Mykolajiv: ook vieze onderbroek went
Geen water, geen verwarming en donker op straat – in Mykolajiv ontbreekt het de inwoners aan een normaal leven.
Voor de vijfde dag op rij trek ik een ongewassen onderbroek aan. Het is halverwege november en Oekraïne is bestookt met honderd Russische raketten. Sinds de aanvallen zit Mykolajiv, de stad waar ik verblijf, zonder water. En al zou de Zuid-Oekraïense stad water hebben, dan nog is het de vraag of het verstandig is om mijn onderbroeken en andere kleren te wassen.
Want uit de kraan komt alleen zout water. Of mijn kleding daar tegen kan, dat risico neem ik niet. Mykolajiv heeft geen zoet water uit de kraan, omdat een cruciale waterleiding is vernietigd door de oorlog. Nu haalt de stad water uit de rivier de Zuidelijke Boeg, precies op het punt waar het zoute water van de Zwarte Zee binnenstroomt. De rivier loopt door Mykolajiv. Het lokale waterbedrijf krijgt het zout er niet uit bij het filteren.
En al zou ik mijn kleren in het zoute water wassen, dan ben ik er nog niet. Mijn gewassen onderbroeken, sokken en broeken moeten ook kunnen drogen. Maar de verwarming doet het niet in mijn appartement, net als in andere delen van de stad. Mijn kleren zijn niet binnen twee tot drie dagen droog, vermoed ik. Buiten is het immers waterkoud. Dan maar opnieuw een vieze onderbroek aan en het uitzingen totdat ik Mykolajiv verlaat. Het went.
Mijn zesdaagse verblijf in Mykolajiv drukt mij met de neus op de oorlogsfeiten. Naast geen verwarming en geen water, houd ik rekening met stroomuitval. Dus heb ik een powerbank meegenomen voor mijn laptop mocht ik zonder elektriciteit moeten werken. Op straat schijn ik met de zaklantaarn van mijn telefoon, omdat de verlichting buiten niet werkt. Oekraïne probeert het door raketaanvallen beschadigde elektriciteitsnetwerk niet onnodig te belasten.
Om het warm te krijgen bij het schrijven werk ik ’s avonds en ’s ochtends in mijn bed. Ik zie dat de Oekraïners zich ook wapenen tegen de kou. Als ik voor een reportage Mykolajiv inga, kom ik bij een flatgebouw dat deels is verwoest door een Russische raketaanval vijf dagen eerder. Tussen het puin zoekt een echtpaar naar hout. Hun verwarming werkt ook niet en met het gesprokkelde hout kunnen ze hun kachel stoken. En dan is het nog maar november. De Oekraïense winter met sneeuw en temperaturen onder het vriespunt moet nog komen en Rusland blijft de vitale infrastructuur aanvallen.
Na elke raketaanval weet Oekraïne die infrastructuur te repareren. Dus komt er in Mykolajiv na 36 uur weer water uit de kraan. Zout en bruin, maar er valt mee te douchen en de wc kan worden doorgespoeld. Het voelt als een luxe. Het wassen van mijn kleren laat ik nog even zitten.
De ongewassen onderbroeken zijn hooguit klein ongemak. Eenmaal thuis in Nederland, na twee weken reizen door Oekraïne, pak ik schone kleren uit de kast en ben ik verzekerd van stroom en een werkende verwarming. Dan hebben de inwoners van Mykolajiv het een stuk zwaarder.
