Is de paus „overleden” of „gestorven”?
Een van onze lezers stelde ons een lastige vraag: waarom schreef het RD op 21 april: „Paus Franciscus (88), die maandag overleed…”? Had daar niet moeten staan: „Paus Franciscus (88), die maandag is gestorven”?

De lezer wees ons er op dat het einde van het aardse leven niet voor ieder het einde van het lijden is. Dat geldt alleen wanneer je mag weten dat iemand „vanuit dit aardse jammerdal gebracht is in de eeuwige rust”, stelde hij.
Ik begrijp uiteraard wat de lezer bedoelt. Het valt me vaker op dat mensen terughoudend zijn om van iemand te zeggen dat hij of zij ”overleden” is. Toch denk ik dat hier sprake is van een misverstand. Evenals bij verouderde Bijbelwoorden is het belangrijk om de oorspronkelijke betekenis op te zoeken, bijvoorbeeld in de Etymologiebank. Het woord overlijden stamt uit de dertiende eeuw en ”lijden” betekende in het Middelnederlands van toen: gaan. Overlijden betekent dus: voorbijgaan, overgaan in een andere toestand. We kennen die betekenis van lijden nog in een woord als ”verleden tijd”, de tijd die voorbijgegaan is.
Trouwens, het woord sterven heeft vanouds ook een andere betekenis dan veel mensen weten. Sterven komt van verstijven en zegt dus alleen iets over het proces in het lichaam, alsof er geen sprake is van een ziel die het lichaam verlaat.
Onze redactie gebruikt beide woorden afwisselend, overlijden en sterven, maar wie heel zorgvuldig wil zijn, kan beter alleen spreken over overlijden. Kortom: de paus is overleden.
Lezerspanel
Deze toelichting schrijf ik naar aanleiding van een lezersvraag. We krijgen regelmatig reacties van lezers, zowel waarderend als kritisch. Alle reacties stellen we op prijs, want ze geven blijk van uw betrokkenheid en herinneren ons aan onze kerntaak: het dagelijks gebeuren belichten vanuit Gods onfeilbaar Woord, zoals het RD meldde op de eerste dag van verschijnen.
De terugkoppeling van lezers houdt ons scherp en herinnert ons aan onze kerntaak
Wie door die oude jaargangen bladert, merkt dat ook toen de meningen sterk uiteenliepen – en dat is niet veranderd. Zoals gezegd, we waarderen uw reacties, maar merken ook dat het met name de ‘flanken’ zijn die zich op verschillende thema’s roeren.
Een groot deel van de lezers voelt kennelijk niet direct de behoefte om ons te schrijven. Toch heeft die ‘stille meerderheid’ ook een mening. Misschien niet altijd een mening over een onderwerp, maar wel gedachten over de aanpak van de redactie of over de gekozen invalshoek.
Juist voor u starten we een lezerspanel. Via korte maandelijkse vragenlijsten per e-mail kunt u meedenken over thema’s, invalshoeken en andere aspecten van onze artikelen. U kunt zich zonder enige verplichting aanmelden via rd.nl/lezerspanel. Zo hopen we nog beter aan te sluiten bij wat onder onze lezers leeft, en tegelijk trouw te blijven aan onze identiteit. Zo houden we elkaar scherp.
P.S.: maandag verschijnt er geen krant in verband met Bevrijdingsdag.
Steef de Bruijn
Reageren? Hoofdredactie@rd.nl