Nieuwe behandelmethode voor jongere met depressie
Het reformatorisch voortgezet onderwijs heeft interesse in een nieuwe methode voor het begeleiden van leerlingen met depressieve klachten. De training is ontwikkeld door Marieke Boone-van den Heuvel, die een promotiestudie schreef over dat onderwerp.
Boone-van den Heuvel promoveert donderdag aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam op een studie met als titel ”Rise and shine like a STARr”. De promovendus heeft zich zes jaar met deze studie beziggehouden. Ze woont in Veenendaal, is er lid van de Nederlands gereformeerde kerk en werkt als docent-onderzoeker aan de Christelijke Hogeschool Ede.
Heeft de keuze van het promotie onderzoek te maken met uw eigen ontwikkeling?
Boone-van den Heuvel: „Als puber had ik zelf ook last van somberheid. Ik schaamde me ervoor en wist niet hoe ik erover moest praten. Dat leerde ik pas achteraf. Het is dus niet toevallig dat ik pedagogiek ben gaan studeren. Ik gun het jongeren dat depressieve klachten vroegtijdig herkend worden en dat deze jonge mensen de juiste begeleiding krijgen. God heeft het in mijn hart gelegd om jongeren te helpen mentaal gezond op te groeien. Toen ik de kans kreeg om op dit onderwerp af te studeren en later te promoveren, heb ik al snel ja gezegd.”
Om welk onderwerp gaat het precies?
„Het gaat met name over manieren om jongeren met depressieve klachten te helpen. Toen ik in 2016 met mijn studie begon, speelde het onderwerp al en het is alleen maar groter geworden. Dat heeft te maken met gezinsproblemen, armoede en de prestatiedruk in de samenleving. Samengevat kun je zeggen dat stress een van de belangrijkste risicofactoren is bij de ontwikkeling van jongeren. Het is ook een maatschappelijk probleem. Depressieve klachten bij jongeren kosten de maatschappij naar schatting 42 miljoen euro per jaar.”
Om hoeveel jongeren gaat het?
„Voor het onderzoek heb ik ruim 8600 jongeren op de middelbare school gescreend door middel van een vragenlijst. Daaruit kwam naar voren dat 23 procent van hen te maken heeft met een verhoogde kans op depressieve klachten. Dat betekent dat ruim een op de vijf leerlingen niet goed in zijn vel zit. In elke klas in het voortgezet onderwijs zitten dus een stuk of vijf leerlingen met sombere gevoelens en soms ook gedachten aan de dood. Alleen daarom al is het belangrijk om te weten wie het zijn.”
Wat was de belangrijkste conclusie van het onderzoek?
„Een belangrijke conclusie is dat het niet uitmaakt in welke volgorde de elementen van cognitieve gedragstherapie gebruikt worden. Dit is een type training dat veel wordt gebruikt om jongeren met problemen te helpen. Het kent een aantal elementen, als denken, doen, problemen oplossen en relaxen. De inhoud van de training kan op de groep of op de persoon worden afgestemd, al naar gelang de interesse of het nut.”
Heeft het onderzoek ook praktische en direct toepasbare resultaten opgeleverd?
„Samen met anderen heb ik de STARr-training ontwikkeld die in het onderwijs en de geestelijke gezondheidszorg kan worden gebruikt. De afkorting STARr staat voor: Solve, Think, Act, Relax and repeat (oplossen, denken, doen, relaxen en herhalen). Het gaat om vier modules die vrij beschikbaar zijn voor trainers.”
Is er belangstelling voor?
„Ik word regelmatig gebeld door gemeenten en mensen uit het onderwijs die hiermee willen gaan werken. Onlangs had ik contact met het reformatorisch middelbaar onderwijs dat hierin interesse heeft. De problemen gaan de reformatorische scholen niet voorbij. Ook daar bevinden zich jongeren met sombere gedachten en gevoelens. Het zou mooi zijn als de methode er wordt ingevoerd.”
Kunnen ook kerken hiermee hun voordeel doen?
„Jongerenwerkers in de kerk kunnen een signalerende rol spelen. Ik, op mijn beurt, zou jeugdleiders van kerken best training willen geven. De Bijbel is een goede bron om het denken te vernieuwen. Laten we eraan vasthouden dat elk mens door God is geschapen en er mag zijn.”
Wat gaat u verder doen?
„Naast mijn werk op de CHE wil ik de STARr-training verder ontwikkelen. Ook wil ik het belang van signaleren, ondersteunen en doorverwijzen van jongeren met depressiviteit nog meer onder de aandacht brengen bij scholen. Zo hoop ik te kunnen bijdragen aan het mentaal welbevinden van jongeren.”
Hebt u hulp nodig? Dan kunt u contact opnemen met Stichting 113 Zelfmoordpreventie via 113 of 0800-0113 (24 uur bereikbaar) en 113.nl.