Het waren de eerste directe vredesgesprekken tussen Rusland en Oekraïne sinds 2022. Velen zagen dat als een winstpunt op zich. Maar verder waren de verwachtingen voor aanvang van het overleg in de Turkse stad al sterk getemperd. Dat kwam vooral doordat de Russische president Vladimir Poetin niet persoonlijk aanschoof, hoewel hij daartoe wel door zijn Oekraïense ambtgenoot Volodymyr Zelensky was uitgenodigd.

De delegaties van Oekraïne en Rusland spraken iets minder dan twee uur met elkaar. Gastland Turkije, dat goede banden met beide landen heeft, was ook bij de bijeenkomst. Oekraïne noemde vooraf een volledig en onvoorwaardelijk staakt-het-vuren als het belangrijkste doel van de besprekingen.

Het enige dat de partijen afspraken was de uitruil van duizend krijgsgevangenen. Er is volgende de Oekraïense minister Roestem Oemjerov ook gesproken over een bestand en een ontmoeting tussen Poetin en Zelensky. Maar van een echte toenadering op punten die zicht bieden op een einde aan de oorlog was geen sprake.

Een Oekraïense bron zei vrijdag tegen persbureau AFP dat de Russische delegatie met „onacceptabele eisen” kwam. Zo zou zijn geëist dat Oekraïne zijn troepen terugtrekt uit grote delen van het land die niet onder Russische controle staan, in ruil voor een wapenstilstand.

Leeghoofden

Zelensky haalde vrijdag dan ook hard uit naar Rusland, dat in zijn ogen een „delegatie van leeghoofden” naar Istanbul heeft gestuurd. „Als blijkt dat de Russische delegatie echt alleen maar voor de bühne is en vandaag geen resultaten kan boeken, moet de wereld reageren”, zei Zelensky op een top van Europese leiders in Tirana.

Deze week was er een echte kans „om belangrijke stappen te zetten in de richting van een einde aan deze oorlog”, zei Zelensky. „Was Poetin maar niet bang geweest om naar Turkije te komen.” Zelensky was in Turkije om met de Russische president Vladimir Poetin „alle belangrijke kwesties op te lossen”. De delegatie die Rusland stuurde kan geen beslissingen nemen, fulmineerde Zelensky.

De Britse premier Keir Starmer vindt dat Poetin de prijs moet betalen als hij niet aan de onderhandelingstafel verschijnt. Dat hij dit tot nu toe niet doet, bewijst dat Poetin „vrede niet serieus neemt”, zei Starmer.

„Rusland treuzelt en speelt spelletjes, terwijl Oekraïne zich heeft bewezen als de partij van de vrede”, zei de Brit. Dat zeiden eerder vrijdag ook diverse andere Europese leiders voor het begin van de top.