De Damascuspoort van LEGO, geheime boodschappen bij een zoekspel en een huisje zoals dat op de kibboets in Israël stond: het zijn ingrediënten van de nieuwe tentoonstelling in het gebouw van Christenen voor Israël in Nijkerk.
De belangrijke rol van de kibboets voor het land Israël werd woensdag, bij de opening van de nieuwe jaarlijkse tentoonstelling, benadrukt door Modi Ephraim, ambassadeur van Israël in Nederland. „Vanaf het begin van de Joodse staat –en ook daarvoor– was de kibboets belangrijk voor huisvesting en als samenlevingsvorm.” Die kibboets, een collectieve landbouwnederzetting, ontstond vaak heel snel, memoreert de ambassadeur. „In de beginjaren van de Joodse staat werd er vaak in een nacht een houten palissade met een toren gebouwd. Dat groeide dan later uit tot een volwaardige kibboets.”
Opperrabbijn J.S. Jacobs, die naast de ambassadeur ook het woord voert bij de opening, wijst op het jubileum van vijfenzeventig jaar Joodse staat. „Dat de Verenigde Naties in 1948 besloten dat de Joodse staat er mocht komen, vind ik nog niet het meest belangrijk. De Eeuwige had het land al aan ons gegeven.”
Hij vindt het „mooi om te zien hoeveel Joden in Israël nu de Thora bestuderen. Israël bloeit steeds meer, ondanks alle politieke tegenstellingen die er zijn. Overigens: die tegenstellingen zijn er zeker, maar uiteindelijk zijn alle Joden één, of ze nu ultraorthodox of antireligieus zijn.”
Jacobs ziet de tegenstellingen in het land ook als een positief teken. „Het geeft juist de betrokkenheid van de inwoners weer op de samenleving. Het laat hen niet koud, maar zorgt voor warmte.”
De opperrabbijn signaleert dat er antisemitische geluiden in de samenleving steeds sterker worden. „Wij kunnen nu naar Israël, ons thuisland. Mijn ouders konden dat destijds niet.”
Hatikvah
Met het hijsen van de Joodse vlag bij de ingang van het nagebouwde kibboets-huisje opent ambassadeur Ephraim de tentoonstelling. Dan klinkt het Hatikvah, het Joodse volkslied, dat de zo’n vijftig aanwezigen meezingen.
De kibboets staat dit jaar centraal als thema tijdens de tentoonstelling. Midden in de grote zaal staat een nagebouwd huisje zoals dat ooit op de kibboetsen in Israël stond. Een eenvoudige woning met een houten dakconstructie en bedekt met golfplaten. Het opengewerkte huisje biedt een inkijk in de manier van leven van de kibboetsbewoners van destijds. Tegen de muur van de woonkamer een kast met gebruiksvoorwerpen zoals serviesgoed. Naast de voordeur staat een geweer.
In de vloer van het huisje zit een luikje. Het blijkt onderdeel te zijn van de escaperoom die de tentoonstelling ook heeft. „Een zoekspel, speciaal voor kinderen vanaf een jaar of tien”, vertelt Ruben Ridderhof, die het idee voor de nieuwe tentoonstelling bedacht. „Het is niet echt een escaperoom, in die zin dat je moet ontsnappen. Wel moet je met creativiteit een set puzzels oplossen. Goed kijken in deze en de andere ruimtes is belangrijk”, lacht Ridderhof.
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholt
beeld RD, Anton Dommerholtbeeld RD, Anton DommerholtAchter een van de wanden gaat een LEGO-tentoonstelling schuil. Door onder meer een aantal jongeren is er fanatiek gebouwd aan schaalmodellen van bekende Israëlische bouwwerken, zoals het aquaduct van Caesarea, de Damascuspoort en de Klaagmuur die in Jeruzalem te zien zijn.
Een ouder echtpaar bekijkt de bouwwerken aandachtig. Wat vinden ze ervan? „Wat is het mooi en wat precies nagebouwd”, zegt zij. Hij: „De Klaagmuur heeft ook echt grote en kleinere stenen. En moet je eens kijken wat er allemaal bij de Damascuspoort gebeurt. Wat een werk zal dat geweest zijn. Het is ook echt weer heel anders dan voorgaande jaren.”
Ieder jaar een ander thema kiezen, alles voorbereiden en op tijd klaar hebben, dat is best een uitdaging, beaamt Ridderhof. „Dit jaar is een jubileumjaar. Daarom hebben we gekozen voor een thema dat hoort bij de start van de Joodse staat, nu vijfenzeventig jaar geleden.”
Daarnaast wil Christenen voor Israël in de tentoonstelling ook het verhaal vertellen van de bevolkingsgroep die in Israël leefde ten tijde van de stichting van de Joodse staat. Deze Mizrachim, ook wel oostelijke Joden genoemd, woonden veelal in tentenkampen. „Zo’n tent hebben we ook aan de tentoonstelling toegevoegd. Middels de grote posters die we hebben gemaakt, vertellen we over het land, de bevolking en de Bijbelse vindplaatsen. Veel mensen blijken nog weinig te weten over het land en het volk van Israël.”
De tentoonstelling ”Hallo Israël” is van maandag tot vrijdag van 9.30 tot en met 16.30 uur en op zaterdag van 10.30 tot en met 15.30 uur gratis te bezoeken in het Israëlcentrum in Nijkerk.
