Onderzoekscommissie Capitoolbestorming komt met eindrapport
De Amerikaanse parlementscommissie die onderzoek doet naar de Capitoolbestorming van 6 januari 2021 publiceert woensdag haar eindrapport. Na maanden van documenten lezen en getuigen horen, beschrijft de speciale commissie wat er in haar ogen die dag gebeurde, wat eraan voorafging en wat de rol was van toenmalig president Donald Trump.
Maandag kwam de commissie van leden van het Huis van Afgevaardigden al met een samenvatting van het rapport waarin stond dat Trump de verantwoordelijke is voor de bestorming; anderen volgden hem slechts. Ook adviseert de commissie justitie om strafrechtelijke stappen te ondernemen tegen Trump. Volgens Amerikaanse media is het de eerste keer dat het parlement zoiets doet. Trump zou onder meer schuldig zijn aan samenzwering en het bijdragen aan een opstand. Bij een veroordeling mag hij geen overheidsfunctie meer uitoefenen en kan hij dus bij de volgende verkiezingen geen president worden.
Trump heeft gedurende het hele onderzoek de commissie tegengewerkt, omdat het in zijn ogen politiek gemotiveerd is en bedoeld om hem en de Republikeinse Partij niet terug te laten keren aan de macht. Hij wilde niet komen getuigen, maar heeft ook al zijn bondgenoten opgeroepen om niet mee te werken aan het onderzoek. Zijn oud-adviseur Steve Bannon is bijvoorbeeld al veroordeeld voor minachting van het congres omdat hij weigerde voor de commissie te verschijnen.
De oud-president heeft zich ook juridisch tot het uiterste ingespannen om het onderzoek te dwarsbomen. Trump wilde via rechters voorkomen dat hij moest getuigen, maar ook dat hij geheime documenten zou moeten overhandigen. Hij vertikt het om de onderzoekers inzicht te geven in zijn afschriften en communicatie, voor en op 6 januari. De FBI viel daarnaast in augustus Trumps villa in Mar-a-Lago binnen en vond meer dan 13.000 overheidsdocumenten die hij had meegenomen bij zijn vertrek uit het Witte Huis.
Het Capitool werd begin 2021 bestormd op de dag dat het Congres de verkiezingsuitslag bekrachtigde. Trump accepteerde niet dat hij die verkiezingen twee maanden eerder verloren had van de Democraat Joe Biden en riep zijn aanhangers in een toespraak op naar het parlementsgebouw te gaan. Bij de ongekende stormloop, die als aanval op de democratie wordt gezien, vielen meerdere doden.
De speciaal opgerichte 6 januari commissie bestaat uit zeven Democraten en twee Republikeinen. Ze zijn ongeveer anderhalf jaar bezig geweest. De onderzoekers interviewden meer dan duizend mensen en kregen meer dan een miljoen documenten. De commissie pleit ook voor de vervolging van enkele vertrouwelingen van Trump.