Van Rulers honderdste geboortedag herdacht
De honderdste geboortedag van de hervormde theoloog A. A. van Ruler (1908-1970) wordt volgende week woensdag herdacht met een internationaal symposium. Op zijn geboortedag zal vooral worden ingegaan op de erfenis die hij heeft nagelaten.
Arnold Albert van Ruler werd op 10 december 1908 geboren te Apeldoorn. Hij groeide op in een orthodox-hervormd milieu met bevindelijke inslag. Na de studie theologie in Groningen, werd van Ruler predikant in het Friese Kubaard (1933-1940). Na Kubaard volgde Hilversum (1940-1947), waar Van Ruler onder meer betrokken raakte bij de totstandkoming van de Kerkorde van de Nederlandse Hervormde Kerk. Van Rulers naamsbekendheid nam toe door onder meer zijn radiolezingen en zijn AVRO-morgenwijdingen.Hij promoveerde in 1947 op ”De vervulling van de wet. Een dogmatische studie over de verhouding van openbaring en existentie”. In datzelfde jaar werd hij benoemd tot hoogleraar vanwege de Nederlandse Hervormde Kerk en volgde in die hoedanigheid M. J. A. de Vrijer op. Vijf jaar later, met het vertrek van S. F. H. J. Berkelbach van der Sprenkel, werd zijn leeropdracht onder meer dogmatiek, christelijke ethiek en kerkrecht. Van Ruler publiceerde vele werken die momenteel in het verzameld werk worden opgenomen. Na een derde hartinfarct overleed Van Ruler op 15 december 1970.
Systeem onmogelijk
In het tijdschrift Kerk en theologie van deze week typeert prof. dr. L. J. van den Brom de theologie van van Ruler als een denken waarin het systeem onmogelijk is. „Enig theologisch ontwerp dat voor zich claimt een sluitend systeem te leveren, is volgens hem logisch onmogelijk geworden, zodra je de eschatologie maar even serieus neemt”, aldus de Groninger hoogleraar systematische theologie.
Hij typeert Van Rulers werk als een „katholiek-gereformeerde theologie”, die de gehele werkelijkheid beziet als een in beweging ten overstaan van de drie-enige God. „Hij heeft een begrip van God in actie, waarbij God en onze levenswerkelijkheid geen twee onderscheiden werelden vormen.”
Van Rulers werk heeft een „postmoderne uitstraling” door zijn accentuering van de pluraliteit aan perspectieven. Zo wijst Van den Brom erop dat de meditaties van Van Ruler die hij bij zijn leven heeft gepubliceerd, aan zeggingskracht niet hebben ingeboet. „Terwijl preken en meditaties van bekende tijdgenoten van Van Ruler duidelijk gedateerd overkomen en vrome taal bezigen die qua stijl ons niet meer zo aanspreekt, wordt van verschillende kanten erop gewezen dat Van Rulers woorden hun existentiële zeggingskracht in de 21e eeuw behouden hebben.”
Het overrompelt twee kinderen van Van Ruler, Kees en Betteke, dat de 100e geboortedag van hun vader herdacht wordt met een breed opgezet symposium. „Dat is voor een hoogleraar wel een bijzonder eervolle gebeurtenis”, zegt Betteke, die zelf hoogleraar communicatiewetenschappen is aan de Universiteit van Amsterdam.
Zoon Kees vertelt dat hij vaak in zijn leven heeft beseft dat hij ”kind van” is geweest. „Ik heb er geen last van gehad, maar soms was het niet altijd even leuk. Maar nu je meer terugkijkt, besef je hoe bijzonder je vader eigenlijk is geweest. Zo was het voor mij een eer om voorzitter van de stichting te worden die betrokken is bij de heruitgave van het werk van mijn vader. Er is zeker belangstelling voor, wat ook al blijkt uit het feit dat het eerste deel al een tweede druk beleefde.”