Meer dan het dubbele betalen voor een doosje rooibosthee
Inflatie is geen vaag begrip voor iemand die regelmatig in de supermarkt is. Daar stijgen de prijzen maar door.
Veertig zakjes rooibosthee zijn in bijna drie jaar meer dan verdubbeld in prijs: van 78 eurocent in 2021 naar 1,75 euro nu. Een pak hagelslag werd bijna een euro duurder: van 1,33 euro naar 2,29 euro. Een duidelijk bewijs dat de prijzen van cacao, koffie en thee omhoog zijn geschoten.
Het zijn niet de enige producten waarvoor je als consumenten meer moet betalen in de supermarkt. Sterker nog: slechts een handvol producten is niet in prijs gestegen of gelijk gebleven. Bijna alles wat in de schappen staat, is wel iets duurder tot fors duurder geworden. Dat is terug te zien in de consumentenprijsindex van het CBS. De lijn van de consumentenprijzen vertoont vanaf 2021 een gestage lijn omhoog.
Houden die prijsverhogingen nooit eens op? Een vraag die een huismoeder die met moeite de financiële eindjes aan elkaar kan knopen, zich wel eens wanhopig afvraagt. Temeer daar de hoge energieprijs, een veelgenoemde oorzaak van die hoge prijzen, inmiddels weer is teruggezakt naar normaal niveau of zelfs daaronder. Je ziet dat ook terug in de producentenprijsindex van het CBS. De lijn van de producentenprijzen vertoont sinds begin 2023 een dalende lijn. Dus het produceren van voedingsmiddelen kost minder, maar de producten worden in de supermarkt niet goedkoper.
Verklaring nummer 1 die het CBS geeft, luidt: consumentenprijzen van voeding volgen producentenprijzen meestal met enige vertraging. Er wordt vaak met contracten voor langere tijd gewerkt. Het kan dus zijn dat het even duurt voordat supermarkten de lagere prijzen aan groothandel of fabrikant kunnen doorberekenen aan de klant.
Verklaring nummer 2 is dat er meer oorzaken zijn dan alleen de energieprijzen. Bijvoorbeeld dat oogsten mislukten vanwege erg nat of juist erg droog weer. Aardappelen zijn daarvan een goed voorbeeld. Ze konden vorig jaar door de nattigheid niet of nauwelijks worden gerooid en dit voorjaar niet of nauwelijks worden gepoot. Er is dus minder aanbod op de aardappelenmarkt. Geen wonder dat alle producten die van aardappels zijn gemaakt, waaronder friet, in prijs zijn gestegen.
Hoe kleiner het aanbod, hoe hoger de prijs gaat ook op voor groene kiwi’s. Vooral in de eerste maanden van 2024 was de Europese productie van de groene kiwi (Italië) kleiner dan in voorgaande jaren. In de periode januari tot en met augustus is voor een kilo kiwi’s gemiddeld 15 procent meer betaald dan een jaar terug, zo berekende GroentenFruit Huis.
Marktspecialist Wilco van de Berg van de brancheorganisatie heeft wel een kanttekening bij de prijsvergelijking van het Reformatorisch Dagblad: „Voor groenten en fruit is het belangrijk om dezelfde periode te pakken om te kunnen vergelijken. Je kunt de prijs van bijvoorbeeld tomaten in september niet vergelijken met de prijs in februari. Prijzen van groenten en fruit kunnen namelijk flink fluctueren gedurende een jaar vanwege schommelingen in vraag en aanbod. Zeker nu we internationaal steeds vaker te maken krijgen met extreem weer en er steeds vaker gaten ontstaan in de beschikbaarheid van bepaalde producten.”