„OVV heeft gelijk: Stelsel van bewaken en beveiligen moet op de schop”
Minister Yeşilgöz van Justitie gaat de aanbevelingen van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) over de beveiliging van mensen die ernstig bedreigd worden, gebruiken voor de „verdere hervorming” van het stelsel.
Dat zei ze woensdag in een eerste reactie op het rapport. De minister zegde toe uiterlijk eind april dieper op de bevindingen in te gaan. De Onderzoeksraad presenteerde woensdag een omvangrijk en snoeihard rapport over de beveiliging rond de drie personen die vermoord zijn terwijl ze betrokken waren bij het liquidatieproces Marengo.
„De afgelopen jaren heeft het kabinet al stevige verbeteringen ingezet en investeringen gedaan om het stelsel van bewaken en beveiligen te verstevigen en toekomstbestendig te maken”, schreef minister Yeşilgöz aan de Tweede Kamer. De minister noemt het in een tweet „belangrijk dat er genoegdoening komt voor de nabestaanden door de daders strafrechtelijk te vervolgen en via dit onderzoek duidelijkheid te scheppen over de periode in aanloop naar de drie moorden”.
De politie onderschrijft de conclusies en de aanbevelingen van de Onderzoeksraad. Korpschef Henk van Essen noemt de conclusies pijnlijk. De aanbevelingen zullen de politie meer houvast bieden, zegt hij. „We zijn onvoldoende tegemoet gekomen aan zorgen die leefden bij te beveiligen personen en hun dierbaren. Een hervorming van het stelsel is nodig om de voortdurende dreiging vanuit nietsontziende criminelen het hoofd te kunnen bieden. Het huidige stelsel is niet toekomstbestendig.”
Ook het openbaar ministerie onderschrijft de aanbevelingen van de Onderzoeksraad, aldus collegevoorzitter Gerrit van der Burg. Het OM noemt het goed om de bewaking nauw te betrekken bij de afweging om een kroongetuige in te zetten. „Dat brengt met zich mee dat uitgebreidere veiligheidsanalyses worden gemaakt voorafgaand aan een deal met een kroongetuige.”
Buitengewoon pijnlijk
Volgens Wim Groeneweg, voorzitter van politievakbond ACP, is het „uitermate zorgelijk dat deze situatie heeft kunnen ontstaan en voortduren. Enkel hard ingrijpen en het doorvoeren van de aanbevelingen uit het rapport kunnen leiden tot de nodige veranderingen.”
Royce de Vries, de zoon van Peter R. de Vries, noemt de conclusies „buitengewoon pijnlijk om te lezen. Het doet me meer dan ik aanvankelijk dacht. De fouten die zijn gemaakt, hoe het is verlopen. Mijn vader stond iedere keer voor een dichte deur.” De Vries noemt de inhoud van het rapport „niet verrassend, wel schokkend”.
Volgens de partner van Peter R. de Vries, Tahmina Akefi, had de aanslag voorkomen kunnen worden. Ze kende de harde conclusies. „De inhoud wist ik en verbaast me niet, maar het is pijnlijk omdat het nu zwart op wit staat. Peter is afgeslacht, omdat het systeem gefaald heeft. En dat is wat nu uit het rapport naar voren komt.”
De familie van de kroongetuige in het Marengoproces zei woensdag tegen het Parool „na vijf lange en afschuwelijke jaren eindelijk erkenning te hebben gekregen. Het rapport bevestigt wat wij al vanaf het begin weten: het kroongetuigesysteem voldoet niet, brengt onschuldige levens in gevaar en het openbaar ministerie is nalatig geweest aangaande onze veiligheid”, aldus de familie tegen de krant.
Het leven van Peter R. de Vries had gered kunnen worden als het OM samen met hem en de advocaten van kroongetuige Nabil B. had nagedacht over „de bescherming van het verdedigingsteam, de kroongetuige, zijn familieleden en alle andere betrokkenen bij Marengo”. Aldus advocaat Peter Schouten woensdag in een reactie.
Verziekte relatie
Inez Weski, de advocaat van Ridouan Taghi, hekelt het feit dat in het rapport van de OVV „zonder enigerlei reserve” over haar cliënt wordt gesproken, „die geen verdachte of vervolgde in die zaken is”. Taghi is hoofdverdachte in het liquidatieproces Marengo.
„Dit rapport toont dat het OM de kroongetuige en diens omgeving kennelijk nog steeds vooral als een gebruiksartikel ziet.” Volgens Weski is mede hierdoor sprake van „een verziekte relatie die niets meer met waarheidsvinding van doen had”.
Tegen Taghi is een levenslange gevangenisstraf geëist in Marengo. Hij wordt niet verdacht van de moorden waar het in het OVV-rapport over gaat, maar justitie heeft regelmatig laten doorschemeren dat Taghi wel als opdrachtgever daarvan wordt gezien. Weski: „Helaas wordt in deze definitieve versie van het rapport weer zonder enigerlei reserve over betrokkenheid van Taghi gesproken. De principes van een rechtsstaat lijken inmiddels in feite volledig verlaten.”