Wellicht dat een voorbeeld helpt. Wanneer u onenigheid hebt met uw partner (wat ik niet hoop) en u wilt het goedmaken, dan kunt u hem of haar een bos bloemen geven. Wanneer u regelmatig onenigheid hebt met uw partner, is één bos bloemen op enig moment misschien onvoldoende om uw partner weer tevreden te stellen. U geeft dan twee bossen om hetzelfde resultaat te bereiken: een tevreden partner. Dat is inflatie in een notendop: hogere kosten voor hetzelfde resultaat.

Toch is inflatie niet per definitie slecht. Sterker nog, Europese centrale banken sturen aan op een inflatie van circa 2 procent per jaar. Stijging van lonen (looninflatie) is onder andere gebaseerd op productiviteitsstijging (slimmer werken). Het is echter onwenselijk dat bijvoorbeeld musici in een orkest sneller gaan spelen of de tijd van het concert inkorten. Via een algehele (loon)inflatie worden zij gecompenseerd voor productiviteitsstijging elders.

In de jaren tot aan de coronapandemie was er nauwelijks inflatie en deden centrale banken er alles aan om deze aan te wakkeren. De pandemie heeft eraan bijgedragen dat er ‘ineens’ inflatie kwam en zelfs veel meer dan de gewenste 2 procent. Eén van de oorzaken daarvan was dat bepaalde goederen steeds moeilijker aangeleverd konden worden, waardoor het aanbod afnam en de prijzen stegen. Om de inflatie weer in de buurt van de 2 procent te brengen, hebben centrale banken de rente fors verhoogd. De gedachte daarachter is dat lenen van geld duurder wordt door de hogere rente. Aankopen worden dan vaker uitgesteld, zodat de vraag afneemt en de prijs, bij gelijk aanbod, daalt.

Na de piek van meer dan 10 procent eind 2022 is de inflatie in Europa in april van dit jaar gedaald tot 2,4 procent op jaarbasis. In mei zagen we echter een kleine onverwachtse stijging naar 2,6 procent, voornamelijk door hogere lonen in de dienstensector, zoals horeca en transport. Dit lijkt een tijdelijke opleving te zijn geweest. Voorlopige cijfers tonen aan dat de inflatie in juni weer licht is gedaald tot 2,5 procent. Wij verwachten dat de inflatie eind dit jaar rond de 2,2 procent zal liggen en medio 2025 op de gewenste 2 procent.

Behalve de rente is de olieprijs een belangrijke factor voor inflatie. De olieprijs is onder andere afhankelijk van onrust in olieproducerende landen. Zo kan het dus zijn dat een oorlog in Oekraïne van invloed is op de koopkracht van musici. In de (macro) economie hangt alles met elkaar samen.

De auteur is hoofd investment sales NL bij ABN AMRO MeesPierson.