Klik hier voor het recept voor Amsterdamse kruissies.De locatie is perfect. Het Kinderkookkafé is gevestigd in een voormalige stal voor de koeien in het Amsterdamse Vondelpark. Het knusse gebouw heeft een ruime achtertuin voor kinderen die het koken even zat zijn. Ouders die hun kroost aan het einde van de dag van de buitenschoolse opvang -want die heeft het Kinderkookkafé ook- halen, eten soms een hapje mee.

Deze brede invulling was precies de bedoeling van Ruth van Andel (65), die samen met twee buurvrouwen het Amsterdamse Kinderkookkafé in 1981 oprichtte. In het restaurant kunnen kinderen een feestje vieren, is een zogenaamde Help-Jezelf-Bar ondergebracht, waar jonge kinderen zelf hapjes kunnen maken (zie kader), en worden projecten georganiseerd voor kinderen met overgewicht of voedselallergie. Elders in het land zijn vergelijkbare initiatieven, maar volgens Van Andel is haar toko „de oudste en de grootste.”

Kilo’s kip
Door de openstaande deuren komen kruidige geuren van een Surinaams driegangenmenu vanuit de keuken naar buiten. Juliëtte, Nora en Sam, drie meiden van 9 jaar, maken deel uit van het kookteam. Nora knipt sperzieboontjes, Juliëtte neemt de aardappels onder handen. „Thuis schil ik ze ook wel eens, maar hier is het extra leuk.” Nora zet de grote braadpan met kip op het vuur. „Ik help mijn moeder elke dag bij het koken”, zegt de kleine kokkin.

Er worden deze avond dertig gasten verwacht; goed voor 3 kilo kip, 30 eieren en 6 kilo sperziebonen. Zeven weken lang staat de eettafel in het Kinderkookkafé op maandagavond gedekt voor bewoners van Oud-West met een kleine beurs. Het project wordt gesubsidieerd door het fonds Wij Amsterdammers.

Het Kinderkookkafé wil de kinderen het belang van goede voeding met de paplepel ingieten. „Het Kinderkookkafé is eigenlijk de tegenhanger van McDonald’s”, lacht Van Andel. Om een verantwoorde maaltijd op tafel te zetten, zijn een diëtiste en een kok ingeschakeld. Meyke Mulder, die naast het werk bij het Kinderkookkafé actief is als diëtiste in het Amsterdamse Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis: „Bij de kinderen die er vandaag zijn, is er geen sprake van overgewicht, en dat willen we ook graag zo houden. Op deze leeftijd zijn veel dingen nog gemakkelijk aan te leren.”

Snee
Op een krijtbord staat het menu van de avond: brood met pindadip vooraf, vervolgens kerriekip met zoetzure komkommer en bojo met banaan -oftewel cassavekoek- toe. Kok Coen van Dijk -hij stelde het menu samen- vindt het leuk om kinderen te laten wennen aan nieuwe dingen. „De kinderen zeiden net tegen mij dat ze geen cassave lusten. Maar zijn we eenmaal bezig, dan worden ze enthousiast. Ik weet bijna zeker dat ze de bojo straks met plezier eten.”

Even later loopt Sam met opgeheven vinger de keuken uit. „Laat eens even kijken”, zegt diëtiste Mulder. Een bescheiden snee. Het dunschillertje schoot uit. Roberto, een van de vrijwilligers die met behoud van zijn uitkering in het Kinderkookkafé werken, kijkt verschrikt om het hoekje. „Nee toch? We letten goed op de veiligheid. De kinderen knippen kipfilet en boontjes bijvoorbeeld met een schaar.” Alle voorzorgsmaatregelen ten spijt is kort daarna ook Juliëtte de klos.

kinderkookkafe.nl.

Prentenboek zonder verhaal
Het is een boek met recepten, maar tekst ontbreekt nagenoeg. Een prentenboek, maar dan zonder verhaal. Het ”Kijkkookboek van het Kinderkookkafé” is uniek in zijn soort.

Aan de zijkant van de vitrine in het Amsterdamse Kinderkookkafé hangen kleurige foto’s, twee aan twee. De ene afbeelding laat een setje ingrediënten zien, de andere maakt duidelijk hoe die tot een pizza, een versierd cakeje of een wortel- en komkommerpuzzeltje gecombineerd kunnen worden. De zoete gerechtjes lopen het hardst - wat te verwachten valt als kinderen zelf mogen kiezen.

Het concept van de zogenaamde Help-Jezelf-Bar is uniek. Kinderen pakken een klompje koekjesdeeg of een ander voorbereid product uit de vitrine, rekenen af en leggen zelf -geholpen door de foto’s- de laatste hand aan hun gerechtje. Het deze maand verschenen ”Kijkkookboek” -bedoeld voor kinderen die nog niet kunnen lezen- is een uitvloeisel van deze bar. Foto’s maken stap voor stap duidelijk hoe kindercappuccino of Hongaarse aardappeltjes moeten worden bereid.

Voor volwassenen is het even omschakelen, kinderen hebben er minder moeite mee, zo blijkt in het Kinderkookkafé. Annejet en haar vriendinnetje Andorra dopen vol enthousiasme hun kwast in een schaaltje met glazuur. Ze versieren een cakeje, keurig volgens het fotorecept.

Desondanks blijft het lastig om een compleet recept in foto’s te vatten. Daarom staat in het kookboek onder een plaatje van aardappels wel ”gekookt” en zijn eventuele oventijden en -temperaturen ook in cijfers en letters weergegeven. Maar het uitgangspunt blijft, aldus auteur Van Andel, „zo weinig mogelijk tekst.”

Daarin is ze geslaagd, alleen doet het hier en daar wel wat af aan de duidelijkheid van de recepten. Zou bijvoorbeeld ieder kind -en zelfs elke ouder- het plaatje van de zoete aardappel herkennen? Ook de stappen in de beschrijvingen zijn soms erg groot. Geen enkele afbeelding laat bijvoorbeeld zien hoe de pootjes van het worstenbeest tot stand komen.

Maar misschien zijn kinderen wel creatiever dan volwassenen en vormen deze punten geen enkel probleem. En sowieso doen deze onvolkomenheden niets af aan het eindoordeel: een fleurig en geslaagd kookboek voor de kleinste koks.

N.a.v. ”Kijkkookboek van het Kinderkookkafé”, door Ruth van Andel en Charlotte Borggreve; uitg. Inmerc, Wormer, 2008; ISBN 978 90 6611 777 8; 72 blz.; € 12,50.