Nadat in 1618 op de Nationale Synode in Dordrecht de opdracht voor een nieuwe vertaling vanuit de grondtekst werd gegeven, waren zes vertalers bijna twintig jaar bezig voor de Statenvertaling van de drukpers kwam.
Is het nu echt zo erg gesteld met het Bijbellezen van jongeren? Begrijpen scholieren wat ze lezen, of halen ze hun informatie liever uit films? Drie godsdienstdocenten gaan erover in gesprek.
De apostelen citeren in het Nieuwe Testament teksten uit het Oude Testament letterlijk. „Als de apostelen geen enkele aanpassing wilden, dan past het ons ook geen grote aanpassingen in de tekst van de Bijbel door te voeren.”
Vraag de GBS of het woord mitsgaders in de Statenvertaling moet blijven staan en het antwoord is „ja”. Deze behoedzaamheid lijkt me zeer terecht. Als de GBS onze eeuwenoude Statenvertaling niet zou bewaren, wie dan wel? Ik steun de GBS.
Het thema Bijbelvertaling is zwaarwegend. Allereerst omdat het over Góds Woord gaat. En wie van de godvrezenden is niet met diepe eerbied vervuld als het gaat om dat heilige spreken van de Almachtige? Ten tweede vanwege de grote invloed die de Bijbel op mensen heeft.
Door vast te houden aan onbegrepen, verouderde, maar uitstekend vervangbare taaluitingen in de Statenvertaling werpt de GBS obstakels op voor het begrijpen van de Bijbel.
De opinieredactie van het RD nodigde ons uit (als auteurs van het artikel in StandVastig 2023/4 over het GBS-project ”Statenvertaling bewaren”) om een reactie te geven op het artikel van dr. P.L. Rouwendal (RD 11-12). Wij beperken ons tot de volgende opmerkingen.
Het aanpassen van de Statenvertaling vereist grote zorgvuldigheid. Van bijzonder belang zijn de criteria en uitgangspunten die daarbij gehanteerd worden. Bij de vraag welke woorden al dan niet door de GBS vervangen gaan worden, gaat het daar al grondig mis.
De GBS is inmiddels enige tijd bezig met haar project ”Statenvertaling bewaren”. Zeven vragen en antwoorden.
De Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) is „terughoudend in aanpassingen” in de Statenvertaling.
De Statenvertaling heeft niet alleen veel betekend in levens van mensen en in de kerk, maar oefende ook grote invloed uit op maatschappij en cultuur. Dat laat een nieuwe expositie zien in het gebouw van de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) in Leerdam.
Bijbeluitgever Jongbloed heeft alle rechten van de Jongbloed-editie van de Statenvertaling (SV) in december 2021 overgedragen aan de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS).
De eerste druk van de Statenvertaling verschijnt in 1637 bij Paulus Aertsz. van Ravesteyn in Leiden. In opdracht van de Staten-Generaal en de Synode van Dordrecht (1618-1619) werkt een team predikanten tussen 1626 en 1635 aan een vertaling uit de grondteksten van de Bijbel (Hebreeuws en Grieks). Zo’n vertaling is er nog niet; de meeste gereformeerden lezen de Deux-Aesbijbel uit 1561, waarvan het Oude Testament teruggaat op een vertaling van de Lutherbijbel.
De Statenvertaling, die trouw wil blijven aan de oorspronkelijke tekst, wordt niet meteen op grote schaal aangeschaft. Maar als er na 1637 geen Deux-Aesbijbels meer worden gedrukt en de kerken de Statenvertaling invoeren, gaan ook de gezinnen overstag. Rond 1650 is de nieuwe vertaling, die beter aansluit bij het dan gangbare Nederlands, vrij algemeen in gebruik. Soms is de nieuwe Bijbel het enige boek in huis. Opvallend aan de Statenvertaling zijn de vele en uitvoerige kanttekeningen. Die helpen de lezer de tekst beter te begrijpen.
Om de kloof tussen de taal van de Statenvertaling en het huidige taalgebruik te overbruggen, werkt een stichting met vertegenwoordigers uit de Gereformeerde Bond in de Protestantse Kerk in Nederland en de Christelijke Gereformeerde Kerken aan een herziening van de Statenvertaling. Uitgangspunt is de zeventiende-eeuwse editie, waarbij spelling wordt herzien, oude woorden vervangen en zinsconstructies vereenvoudigd. In 2010 verschijnt de Herziene Statenvertaling.
De Statenbijbel bevat duizenden tekstverwijzingen. Dat betekent soms veel geblader. In juli 2021 lanceerde de Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) een Bijbelsite waardoor het doorklikken van tekst naar tekst eenvoudig is.
De Gereformeerde Bijbelstichting (GBS) presenteerde in oktober 2016 de app GBSBijbel. Deze app bevat de Statenbijbel met kanttekeningen, is voor iPhone en iPad geschikt en is gratis. Uitgeverij De Banier in Apeldoorn heeft in oktober 2018 een website bij de Bijbel met uitleg (BMU) gelanceerd.
