Moldavische wijnboer zit klem tussen Rusland en de EU

Of hij weleens een fles laat overkomen naar het Kremlin? Die informatie mag gids Lilia Andrusca (30) niet geven. Dat is geheim, zegt ze na afloop van een wijnexcursie.

In de ondergrondse tunnels van de Moldavische wijnproducent Cricova heeft de Russische president Vladimir Poetin zijn eigen wijncollectie opgeslagen. Hij is niet de enige. Ook andere beroemde wereldleiders die Cricova, 10 kilometer ten noorden van de hoofdstad Chisinau, bezochten, hebben hier een eigen voorraad liggen.

Ondanks Poetins privécollectie boycot Rusland sinds 2013 Moldavische wijnen. Volgens de Russen omdat ze schadelijke stoffen bevatten. Andrusca, in haar bordeauxrode Cricova-jas, geeft een andere uitleg: „Iets met politiek”, lacht ze zuinigjes tijdens de wijnproeverij. Ze houdt zich verder op de vlakte. Moldavië ziet de boycot als een vergelding voor het sluiten van het associatieakkoord, hoofdzakelijk een handelsverdrag, met de Europese Unie in 2014.

Wijnbar

Dit embargo volgde op een andere blokkade uit 2006. Ook toen boycotte Moskou tijdelijk de Moldavische wijn. En ook toen zette Moldavië stappen richting de EU en wendde het zich af van Rusland, vertelt wijnboer Ion Luca (34) in zijn wijnbar Carpe Diem, iets buiten het centrum van Chisinau.

Luca is oud-voorzitter van de Moldavische vereniging van kleine wijnproducenten. De wijnflessen staan in Carpe Diem tot aan het plafond opgestapeld. Uiteraard zijn het alleen Moldavische.

De embargo’s kwamen hard aan, blijkt uit cijfers van het Nationaal Bureau voor Moldavische Wijn. Voor de eerste boycot ging 60 procent van de Moldavische wijn naar Rusland. In de periode 2005-2014 daalde het aantal wijnproducenten van 189 naar 141. De schade bedraagt 183 miljoen euro. Maar, voegt Luca eraan toe, alleen de bedrijven die vol hadden ingezet op de Russische markt gingen ten onder. De boeren die hun risico’s spreidden, wisten te overleven en zochten naar nieuwe kansen.

Wijn zit de Moldaviërs in het bloed. Het land beschikt over het juiste klimaat en over vruchtbare grond. Op de markt in Chisinau zijn wijnstokken te koop, zodat Moldaviërs in hun eigen tuin druiven kunnen verbouwen. Een caféuitbater bij het busstation haalt vanachter zijn toonbank een jerrycan zelfgemaakte wijn. Cricova, waar toeristen in wagentjes door ondergrondse tunnels langs vaten met wijn rijden, geldt als nationaal cultureel erfgoed.

Waar de Moldavische wijnsector de Russische markt kwijtraakte, openden zich aan de westkant met het associatieakkoord nieuwe mogelijkheden: de markt van de Europese Unie. Het verdrag zou gunstig moeten zijn voor de Moldavische wijnboeren. Ze hoeven geen rekening te houden met douanetarieven en bureaucratische rompslomp.

Maar ze profiteren er niet van. Want de Moldavische wijnboeren hebben niet de naam en faam van hun Franse, Italiaanse en Spaanse vakbroeders. Daar valt zeker in West-Europa niet tegen op te boksen. Ondanks de internationale prijzen die Cricova en Luca binnenslepen. Trots hebben ze op prominente plekken de diploma’s opgehangen.

Daarnaast hebben EU-wijnboeren profijt van de subsidies die ze krijgen vanuit Brussel, waardoor ze de prijzen laag kunnen houden.

Luca richt zich daarom meer op de Chinese wijnliefhebber. Ook voor Cricova een welkome klant, zegt Andrusca, terwijl buiten achter haar toeristen klaarzitten in wagentjes voor een rondleiding door de tunnelgangen.

Toch opent de Russische markt zich weer een beetje. Moskou versoepelt momenteel het embargo. Hieronder vallen ook wijnen van Cricova. De eind vorig jaar gekozen Moldavische president Igor Dodon besprak de kwestie met Poetin. Dodon ziet meer mogelijkheden in de Euraziatische Unie, een economische en politieke unie op initiatief van de Russische president, dan de EU en wil afscheid nemen van het associatieakkoord.

Dat Poetin de Moldavische wijn kent, moet hebben geholpen bij de gesprekken, vermoedt Andrusca. „Hij is hier geweest, kent onze wijn, heeft hem gedronken en weet dat die lekker is.”

Moldavische wijnboer zit klem tussen Rusland en de EU

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?