BuitenlandPost uit

Met Pasen vergeten Oekraïners even de oorlog

In Oekraïne is het deze maandag –de dag na orthodox Pasen– het eind van een lange periode van aandacht voor de opstanding van Christus en het begin van het nieuwe lente-seizoen, begeleid door massaal kerkbezoek en een groots familiefeest.

Michiel Driebergen
17 April 2023 15:33Gewijzigd op 17 April 2023 15:57
Viering van orthodox Pasen in Oekraïne. beeld Michiel Driebergen
Viering van orthodox Pasen in Oekraïne. beeld Michiel Driebergen

Een dag of tien geleden, de vrijdag voor Palmzondag, gingen de mensen al de straat op. Bij gebrek aan palmtakken herdenken Oekraïners de intocht van Jezus in Jeruzalem met wilgentakken: takjes zonder groen, maar met pluizige, net ontloken katjes. Pasen is, net als bij ons, ook het feest van nieuw leven.

Na een korte dienst stellen de kerkgangers zich met de wilgentakjes op in een kring buiten de kerk. De priester, gehuld in felgroen voorjaarshabijt met goudkleurige ornamenten, prevelt een gebed en gaat dan rond –zijn helper met een koperen emmer vol wijwater erachteraan. Hij dompelt zijn kwast onder, en sprenkelt het vocht over de hoofden van de mensen heen. „De paasweek komt eraan”, roept hij plechtig. De mensen lachen, vegen het vocht uit hun ogen, en gaan weer naar huis.

De paasweek was gevuld met allerlei tradities. Op ”Schone Donderdag” maken de Oekraïners hun huis aan kant: stofzuigen, ramen lappen, de tuin in orde brengen voor het nieuwe seizoen. Velen nemen een extra lang bad. Op vrijdag is het vastendag: dan wordt er geen vlees gegeten. De gelovigen die de veertigdagentijd in acht nemen onthouden zich zelfs volledig van voedsel.

Op zaterdag wordt paasbrood gebakken: een zoetige cake, waarvan het deeg gevuld wordt met in alcohol gedrenkte rozijnen. Het brood wordt standaard in een ronde vorm bereid, getooid met een zoetige laag fondant, en versierd met gekleurde hagelslag. Ondertussen houden de kinderen zich bezig met het beschilderen van hardgekookte eieren; een kunst die, gezien de rijkdom van de ornamenten, diep ingebakken zit.

Op zondag is het Pasen. Vanwege ”kommandantski tsjas”, ofwel de avondklok, die door de oorlog in de meeste steden geldt, konden de gelovigen de nacht vooraf niet biddend in de kerk doorbrengen. Ook de processies in de vroege ochtend, met iconen en gebed, werden dit jaar afgelast. Veel Oekraïners missen hun familieleden of vrienden, die naar elders vluchtten, aan het front vechten, of vanwege de oorlog niet meer in leven zijn.

Op zondagochtend was het desondanks groot feest. De mensen kwamen naar de kerk met een mand gevuld met paasbrood, boter, worst en de feestelijk versierde eieren. Na de paasmis gingen ze opnieuw in een kring staan, en kwam de priester weer langs met zijn wijwaterkwast. „Christus is opgestaan”, riep hij. „Christus is waarlijk opgestaan”, antwoordden de gelovigen in koor.

Toen begon in heel Oekraïne de viering van het paasfeest. Even kon de bevolking de voorbije, loodzware winter vergeten, om te denken aan nieuw leven en een vredige toekomst.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer