Koninginnedag en zondag
In veel kerken is zondag, in de voorbede, aandacht besteed aan het koningshuis. Ook al ligt de verjaardag van de koningin al een paar maanden achter ons, toch zal ook zij in het gebed opgedragen zijn, evenals prins Willem-Alexander.
Omdat 30 april dit jaar op zondag viel, werd Koninginnedag op zaterdag gevierd. Vanwege de zondagsrust. Veel Nederlanders vonden dat maar verwarrend, meldde de grootste ochtendkrant. „Welke rust, van wie?”Een hoogleraar die studie heeft gemaakt van de vrijetijdsbesteding van Nederlanders schatte vorige week dat voor minder dan 10 procent van hen de zondag nog in het teken staat van kerk en geloof. „Voor de rest is het vrijheid, blijheid.” Enkele gemeenten in Noord-Brabant hebben zich weinig van de landelijke richtlijnen aangetrokken en vierden gisteren feest.
Ook MKB-Nederland was niet blij met de viering op zaterdag. De organisatie maakte zich zorgen om de onduidelijkheid over de openingstijden: de ene winkel zou dichtblijven, de andere opende zijn deuren alleen ’s morgens en sommige zaken bleven de hele dag open. Daarnaast speelde het omzetverlies een rol: zaterdag is gewoonlijk een topdag. Volgens de organisatie moet er een landelijke richtlijn komen.
Het is typerend voor deze tijd dat er vragen gesteld worden bij de verschuiving van Koninginnedag. Soortgelijke kritiek kwam er toen begin maart de gemeenteraadsverkiezingen niet op woensdag maar op dinsdag gehouden werden vanwege biddag voor gewas en arbeid. Hoewel het toen niet om een zondag ging, bleek ook daar weinig begrip voor. Bij de viering van Koninginnedag in 2000, die ook op 29 april viel, was er nauwelijks aandacht voor de verschuiving.
Ook bij het vlaggen voor het Koninklijk Huis wordt rekening gehouden met de zondag. Is een van de leden op zondag jarig, dan schrijft de vlaginstructie voor dat de driekleur pas op maandag omhoog mag. Daar zit de goede gedachte achter dat je een verjaardag niet vooraf kunt vieren.
De enige uitzondering daarop is 30 april. Zolang koningin Juliana regeerde, vierde ze haar verjaardag zo nodig op de daaropvolgende dag, 1 mei. Nu 30 april niet meer de verjaardag van de regerende vorstin is, is er geen bezwaar om Koninginnedag naar voren te schuiven. Dat heeft bovendien de gunstige bijkomstigheid dat er per saldo minder vrije dagen voor verleend hoeven te worden dan bij een verschuiving naar de maandag. Gelukkig kan de discussie over dit onderwerp voorlopig in de doofpot. Pas in 2017 valt 30 april weer op zondag.
Intussen blijft het zorgelijk dat er in deze samenleving zo weinig begrip is voor de zondagsrust. Het orthodox-christelijke deel van de bevolking, dat juist relatief Oranjegezind is, komt voor grote problemen te staan als besloten wordt om Koninginnedag op zondag te vieren. Zij zijn daarmee uitgesloten van een aubade of spelletjes op het schoolplein.
In sommige plaatsen zou de Koningin zelfs niet welkom zijn op zondag. Dat betekent niet dat er daar geen liefde is voor het koningshuis. Die zou op zo’n tot uiting komen in de voorbede in de kerk. Omdat de Koning nog steeds boven de koningin staat.