Expert: van binnen lachen jongeren niet altijd
Dat jonge volwassenen zich niet zo goed voelen als ouderen, komt mede door de samenleving waarin ze opgroeien. „Die roept op: als je het maar wil, dan kun je het. Als samenleving geloven we in maakbaarheid en perfectie, en als het niet lukt, ligt dat aan jou en moet je dat repareren voordat je volwaardig mee kunt doen. Terwijl twijfels, onzekerheden en tegenslagen juist bij het leven horen. Jongeren moeten lachen naar de buitenkant, terwijl je aan de binnenkant niet altijd lacht”, zegt deskundige Anita Kraak van het Nederlands Jeugdinstituut.
Kraak reageert op een onderzoek dat het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) woensdag naar buiten bracht. Daaruit blijkt dat jongvolwassenen tot 25 jaar een lager cijfer voor hun welzijn geven dan mensen boven die leeftijd en dat is voor het eerst.
Het geloof in maakbaarheid staat volgens Kraak haaks op de problemen van jongeren. „We maken presteren en geluk tot een individuele verantwoordelijkheid. Maar de klimaatcrisis, de oorlog in Oekraïne en de economische problemen laten zien dat de wereld helemaal niet zo maakbaar is. Dat is een gekke paradox die vragen en twijfels bij jongeren oproepen.”
Volgens Kraak hebben jonge volwassenen ook last van de coronamaatregelen de afgelopen jaren. „Als jongere moet je ontdekken: wie ben ik en waar hoor ik bij? Dat doe je door zo veel mogelijk contact te hebben met andere mensen, door te experimenteren en door soms over het randje te gaan. De coronaregels maakten dat onmogelijk, ze konden niet doen wat hun ontwikkeling van hen vroeg.”
Uit het CBS-onderzoek komt ook naar voren dat jonge vrouwen meer problemen voelen dan jonge mannen. Kraak: „Een verklaring kan zijn dat vrouwen en meisjes de neiging hebben om zichzelf meer te vergelijken en meer behoefte hebben aan bevestiging van buiten. Als je dat koppelt aan de prestatiemaatschappij kan de neiging bestaan om jezelf te vergelijken met alles dat beter, mooier, slimmer en succesvoller is, mensen die verder zijn op de ladder. Dat kan je een gevoel geven dat jij faalt en een loser bent, dat jij niet gezien wordt om wie je bent met jouw kwaliteiten.”
Kraak roept de samenleving op om jongeren te helpen. „Veerkracht is een collectieve kracht, die ontstaat tussen mensen. Het maakt dat je met ouders, vrienden of op school dingen kunt oplossen of verdragen die je alleen niet lukken. De generatie van de toekomst staat voor zulke enorme uitdagingen, dat moet je met elkaar doen. Dat vraagt van ons dat je elkaar niet kwijtraakt, dat wij volwassenen, inclusief de overheid, er voor de jongeren zijn.”
Stichting MIND, die mensen wil helpen bij geestelijke problemen, zegt in de afgelopen jaren veel meer hulpvragen te krijgen.