Organist-componist J. G. Bastiaans anderhalve eeuw geleden overleden
Johannnes Gijsbertus Bastiaans was een van de belangrijkste Nederlandse componisten van de 19e eeuw. De Haarlemse organist overleed op 16 februari 1875, zondag precies 150 jaar geleden.
Bastiaans (1812-1875) werd vooral bekend in de periode dat hij in Haarlem werkzaam was, van 1858 tot zijn dood in 1875. In de Spaarnestad was hij als stadsorganist en –klokkenist verbonden aan de Grote of Sint-Bavokerk met het beroemde Müllerorgel. Daarvoor was hij werkzaam in Deventer (doopsgezinde kerk) en Amsterdam (Zuiderkerk).
Bastiaans was de eerste Nederlandse leerling van de bekende Duitse componist Felix Mendelssohn Bartholdy. Hij was ook een voorvechter van de uitvoering van de muziek van Johann Sebastian Bach. Zo stond hij aan de wieg van de Bachbeweging die in Nederland op gang kwam. Ook bepleitte hij de invoering van meerstemmige samenzang.
Behalve als speelman was Bastiaans zeer actief als componist en publicist. Hij schreef een groot aantal werken voor orgel, piano, kamermuziek en koor, zoals blijkt uit de complete lijst van werken op de site die aan de componist is gewijd. Voor de ”Vervolgbundel” (1869), die als aanvulling op de bekende bundel ”Evangelische Gezangen” (1806) verscheen schreef hij een groot aantal nieuwe melodieën. Zo heeft een aantal bekende gezangen een melodie van Bastiaans, zoals ”Beveel gerust uw wegen”, ”Daar is uit ’s werelds duist’re wolken”, ”De Heer is mijn Herder” en ”Ontwaak, gij die slaapt”.
De 150e sterfdag van Bastiaans wordt dit jaar op veel plaatsen herdacht. In het hele land spelen beiaardiers speciaal rond 16 februari melodieën van Bastiaans op het carillon.
Eind oktober is er in de Dorpskerk van Wilp (bij Deventer), waar Bastiaans in 1812 werd geboren, een concert waar orgel- en koorwerken klinken en waar het levensverhaal van Bastiaans onder de aandacht wordt gebracht.
Meer informatie: www.jgbastiaans.nl
