. De eerst oplage, 2000 exemplaren, is uitverkocht, een tweede oplage wordt gereedgemaakt. „De uitgave is met name bestemd voor kerkenraden die voor de vraag staan hoe zij de HSV gaan gebruiken, voor jeugdwerk, catechisatie, in de eredienst of op andere plaatsen in de kerk. Ook schoolbesturen zijn geïnteresseerd. We nemen een tussenpositie in die niet altijd even gemakkelijk is. Of je gaat voor sommigen mensen niet ver genoeg, of je doet weer te veel. Over het algemeen is er veel waardering. De stichting wil niets liever dan dat de opkomende generatie behouden blijft bij de Statenvertaling.”

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer