Bij scheiden van wonen en zorg is er een juridische en financiële scheiding tussen wonen/verblijf en zorg. Juridisch in die zin dat er voor de cliënt ten minste twee contracten bestaan: een met de woningaanbieder of financier en een met de zorgaanbieder. Financieel gescheiden: de cliënt betaalt huur of hypotheek voor de woning en betaalt anderzijds een eigen bijdrage voor de afgenomen zorg.Indien met name gemeenten en woningcorporaties meer prioriteit geven aan ouderenhuisvesting binnen het sociale segment kunnen op korte termijn al diverse stappen voorwaarts worden gezet. Wijziging van wet- en regelgeving is vooralsnog niet nodig.

Naar aanleiding van een debat in de Tweede Kamer heeft de staatssecretaris het Bouwcollege gevraagd haar te adviseren over prikkels die helpen om scheiden van wonen en zorg te bevorderen.

Voorbeelden van maatregelen die het Bouwcollege op korte termijn voorstelt zijn: gemeenten kunnen hun grondprijzen verlagen en via de huidige wetgeving (WVG en Welzijnswet) het zelfstandig wonen van zorgvragers bevorderen; wachten op de Wet maatschappelijke ondersteuning is niet nodig. Woningcorporaties moeten -meer en betaalbare- voor zorgverlening geschikte woningen realiseren en de zogenaamde onrendabele top voor hun rekening nemen; voor zorgverlening geschikte woningen moeten daadwerkelijk aan zorgvragers worden toegewezen. Zorgkantoren zouden de lage eigen bijdrage kunnen toekennen aan verblijfscliënten die overgaan naar het scheiden van wonen en zorg.

Het kabinet kan de huur- en de zorgtoeslag combineren om de kosten voor zelfstandig wonende zorgvragers te verlagen. Met de inwerkingtreding van een robuuste beleidsregel van CTG/ZAio ten slotte kunnen projecten voor het scheiden van wonen en zorg gericht gefinancierd worden.

Het Bouwcollege zal daarbij ondersteuning bieden en de zorginstellingen zo veel mogelijk motiveren.

Het Bouwcollege adviseert verder eerst in te zetten op het scheiden van wonen en zorg voor de zorgvragers die nog niet in AWBZ-voorzieningen verblijven. Indien de huidige AWBZ-capaciteit moet worden omgezet in het scheiden van wonen en zorg, betekent dat een toename van het aantal woningen met ten minste 230.000. Dat is een heel zware opgave, gezien het huidige woningtekort en het aantal jaarlijks gebouwde woningen.

De tekst is de bewerking van een advies van het Bouwcollege aan de staatssecretaris van VWS over het bevorderen van het scheiden van wonen en zorg.