Wie Detroit zegt, zegt auto’s. Grote Amerikaanse auto’s. Benzineslurpers en milieuvervuilers. Gemaakt door General Motors, Ford en Chrysler – de Big Three. Ieder jaar nieuwe modellen. Mooier, groter, zwaarder. Ieder jaar betere verkoopcijfers. Meer, meer, meer.Maar die tijd lijkt definitief voorbij.

Marty Feldman kan ze aan de straatstenen niet meer kwijt. Malibu’s, Impala’s, Trailblazers; al zou hij ze gratis weggeven.

Het terrein van de autodealer in een van de buitenwijken van autostad Detroit barst uit zijn voegen. „De verkoop is totaal ingestort. Het lijkt wel of niemand meer een nieuwe auto wil.”

Cijfers spreken boekdelen. Vorige maand zetten GM en Ford ieder ruim 30 procent minder nieuwe auto’s af, Chrysler zelfs 53 procent. Over heel 2008 kwam de vrije val voor de Big Three uit op een verlies van 18 procent.

Van 16,1 miljoen auto’s in 2007 naar 13,2 miljoen in 2008. Dat is een heel, heel lange rij blik.

GM en Chrysler moesten bedelen bij de overheid. De twee bestaan nog omdat Washington ze 17,4 miljard dollar leent. Ford kan nog net zelf het hoofd boven water houden.

Omvallen van de Big Three zou voor Detroit en de staat Michigan dramatisch zijn. Maar liefst 2,5 miljoen mensen werken (in)direct in de auto-industrie.

Fabrieken zijn dicht, duizenden autobouwers zitten thuis. En nog is de bodem niet bereikt. „2009 wordt nog ruiger dan vorig jaar”, voorspelt marketingonderzoeker George Magliano van IHS Global Insight. De totale verkoop in de VS komt volgens hem dit jaar uit op 10,3 miljoen auto’s.

In Detroit moet men er even niet aan denken, de dreun is toch al hard aangekomen. De belangrijkste stad van Michigan is in verval. Vanuit de People Mover, een onbemande monorail die boven het centrum zijn rondjes draait, zijn de vele leegstaande en vervallen panden in de stad duidelijk te zien.

Wat eens het trotse Global World Headquarters van GM was –zeven glazen torenflats op de oever van de Detroit River– ademt nu de crisis waarin de industrie verkeert. Terwijl de glorie honderd jaar geleden hier begon.

„Als ik afgestudeerd ben, ga ik weg uit de stad”, zegt de 19‑jarige Shaun Howe. Om zijn studie fysiotherapie te kunnen betalen rijdt hij met een taxi van het vliegveld naar de stad. Iedere dag van 3 uur ’s middags tot soms ver na middernacht. Zes dagen per week. „De zevende ben ik te moe om iets te doen.”

Zijn vader werkt bij Chrysler. Of liever gezegd: werkte. „Half december kreeg hij te horen in het nieuwe jaar niet meer terug te hoeven komen.”

Het kwam aan als een mokerslag. Pa Howe (52) werkte ruim drie decennia bij de baas. „Auto’s waren zijn leven. Nu heeft hij niets.”

Marty Feldman ook bijna niet meer. Als er niet snel kopers komen, moet hij de tent sluiten.

Bijna fluisterend vertelt hij over zijn laatste hoop: „Ik zoek 150 goede mensen met een slechte kredietwaardigheid.” Met hen wil hij een experimenteel programma voor autofinanciering opzetten.

Er heeft zich nog niemand gemeld.