Die is onlangs, nadat bekend werd dat de Franse parlementsverkiezingen vervroegd worden en dat de Franse kredietwaardigheid verder werd verlaagd, opgelopen naar een niveau dat we ruim 10 jaar geleden voor het laatst zagen, tijdens de eurocrisis. Die spread wordt gezien als een mogelijk signaal dat een nieuwe eurocrisis in de toekomst niet geheel onwaarschijnlijk is. Zelf kijk ik er uiteraard ook naar, maar ik kijk óók naar een andere spread die relevant is in dat kader maar nauwelijks de aandacht trekt. Ik heb het over de spread tussen de Duitse en Zwitserse tienjarige rentes.

„Zwitserse staatsobligaties worden beschouwd als zeer veilig, zeker in tijden van grote onzekerheden en spanningen in de wereld”

Het Alpenland kunnen we vergelijken met een terp, een verhoging in het landschap. Net zoals vroeger inwoners in het noorden terpen bouwden om daarop te vluchten als het water steeg, zo ook vluchten beleggers in tijden van onrust en spanningen naar Zwitserland op zoek naar bescherming. Zwitserland is namelijk vanwege een lange historie van neutraliteit, lage inflatie, sterke valuta en gezonde overheidsfinanciën hét synoniem voor betrouwbaar en degelijk. In het verlengde daarvan worden Zwitserse staatsobligaties beschouwd als zeer veilig, zeker in tijden van grote onzekerheden en spanningen in de wereld. Onzekerheden zoals over een nieuwe eurocrisis.

Als het verschil tussen de Duitse en Zwitserse rentes toeneemt, kunnen we dat zien als een aanwijzing dat de kans op een nieuwe eurocrisis in de toekomst toeneemt. Immers, als beleggers zich daarover geen zorgen zouden maken, dan zouden velen van hen net zo goed het Duitse als het Zwitserse schatkistpapier hebben (ik prefereer overigens ook dan nog steeds Zwitsers papier –en aandelen– omdat Duitsland veel minder betrouwbaar en financieel sterk is dan het lijkt).

Kijken we naar het verschil tussen de Duitse en Zwitserse rentes, dan zien we dat die bijna 2 procentpunten bedraagt en daarmee het hoogst is sinds het einde van de vorige eeuw, ofwel sinds de komst van de euro definitief werd aangekondigd.

Het vergt niet veel fantasievermogen om te vrezen dat met de grote (financiële) problemen in Frankrijk een eurocrisis mogelijk is waarbij Duitsland er direct of indirect voor een belangrijk deel financieel voor zal opdraaien, omdat het net als Frankrijk een euroland is. Zwitserland is niet alleen geen euroland, maar heeft ook een lage staatsschuld (netto minder dan 20 procent van het bruto binnenlands product), mede dankzij verstandig begrotingsbeleid (sinds 2000 vijftien keer een begrotingsoverschot en acht keer een tekort, doorgaans tussen 0 en 1,5 procent).

Als we beleggers zien vluchten naar de economische terp die Zwitserland is, dan zal dat niet zomaar zijn.

De auteur is econoom en beheerder bij beleggingsfonds Hoofbosch.