„Dit biedt kansen voor het digitale opsporingswerk en de vervolging van verdachten van zware misdrijven”, zeggen de onderzoekers over het feit dat politie steeds vaker gegevens onderschept door te hacken of harde schijven in beslag te nemen. De politie heeft bijvoorbeeld berichten van criminelen onderschept via communicatiediensten Ennetcom, EncroChat of Sky ECC en heeft zo veel bewijs van zware misdaad verzameld, zoals drugshandel. Maar het is volgens de wetenschappers niet duidelijk hoever de politie mag gaan in het analyseren van zulke gegevens.

De onderzoekers zien dat in de wet vooral wordt beschreven wanneer en onder welke voorwaarden de opsporingsdiensten gegevens mogen verzamelen. Maar hoe ze de gegevens mogen gebruiken als ze die eenmaal hebben verkregen, blijft onduidelijk. „Terwijl de politie juist door het verdere gebruik een (nieuwe) inbreuk op de privacy van burgers kan maken”, zeggen de onderzoekers. Ze kunnen bijvoorbeeld stuiten op foto’s die heel persoonlijk zijn, maar waarop niets crimineels gebeurt.

De wetenschappers raden ook aan om een commissie op te richten die erop toeziet hoe het Openbaar Ministerie (OM) en de politie omgaan met gevoelige gegevens. Voor de inlichtingendiensten AIVD en MIVD bestaat al zo’n commissie.

Advocaten lieten eerder op dinsdag in een brandbrief weten grote zorgen te hebben over de manier waarop de politie en het OM gegevens verzamelen bij versleutelde communicatiediensten. Zij vinden dat dit niet transparant genoeg gebeurt en dat hierdoor niet kan worden gekeken of informatie uit chatberichten rechtmatig en betrouwbaar is.