IKON-pastoraat viert vijftigjarig jubileum
Het IKON-pastoraat viert dit jaar zijn vijftigjarig bestaan. Pastor ds. Bram Grandia: „Vanaf het begin hebben mensen gewaardeerd dat er een onafhankelijke plaats is voor het stellen van vragen.”
Ter gelegenheid van het jubileum houdt het IKON-pastoraat vrijdag een conferentie over ”Pastoraat & populisme”. Het pastoraat is onderdeel van de IKON, een interkerkelijke omroep die uitzendingen maakt voor acht kerkgenootschappen.Ds. Alje Klamer startte vijftig jaar geleden met het pastoraatswerk, aldus ds. Grandia. „Het begon met kerkdiensten in de ether, waarbij een mogelijkheid werd geboden daarop te reageren.” Het aantal pastorale hulpverleners bij de IKON nam daarna toe tot 2,3 formatieplaatsen vandaag.
De sleutel tot succes van het IKON-pastoraat vormde volgens hem de onafhankelijkheid van de omroep. „Mensen konden in een zekere anonimiteit met ons bellen.”
Vandaag de dag krijgt het pastoraat dagelijks brieven, e-mails en telefoontjes, aldus ds. Grandia. Het internet, levensvragen.nl, wordt gebruikt voor onder andere pastorale zelf-service. Ook belegt IKON-pastoraat lezingen en workshops.
Ds. Klamer doorbrak volgens ds. Grandia „alle mogelijke taboes in het pastoraat, zoals over homoseksualiteit, vragen rond kinderen van NSB’ers en SS’ers en seksueel misbruik in pastorale relaties.” De opvolger van ds. Klamer was ds. Hans Stolp. „Vanaf 1987 richtte hij zich op de nieuwe tijdstheologie: Esoterisch christendom dat nadruk legt op New Age, incarnatie en karma. Als tweede pastor werd enkele jaren later Judith van der Werf aangesteld, die inging op feministische theologie.”
Ds. Grandia trad in 1995 aan en ziet zichzelf meer in de lijn van ds. Klamer staan „met de gerichtheid op het persoonlijke pastoraat én het maatschappelijke pastoraat, het ingaan op heersende vragen in de samenleving.”
Wat onderscheidt de IKON van het esoterisch christendom van niet-christelijke omroepen?
„Het onderscheid tussen horizontaal en verticaal denken wordt bij de omroepen over de gehele linie kleiner. Wat is christelijk aan de uitzending ”Boer zoekt vrouw” van de KRO, de Katholieke Radio Omroep? Tegelijk merk ik dat seculiere omroepen thema’s oppakken die voluit verticaal zijn. Laat die polen van horizontaal en verticaal maar bestaan. Dat scherpt op.”
De Bijbel spreekt over Jezus Christus als enige Weg tot zaligheid.
„Een pastoraal gesprek is niet alleen goed, als het over Jezus gaat. In de ontmoeting van Jezus met mensen die met de nek werden aangekeken, geschiedt het heil. Als Jezus Zacheüs uit de boom roept, gebeurt het. Dan kun je het wel hebben over Jezus, maar je moet het opademen.”
Voor ds. Grandia hebben „getuigende programma’s” vooral mensen met een kerkelijke achtergrond als doelgroep. „Wij willen groepen in beeld brengen die niet gehoord worden en solidariteit met hen betuigen. Zoals met slachtoffers van armoede of geweld.”
De IKON is een interkerkelijke omroep. Juist kerken hadden soms bezwaren tegen de vrijblijvende koers van de gehéle omroep, inclusief het pastoraat.
„Toch ging het om andere omroepactiviteiten dan het IKON-pastoraat. We hebben zelf goede contacten met de kerken.
Bij kritiek vragen we om te helpen, maar dan komt er niet zo gek veel. Dan denk ik: Je kunt wel veel roepen, maar het is de vraag of de programma’s bekeken zijn.
Ik plaag een beetje nu, maar kijk eens naar onze website van het pastoraat en naar sites van kerken als de Protestantse Kerk. Dat is een groot verschil. Ik vind dat we als IKON-pastoraat best een beetje voorlopen.”