Israël en Hezbollah slaags in Zuid-Libanon

Woordvoerders van Hezbollah verklaarden dat de gevechten uitbraken toen Israëlische eenheden hun gebied probeerden binnen te dringen. Het Israëlische leger meldde dat één militair was gedood en acht gewond waren geraakt. De televisiezender van Hezbollah, Al Manar, zei dat „een aantal” Israëlische commando’s was gedood of verwond. Over de verliezen aan eigen kant werd niets gezegd.

De gevechten speelden zich af rond het omstreden grensgebied Chebaa Farms. Israël bleef dit gebied bezet houden toen het zich vier jaar geleden na een achttien jaar durende bezetting uit Zuid-Libanon terugtrok. Volgens Israël en de Verenigde Naties behoort dit gebied tot Syrië en moet dit land met Israël over de teruggave onderhandelen, maar Libanon en Syrië zeggen dat het Libanees grondgebied is en dat Israël het moet ontruimen.

Woensdag kwam de Israëlische luchtmacht ook al in actie boven Zuid-Libanon. Libanon diende daarover donderdag een klacht in bij de VN-Veiligheidsraad.

Na de Israëlische terugtrekking uit Libanon in mei 2000 zijn de spanningen tussen Israël en Libanon allerminst verdwenen. Het Israëlische leger en Hezbollah bestoken elkaar geregeld. Deze week waren er drie dagen van strijd. Deze concentreerden zich vooral op het betwiste Chebaa Farms-gebied.

Een Israëlische soldaat van de Egoz-elite eenheid verloor vrijdagmorgen het leven toen Hezbollah een offensief opende met mortieren, granaten en anti-tankraketten op een militaire positie in Shebaa Farms. Vijf andere soldaten kwamen met middelmatige tot zware verwondingen in het ziekenhuis terecht. De respons van het Israëlische leger bestond uit de inzet van artillerie en gevechtshelikopters tegen Hezbollah-doelen bij het dorp Shuba in het zuiden van Libanon.

Woensdag begon de strijd met beschietingen van Hezbollah op doelen in Noord-Israël. De Israëlische luchtmacht bestookte daarop twee artilleriestellingen van de Hezbollah in Zuid-Libanon. Donderdagmorgen naderden twee eenheden uit Zuid-Libanon de Israëlische Gladiola-post in Chebaa Farms. Het leger schoot op hen, waarop de eenheden wegvluchtten. Bronnen bij het leger geloven dat de Hezbollah een infiltratiepoging uit wilde voeren of explosieven wilde plaatsen. Het incident deed zich voor in het gebied waar geen grenshekwerk bestaat.

Israël trok zich in mei 2000 terug uit Libanon, na vijftien jaar een strook in het zuiden van dat land te hebben vastgehouden om infiltratiepogingen te voorkomen. Libanon echter zegt dat de terugtrekking onvolledig is.

Het belangrijkste punt van geschil zijn de Chebaa Farms, die de Israëliërs ook wel Har Dov noemen. Dit gebied, dat bestaat uit slechts 25 vierkante kilometer, ligt op de westelijke helling van het Hermon-gebergte. Het Israëlische leger veroverde deze landstreek in de Zesdaagse Oorlog van 1967 op Syrië.

In feite gaat het om een stuk land tussen Libanon en Syrië waarvan de grens nooit duidelijk is vastgesteld. Frankrijk, dat na de Eerste Wereldoorlog het mandaat voerde, voegde het gebied aan Syrië toe. Maar de Fransen verzuimden de grens te demarqueren op de grond. Het gevolg van deze nalatigheid was dat kaarten aantonen dat Chebaa Farms in Syrië ligt, maar dat de bewoners hun belasting en andere administratieve zaken met Libanon konden afhandelen.

Toen Israël in april 2000 aankondigde dat het zich terug wenste te trekken uit Zuid-Libanon, stuurde VN-secretaris-generaal Kofi Annan een delegatie om de terugtrekkingslijnen vast te stellen. Israël toonde daarop oude kaarten waarop duidelijk aangegeven stond dat de Sheba Farms voor 1967 in Syrië lagen. De Libanezen echter waren niet in staat hun eigendomsrechten op kaarten aan te tonen. Ze konden slechts documenten overhandigen waaruit bleek dat de bewoners financiële en wettelijke zaken in Libanon regelden.

De VN stelden daarop Israël in het gelijk. Israël zegt dat het de toekomst van de Chebaa Farms zal regelen bij vredesbesprekingen met Syrië. Libanon echter legde het VN-besluit naast zich neer.

De Chebaa Farms vormen slechts één punt van geschil van een lange lijst met claims die Libanon nog op Israël legt, zo schrijft de Israëlische Libanon-specialist Asher Kaufman van de Hebreeuwse Universiteit van Jeruzalem in een publicatie over de Chebaa Farms. Hezbollah had elk van deze claims kunnen gebruiken om de gewapende strijd tegen Israël na mei 2000 voort te zetten.

Dat Hezbollah de Chebaa Farms koos, heeft volgens Kaufman twee redenen. In de eerste plaats is het gemakkelijk om daar territoriale claims te doen gelden, omdat er geen officiële grensdemarcatie bestond. In de tweede plaats heeft het gebied geen burgerbevolking. Hezbollah kan dus het gebied aanvallen, zonder dat daarbij slachtoffers vallen onder de Israëlische burgerbevolking. Slachtoffers onder burgers zou een krachtige reactie uitlokken, mogelijk zelfs in de vorm van oorlog. Hezbollah weet dat de Libanezen geen groot conflict met Israël dulden, omdat ze hun land op willen bouwen.

Sinds de Israëlische terugtrekking doen er zich nog geregeld incidenten voor in het Israëlisch-Libanese grensgebied, met name bij de Chebaa Farms. Het ernstigste voorval vond plaats op 7 oktober 2000, toen Hezbollah drie Israëlische soldaten ontvoerde en vermoordde. Israëlische eenheden en de Hezbollah schieten geregeld op elkaar. De Israëlische luchtmacht blijft tot grote ergenis van de Libanezen boven Zuid-Libanon rondvliegen. De Hezbollah schiet op de vliegtuigen en de granaatscherven komen soms in Israël terecht. In augustus werd een 16-jarige Israëlische jongen in Shlomi gedood door een Hezbollah-granaat.

Israël en Hezbollah slaags in Zuid-Libanon

Buitenland

RD.nl in uw mailbox?