TikTok? Nooit van gehoord.

De app komt uit China en is een sociaal medium waarop vooral jongeren actief zijn. Het wordt gebruikt om korte filmpjes te maken en te delen met anderen. Vaak wordt het filmpje bewerkt met een filter of er wordt tekst toegevoegd.

Wereldwijd zijn er ruim een miljard gebruikers. In Nederland wordt het sociale netwerk door ongeveer drie miljoen mensen gebruikt. Afgelopen jaar groeide TikTok in Nederland met maar liefst 75 procent. Ook al zijn platforms als Facebook en Instagram veel groter, TikTok groeit vele malen harder.

Onder jongeren is TikTok de snelst groeiende nieuwsbron. Veel traditionele nieuwsmedia zijn er nog niet te vinden, maar dat lijkt een kwestie van tijd. De NOS heeft er inmiddels ruim 400.000 volgers.

Wat houdt het nieuwe privacybeleid in?

TikTok publiceerde vorige week een wijziging van het privacybeleid voor Europa. De belangrijkste verandering is dat medewerkers van de Chinese app vanaf 2 december bij de gegevens van Europese gebruikers kunnen. En dat terwijl TikTok jarenlang beloofde dat gegevens van Europeanen niet naar China zouden gaan.

Om welke gegevens het precies gaat is onduidelijk. Waarschijnlijk zijn het gegevens over het kijkgedrag van de gebruikers en over de werking van het algoritme. Dit zorgt ervoor dat Tiktokkers in de app blijven, door ze telkens filmpjes voor te schotelen waar ze in geïnteresseerd zijn.

Het nieuwe privacybeleid leidt tot verontruste reacties. Vermoed wordt dat de Chinese overheid ook kan beschikken over de gegevens. In diverse landen klinkt de roep om de app te verbieden. Het Britse Parlement heeft haar account inmiddels verwijderd.

De bekende Nederlandse internetondernemer Alexander Klöpping vergeleek het nieuwe beleid van TikTok met de overname van een grote Nederlandse krant door China. „Dat vinden we onwenselijk omdat het land geen democratie en mediavrijheid kent en aan massasurveillance doet. Terwijl onze jongeren het nieuws massaal van TikTok halen en daarbij zijn overgeleverd aan wat China hen voorschotelt. Wie zegt dat ze niet bezig zijn met het beïnvloeden van verkiezingen?”

Is het met privacy op andere sociale media beter gesteld?

Wie belang hecht aan privacy kan beter helemaal wegblijven van sociale media. Elk netwerk verzamelt gegevens van gebruikers om gepersonaliseerde advertenties te kunnen verkopen. Ook proberen alle platforms de gebruiker zo lang mogelijk vast te houden door telkens berichten en filmpjes te tonen die aansluiten bij de interesses. Hiervoor worden uitgebreide gebruikersprofielen opgesteld.

Toch is er een belangrijk verschil met TikTok. De Chinese app hoeft zich niet te houden aan verschillende overheidswetten die wel gelden voor sociale media die in Europa of in de VS gevestigd zijn. Dat moet de Tiktokker extra voorzichtig maken.