De waarheid, dat was waar het de oprichters om te doen was in 1923, of waarschijnlijk al eerder, in samenkomsten aan huis. Notulen zijn er nog wel, maar juist over het ontstaan van de evangelisatie is weinig bekend, zegt De Jagers schoonzoon H. Franssen, die wat naspeuringen deed.

Verontruste gereformeerden en hervormden kwamen bijeen in de timmerwinkel van De Vries. Daarna bouwden ze op een open stuk bouwgrond een zaaltje, dat later een beetje achteraf kwam te liggen tussen de huizen aan de Kerkweg. En daar zijn de diensten nog steeds. Aan de achterkant –die toen de voorkant was– was de consistoriekamer. „Een hokje dat tijdens de catechisatie propvol zat.” Aan de andere kant van de kerk werd in 1972 een halletje gebouwd, met een consistoriekamer, een bibliotheekzaaltje en nog wat ruimten. Wie de kerk in wil, loopt schuin naar beneden, en lange mensen moeten even bukken. Het hoogteverschil neemt langzaam toe, want het oude gedeelte is niet onderheid en verzakt. „Dat zal vast sneller gaan nu de grondwaterstand in de Krimpenerwaard omlaag moet.”

Het is symbolisch voor de situatie waarin de evangelisatie zich bevindt. Beide zondagse diensten trekken nog zo’n twintig kerkgangers. Twintig anderen luisteren onder meer vanwege hun leeftijd thuis mee. Lange tijd waren er vijf bestuursleden, zoals in de statuten staat. Sinds A. Zaanen zich in 2012 terugtrok, zijn het er nog twee: E.C. de Haaij (77) vanaf 2000, J. de Jager (74) vanaf 2003. Een taakverdeling? „We doen het werk samen, ook de huis- en ziekenbezoeken.”

Een tijdlang ging De Jager in beide leesdiensten voor. Dat gaat niet meer sinds hij in 2016 slokdarmkanker had. „Mijn jongste zoon en J. van Vliet lazen toen”, zegt De Jager. „Sinds ik de morgendienst weer kan doen –dat gaat nét–, leest mijn zoon ’s avonds de catechismuspreek. Hij is hier gebleven, daardoor hebben we nu weer enkele kinderen in de evangelisatie. De meeste jongeren zijn weggetrokken of kerken buiten Lekkerkerk. Toen van de laatste drie catechisanten er twee naar elders verhuisden, ben ik met de lessen gestopt.”

Mevrouw De Jager-Brand is organiste, in alle diensten. „De gemeente is gewend om wat langzamer te zingen.” Het orgel is in de jaren dertig vervaardigd bij orgelmaker Spiering in Dordrecht. Voor 1400 gulden is het in 1941 in het evangelisatiegebouw geplaatst.

Twaalf mannen zijn lid van de evangelisatie. De meeste bezoekers zijn ook nog elders aangesloten. De Jager staat ingeschreven bij de oud gereformeerde gemeente in Nederland te Krimpen aan den IJssel, enkele anderen bij de Gereformeerde Gemeenten in Nederland. De Haaij was hervormd, maar heeft zijn bewijs van lidmaatschap thuisliggen sinds in 2004 de Protestantse Kerk in Nederland ontstond. Doop- en trouwdiensten worden voor een deel in Lekkerkerk gehouden. „Dan komt de predikant van de gemeente waarvan we lid zijn en die neemt dan een ouderling mee”, zeggen de bestuursleden.

Teruggang

’s Zondags worden vooral oudvaders gelezen. „Gedegen, aangrijpend onderwijs, maar wat doen we ermee?” Twee keer per maand is er een weekdienst. Vrijwel altijd gaat dan een predikant uit de Hersteld Hervormde Kerk voor, soms een vrije oud gereformeerde. „We hebben dan 80 à 100 bezoekers. We zouden er 130 kunnen bergen”, zegt De Haaij. „In mijn jeugd stond het middenpad vol stoelen.” De Jager: „Het is allemaal voorbij. Dat doet wel pijn.”

De toekomst van het groepje? „Die is in Gods hand. We kunnen mensen niet dwingen hier te komen. We zijn gewend om maar te volgen zoals het gaat.”