Dat constateerde vicevoorzitter Wim van Kampen vrijdag bij de presentatie van de kwartaalcijfers over de woningmarkt.Starters met een benedenmodaal inkomen (2000 euro bruto per maand) kunnen nu alleen een gemiddeld appartement kopen in Limburg, de noordelijke provincies en de kop van Noord-Holland, zo heeft de makelaarsorganisatie becijferd. Voor een tussenwoning kunnen ze slechts terecht in het noorden en in Zeeuws-Vlaanderen. De doorsnee tussenwoning van 206.000 euro is voor hen onbereikbaar, blijkt uit de NVM-cijfers.

Nieuwkomers op de woningmarkt met een modaal inkomen (2500 euro) kunnen nog in de helft van het land terecht voor een gemiddelde koopwoning. Gemiddelde tweeverdieners hebben het iets eenvoudiger, aldus de NVM.

Tegelijkertijd blijven goedkopere appartementen soms onverkocht of staan ze langer te koop, omdat starters de woningen links laten liggen. „De eisen die de starter stelt, zijn best hoog”, aldus Van Kampen. Hij pleit voor het opknappen van oudere stadswijken. Dit zou de overheid moeten bekostigen uit de opbrengst van grondverkoop voor nieuwbouwprojecten.

Jongeren moet vaak wel een huis kopen, omdat betaalbare huurwoningen in bijvoorbeeld de Randstad nauwelijks voorhanden zijn. De NVM is daarom teleurgesteld over de negatieve reactie van het parlement op de huurliberalisering van minister Dekker (VROM). „Driekwart van de huurwoningen blijft onder huurbescherming. Mede daardoor blijven mensen te lang in te goedkope woningen zitten.”

De NVM onderzoekt de mogelijkheden om starters tegemoet te komen. „Er zit bijvoorbeeld lucht in de overdrachtsbelasting, die is ooit tijdelijk verhoogd van 5 naar 6 procent.” Ook denkt Van Kampen aan het verlagen van de overdrachtsbelasting voor werknemers die wegens hun grote woon-werkafstand eigenlijk moeten verhuizen. „Dat kan leiden tot een minder drukke ochtendspits.”

De hypotheekrenteaftrek maakt het voor starters makkelijker om een huis te kopen. Over mogelijke afschaffing van dit belastingvoordeel wordt in Den Haag al decennia gesproken. De NVM heeft niet de illusie dat deze discussie ooit ophoudt. „Met de nieuwe regering kan er een belastingpakket komen waar de hypotheekrenteaftrek deel van uitmaakt”, zegt Van Kampen. „Maar zelfs PvdA-leider Bos kan het zich gezien zijn achterban niet permitteren om daar rücksichtslos mee om te gaan. Wij gaan er niet van uit dat het gebeurt.”

De branchevereniging ziet ook de terugkomst van de ’plezierverhuizer’ op de woningmarkt. „Dat zijn mensen die niet hoeven te verhuizen, maar het doen omdat het leuk is”, constateert Van Kampen, zelf makelaar in Den Haag. Steeds vaker verhuizen bijvoorbeeld oudere echtparen, na het uit huis gaan van de kinderen, terug naar de binnenstad. „Daar zijn alle voorzieningen op loopafstand.”

De prijs van een woning is in het tweede kwartaal met 1,7 procent gestegen in vergelijking met de eerste drie maanden van 2006. Appartementen stegen het sterkst in prijs, gemiddeld 2,3 procent. De gemiddelde prijs van een koopwoning lag in het afgelopen kwartaal op 236.000 euro. Vergeleken met dezelfde periode vorig jaar komt dat neer op een toename van 12.000 euro. Over de laatste vier kwartalen komt de prijsstijging uit op 4,7 procent.

De woningverkoop trok in het afgelopen kwartaal aan. In het tweede kwartaal werden in vergelijking met dezelfde periode vorig jaar 7 procent meer woningen verkocht.