Bij het filiaal van Best Buy, een grote elektronicaketen, is het op een doordeweekse middag zo stil dat medewerkers de klanten die binnenkomen onmiddellijk bespringen.Bij de ingang schreeuwt een bord dat bij betaling op krediet 36 maanden geen rente in rekening wordt gebracht. Dat maakt de aankoop van een lcd hdtv van 1699 dollar misschien wat gemakkelijker.

Filiaalmanager George Kell zegt dat de tijden zwaar zijn. De kerstverkopen, normaal goed voor 30 tot 40 procent van de jaaromzet, vielen bitter tegen. „Hopelijk maakt de uitverkoop nog wat goed.”

Een deur verderop in de mall van Allen Park, een buitenwijk van Detroit, zit The Home Depot. Hetzelfde beeld. Het Amerikaanse broertje van de Gamma moest elders in het land al filialen sluiten.

Van alle malls in de Verenigde Staten stevent 30 procent af op een faillissement. De economische crisis van de laatste maanden is er debet aan, maar de neergang begon al eerder. Zo werd er in 2007 voor het eerst sinds een halve eeuw geen enkele nieuwe mall geopend in de VS.

De leeggelopen blokken beton doen in het beste geval nog dienst als bejaardentehuis of ziekenhuis. Sommige „tempels van het consumentisme” vallen ten prooi aan brandstichting en vernielzucht.

Lichtpuntje in de donkere winter is dat het vertrouwen van Amerikaanse consumenten in de ontwikkeling van de economie vorige maand sterker steeg dan verwacht. De index waarmee de universiteit van Michigan in Ann Arbor het consumentenvertrouwen meet kwam uit op 60,1, tegenover 55,3 in november. Het vertrouwen werd vooral opgekrikt doordat veel winkels vlak voor de Kerst de prijzen verlaagden om kopers te trekken.

Volgens Richard Curtin, directeur van het onderzoeksbureau van de universiteit van Michigan, zal het aantreden van de nieuwe president de economie een positieve stimulans geven. „We zitten echter in zo’n diep dal dat de consument het niet direct merkt. Ze kunnen minder uitgeven dan in de afgelopen twintig jaar. Dat maakt de groei van de economie naar het oude niveau er een van lange adem.”

Het leven op krediet is en blijft volgens Curtin het grootste gevaar voor de Amerikanen. „Je moet geen geld uitgeven terwijl je het in feite niet hebt. Daarin moeten banken voorzichtiger worden.”

Als de economische politiek van Obama succesvol is zal de neergang eind 2009, begin 2010 stoppen. Curtin verbindt daar wel twee voorwaarden aan. „Het aantal werklozen moet niet groeien en de normale flow van kredieten moet weer op gang komen.”

In de mall van Allen Park lijken alle auto’s en trucks één kant op te gaan: richting Meijer. De supermarkt is zeker tien voetbalvelden groot en verkoopt niet gauw nee. De winkelwagens hebben er naast een enorme laadbak ruimte voor twee kinderen en een houder voor een mok koffie.

Er is van alles te koop. Veertig verschillende soorten cornflakes, cola in flessen van 4 liter, hondenvoer in zakken van ruim 15 kilo. Dode en levende vissen. Er is zelfs een hoekje met Nederlandse spullen. Hagelslag van De Ruijter en Honigsoep. Het motto van Meijer is ook in tijden met economische tegenwind even simpel als doeltreffend: „We drop, you shop.”