Al eerder verschenen er onderzoeken naar de ‘planetaire grenzen’. Dit zijn limieten voor hoe ver we de aarde kunnen belasten zonder de stabiliteit van het klimaat en ecosystemen te verstoren. Wetenschappers schatten dat zes van de negen grenzen al zijn overschreden. De onderzoekers keken in dit onderzoek naar de toekomst. „We wilden weten welke maatregelen we nodig hadden om de trend te keren,” zegt Van Vuuren, die voor het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en de Universiteit Utrecht werkt.

Het team heeft vijf maatregelen bekeken. Zo is gekeken naar het effect van het beperken van de mondiale opwarming tot 1,5 graden door de uitstoot van broeikasgassen „sterk te verminderen” en het effect wanneer het grootste deel van de wereldbevolking overstapt naar een gezond dieet. De onderzoekers verwijzen naar het EAT-Lancet-menu, waarin mensen ongeveer drie keer per week vlees eten, twee keer vis, en dat gericht is op verse voedingsmiddelen. „Momenteel eten we zoveel vlees in het Westen, iets wat niet gezond is en een zware belasting legt op het milieu”, legt Van Vuuren uit. „Als iedereen teruggaat naar een gezond dieet kun je zien dat dit ook een enorm positief effect op de wereld heeft.”

Verder is het onder meer belangrijk om voedselverspilling tegen te gaan en wateronttrekking te verminderen, schrijven de onderzoekers. Het zijn ambitieuze maatregelen en daarom is het model mogelijk te optimistisch, erkent het team zelf ook. „Wat wij willen laten zien is dat het mogelijk is”, zegt Van Vuuren. „Op termijn kunnen we binnen de planetaire grenzen blijven. De aarde is het waard dat te proberen.”

Als de maatregelen van de wetenschappers worden nageleefd, zou dat de milieudruk in 2050 terugbrengen naar het niveau in 2015. Dat is nog niet voldoende. „We gaan nu zo ernstig over de grenzen heen dat het lang duurt voor dit weer in evenwicht is”, zegt Van Vuuren. Als de onderzoekers verder kijken naar de situatie in 2100 waarin de maatregelen nog steeds worden nageleefd, ziet het er al wel een stuk beter uit.