Minder zorgtoeslag, hogere premie; dit verandert er
De overheid geeft volgend jaar ruim 430 miljard euro uit; zo’n 30 miljard meer dan dit jaar. De zorg (ruim 111 miljard) en de sociale zekerheid (ruim 110) zijn zoals altijd de grootste kostenposten. Hier de meest opvallende maatregelen.
Algemene Zaken
Rutte
De grondwettelijke uitkeringen van de koning, de koningin, prinses Beatrix en prinses Amalia stijgen met bijna 6 procent ten opzichte van vorig jaar. Deze leden van het Koninklijk Huis kregen voor het begrotingsjaar 2023-2024 bij elkaar bijna 11 miljoen uitgekeerd. Dat bedrag is nu opgeschroefd naar 11,6 miljoen.
Prinses Amalia stort haar uitkering van 1,7 miljoen terug. Dat zal ze blijven doen totdat ze haar opleiding heeft afgerond, liet ze medio 2021 weten.
BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES
De Jonge, Van Huffelen
Het ministerie maakt 106 miljoen euro vrij om het Nederlandse slavernijverleden beter onder de aandacht te brengen.
De huurtoeslag wordt verhoogd met maximaal 416 euro per jaar. Als het goed is, gaan de 177.000 meest kwetsbare huurders er gemiddeld 172 euro per maand op vooruit.
Justitie en Veiligheid
Yeşilgöz, Weerwind, Van der Burg
Het kabinet trekt ruim 4 miljard euro uit voor asiel en migratie. Voor de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne komt daar nog ruim 3 miljard bij.
Met een structurele investering van 112 miljoen per jaar wil het kabinet de strijd tegen de georganiseerde misdaad intensiveren.
Financiën
Kaag, Van Rij
Volgend jaar zal de inkomensgrens waarboven mensen het toptarief inkomstenbelasting (49,5 procent) betalen beperkter worden verhoogd dan gebruikelijk is. Deze besparing levert het kabinet 1,5 miljard euro op.
De arbeidskorting −een belastingkorting voor werkenden− gaat per 1 januari 2024 met 115 euro omhoog. Deze maatregel kost het kabinet 200 miljoen euro per jaar.
Per 1 april kost een pakje sigaretten 60 eurocent extra. De prijs van een pakje shag wordt met 4,10 euro verhoogd. Ook de accijns op alcohol gaat omhoog: met 16,2 procent.
Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Van Gennip, Schouten
Ouders ontvangen volgend jaar 750 euro extra kindgebonden budget voor hun eerste kind. Voor een tweede kind en verder gaat de overheidsbijdrage met 883 euro omhoog. Deze maatregel kost de overheid bijna een miljard euro per jaar.
Ook deze winter kunnen mensen met een laag inkomen en een hoge energierekening aanspraak maken op het noodfonds energie. De geraamde kosten zijn 60 miljoen euro.
Economische Zaken en Klimaat
Adriaansens, Jetten, Vijlbrief
De energie-investeringsaftrek voor ondernemers wordt met vijf jaar verlengd tot 2028. Vanaf 1 januari 2024 wordt het aftrekpercentage 40 procent. De aftrek geldt bij investeringen van maximaal 136 miljoen voor energiebesparende en duurzame bedrijfsmiddelen.
In 2024 wordt de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) uitgebreid. Woningeigenaren en ondernemers kunnen deze vanaf dan gebruiken voor isolatiemaatregelen, (hybride) warmtepompen, zonneboilers, aansluitingen op een warmtenet en elektrische kookvoorzieningen. Het budget voor de komende jaren wordt daartoe verhoogd met een bedrag van 1,38 miljard.
Volksgezondheid, Welzijn en Sport
Kuipers, Helder, Van Ooijen
Volgens de ramingen van het ministerie komt de zorgpremie van de basisverzekering volgend jaar uit op zo’n 149 euro per maand; 12 euro meer dan nu. Het betreft de zogeheten rekenpremie; het feitelijke bedrag wordt komend najaar per zorgverzekeraar bepaald.
Lage en middeninkomens krijgen compensatie voor de zorgpremie. Deze toeslag bedraagt volgend jaar maximaal 127 euro per maand.
De personeelsnorm van twee verzorgenden op acht bewoners in verpleeghuizen blijft vooralsnog van kracht. Een al ingeplande versoepeling, bedoeld om te besparen, gaat niet door.
Ook een ander besparingsplan, om zorgverzekeraars en zorgaanbieders meerjarige afspraken te laten maken in plaats van eenjarige, wordt geschrapt. Zo blijft een bedrag van 225 miljoen behouden voor de ouderenzorg.
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit
Adema, Van der Wal
Voor jonge boeren die een bedrijf willen overnemen, komt 100 miljoen euro beschikbaar.
Voor 2025-2029 is er een bedrag van 50 miljoen euro gereserveerd om de afzetmarkt voor biologische producten te vergroten.
Komend jaar is er 15 miljoen euro beschikbaar voor boeren om bomen, heggen en plassen aan te leggen. Zulke zogeheten landschapselementen hebben een positief effect op onder meer de biodiversiteit.
Voor het verduurzamen van de visserij is in 2024 36,9 miljoen euro gereserveerd.
Infrastructuur en Waterstaat
Harbers, Heijnen
Minister Harbers en staatssecretaris Heijnen zetten volgend jaar in op onderhoud van (spoor)wegen, waterwerken en vaarwegen.
Door geldgebrek vanwege stijgende prijzen, personeelstekorten en de stikstofproblematiek staan zeventien nieuwbouwprojecten op de pauzestand.
Ook een deel van het geld dat was gereserveerd voor het doortrekken van de Noord/Zuidlijn in Amsterdam naar de Haarlemmermeer schrappen de bewindslieden. De voorbereidingen voor de uitbreiding van de metrolijn gaan wel door.
Voor lopende en nieuwe dijkversterkingsprojecten zijn tot 2050 nog miljarden euro’s extra nodig.
Onderwijs, Cultuur en Wetenschap
Dijkgraaf, Paul, Uslu
Minister Paul reserveert in 2024 ruim 50 miljoen euro om leerlingen met problemen thuis extra te ondersteunen. In het hele land komen zogeheten brugfunctionarissen die gezinnen helpen als een leerling dreigt vast te lopen vanwege problemen thuis. Van het geld kan 15 procent van het aantal scholen een functionaris aanstellen.
De bewindsvrouw gaat nog een jaar door met het verstrekken van gratis schoolmaaltijden aan kinderen die thuis onvoldoende te eten krijgen.
Minister Dijkgraaf stelt 165 miljoen euro beschikbaar om vroegtijdig schoolverlaten in het mbo te voorkomen.
Staatssecretaris Uslu gaat gemeenten stimuleren om te zorgen dat bibliotheken meer onlinediensten aanbieden.
Buitenlandse Zaken
Bruins Slot, Schreinemacher
Het kabinet bezuinigt volgend jaar op vrijwel alle ontwikkelingsprogramma’s. Er is minder te besteden; doordat de asielinstroom hoger is dan eerder verwacht, is het kabinet meer kwijt aan de opvang van asielzoekers. Dat wordt deels betaald uit het budget voor ontwikkelingssamenwerking. Het overgebleven budget daalt hierdoor van ruim 4 miljard naar ruim 3,6 miljard euro.
Het ministerie blijft Oekraïne humanitaire en militaire hulp bieden, evenals economische ondersteuning en hulp bij wederopbouw.
Defensie
Ollongren, Van der Maat
Nederland haalt in 2024 de NAVO-norm niet. Die houdt in dat iedere lidstaat 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) aan defensie moet uitgeven. Nederland komt naar verwachting volgend jaar echter niet verder dan 1,95 procent. Met de steun aan Oekraïne meegeteld komt het budget op 2,06 procent. Steun aan niet-NAVO-lidstaten mag echter niet worden meegerekend in het percentage.
Volgens de ramingen gaat er via de Defensiebegroting in 2024 1,2 miljard euro naar hulp aan Oekraïne.