Het is een cliché te schrijven dat een nieuwe premier voor grote uitdagingen staat. Maar in het geval van Rishi Sunak is niets minder waar. Zijn Conservatieve Partij is hopeloos verdeeld en staat in peilingen op een absoluut dieptepunt. Groot-Brittannië bevindt zich intussen in een diepe economische crisis.

In zijn eerste toespraak als partijleider zei Sunak dan ook dat „stabiliteit en eenheid” zijn speerpunten zullen zijn. Zijn partijgenoten hield hij voor dat het een kwestie is van „verenigen of sterven.” Politiek gaat voortaan voor persoonlijkheden, kondigde hij aan. Een nieuw kabinet moet dan ook een afspiegeling van de partij zijn – anders dan de praktijk onder zijn voorgangers Liz Truss en Boris Johnson.

Een opsteker voor hem is dat een ruime meerderheid van meer dan 200 van de 357 Conservatieve Lagerhuisleden zich maandag achter zijn persoon schaarden. Minder dan zeven weken nadat hij het onderspit moest delven in een leiderschapsstrijd met Truss, belandt hij zo alsnog in het pluche van Downing Street 10. Ook toen was hij overigens al de favoriet van zijn collega’s, maar gaven de leden voorkeur aan Truss.

Als premier zal de economie de komende maanden topprioriteit zijn van zijn beleid. Duidelijk is dat hij een andere koers voorstaat dan Truss. Al tijdens de strijd om het leiderschap verkondigde Sunak dat ongedekte belastingverlagingen, zoals zijn tegenstrever die voorstelde, onhoudbaar zouden zijn. Hij is ook voor belastingverlagingen, maar niet voordat de inflatie onder controle is gebracht. De beloften van Truss lijkt veel Conservatieve partijleden te hebben overgehaald op haar te stemmen, maar Sunak trekt nu aan het langste eind.

Koers

Over de precieze invulling van zijn beleid liet Sunak zich nog niet uit. Hij beloofde „integriteit en professionaliteit” en dat hij „de economie zal fiksen.” Ook maakte hij duidelijk zich te willen bewegen in de lijn van de beleidsprioriteiten die de Conservatieve Partij in 2019 opstelde. Een sterke economie was één van die speerpunten, naast inzet op versterking van de gezondheidszorg, de veiligheidsdiensten en de transitie naar schonere energie.

Op het gebied van immigratie staat hij een rechtse lijn voor. Zo steunt hij het omstreden plan van Johnson om asielzoekers naar Rwanda uit te zetten en wil hij de eisen voor een asielaanvraag verhogen.

Het vertrouwen van de bevolking en de oppositie zal Sunak niet zomaar hebben gewonnen. Onder meer zijn rijkdom is een bron van wantrouwen. „Rishi Sunak en zijn vrouw zitten op een fortuin van 730 miljoen pond. (…) Bedenk dat telkens als hij praat over het nemen van „moeilijke beslissingen” waar de werkende klasse voor zal betalen”, twitterde Labourpolitica Nadia Whittome.

Sowieso kan de oppositie het moeilijk verkroppen dat de Conservatieven voor de twee keer in korte tijd een nieuwe premier aanwijzen, zonder dat het volk zich daarover heeft kunnen uitspreken. De oppositieleiders riepen dan ook op tot nieuwe nationale verkiezingen.

Ophef ontstond er in april dit jaar rond Sunak toen bleek dat zijn echtgenote geen Brits paspoort bleek te hebben, dus in het VK geen belasting betaalde over haar vermogen. Strikt juridisch gezien deed ze niets verkeerd, maar veel Britten spraken er schande van. Ze kondigde daarop aan voortaan belasting te zullen betalen.