„Wat heeft eten (...) met antisemitisme te maken? In Israël alles.
Falafel zijn een soort gefrituurde bitterballen van kikkererwten. (…) Het nationale gerecht van Israël. En daar komt nu juist het probleem. Want mag Israël de falafel (en andere gerechten) claimen als nationaal gerecht? Van vele pro-Palestijnse activisten mag dat juist niet. Zij beschuldigen Israël ervan dat zij dit gerecht ten onrechte ‘geadopteerd’ hebben. De falafel behoort volgens hen aan Palestina toe. De Palestijnen zijn beroemd om hun keuken. (…) En het is, volgens deze organisaties, bijzonder provocerend dat Israël zich de falafel cultureel toe-eigent. Het is geen adoptie, maar zelfs diefstal!
Dat zijn nogal grote woorden. In de Jerusalem Post stond een paar weken geleden een artikel van Troy Fritzhand over het enge van deze anti-Israëlactivisten wat betreft hun zogenaamde culturele claims om de identiteit van de Palestijnse keuken te beschermen. Naast de falafel kent Israël nog een aantal nationale gerechten. Waar komen ze eigenlijk vandaan en hoe zijn ze dan in Israël beland? De falafel schijnt uit Egypte te komen. De populaire shakshuka –spiegeleieren in tomatensaus die bij geen enkel ontbijt mogen ontbreken– werd voor het eerst gemaakt in Tunesië. Zhuq, een pikante saus, is afkomstig uit Jemen. En de heerlijke kubbeh, een soort kroket met gehakt, komt uit Irak.
Hoe komen al deze gerechten op Israëlische borden? Dan moeten we terug in de geschiedenis. Wat gebeurde er toen de staat Israël in 1948 gesticht werd? In Arabische landen zoals Egypte, Tunesië, Jemen en Irak laaide er een enorm antisemitisme op. Bijna een miljoen Joden uit deze landen werden gedwongen om te vluchten uit de landen waar hun voorouders duizenden jaren hadden gewoond. Vaak hadden ze niets bij zich dan alleen de kleren die ze aanhadden. Maar wat brachten deze duizenden moeders en grootmoeders in hun hoofd mee? Hun eigen overheerlijke recepten die ze altijd gekookt hadden. En, zo besluit het artikel in de Jerusalem Post: „Dat is de geschiedenis van de Israëlische keuken!” Het wijst de vinger naar de haat van de anti-Israëlactivisten, die zo de geschiedenis en de identiteit van het Joodse volk proberen te ondermijnen.
Kunnen we dan nog onbekommerd in een broodje falafel happen? Ik denk dat er in het Westen meer over gediscussieerd wordt dan hier. Trouwens, een mooi initiatief is het restaurantje van de Israëlische Yuval en de Palestijnse Muawi in Den Haag, Love and Peas. De falafel schijnt daar geen politieke strijd meer op te leveren. En wij hier in Nazareth? Wij blijven met onze gasten naar Yousouf gaan, die ooit politicologie gestudeerd heeft, om daar te genieten van een broodje falafel of shoarma met als afloop een heerlijk bekertje Arabische koffie. (…) Eet smakelijk!”
Ds. M.L. Dekker, predikant in Nazereth, schrijft in de Israëlbode (deputaatschap Israël van de Gereformeerde Gemeenten) over ”Falafel en antisemitisme”.
