Sunak schrijft bij voorbaat al geschiedenis als premier door op allerlei gebieden ”de eerste” te zijn. Naast zijn primaat op het gebied van etnische achtergrond, rijkdom en leeftijd is hij volgens de Britse krant The Guardian wellicht ook nog de eerste geheelonthouder in zijn functie. Bekend is dat de nieuwe premier cola verkiest boven alcoholica.

De symbolische waarde van een premier met wortels in oud-kolonie India is groot. Tariq Modood, hoogleraar sociologie en politiek in Britsol, typeerde de komst van Sunak tegenover de The Guardian als „een historisch moment voor multiculturalisme en raciale gelijkheid. Het gebeurt veel eerder dan iemand enkele jaren terug had kunnen voorspellen.” Hij wees er daarbij op dat zeker niemand had voorzien dat de eerste premier vanuit een etnische minderheid uitgerekend uit Conservatieve hoek komt.

Het geval wil echter dat de Conservatieven met hun politici op hoge posten vaker baanbrekend zijn geweest dan het linkse Labour. De rechtse partij leverde bijvoorbeeld ook de eerste drie vrouwelijke premiers van Groot-Brittannië, de eerste minister van Buitenlandse Zaken met een migratie-achtergrond en de Joodse premier Benjamin Disraeli. Interessant is dat ook de aanstaande Ierse premier, Leo Varadkar, een Indiase achtergrond heeft én tot een centrumrechtse partij behoort.

Met zijn religieuze achtergrond is Sunak ook de eerste Britse premier zonder christelijke wortels. Disraeli, premier van 1874-1880, was een christelijke Jood. Zijn vader had mot gehad in een synagoge in Londen en zijn vier kinderen daarop ten doop gehouden in de Church of England – Benjamin was toen twaalf. Het was overigens een stap die meer leek te zijn voortgekomen uit pragmatische dan uit principiële overwegingen.

Trotse hindoe

Sunak laat zich publiekelijk zelden over zijn geloofsovertuiging uit, maar zou een praktiserend gelovige zijn. Van tijd tot tijd blijkt daar iets van. Zo zwoer hij na de verkiezingen van 2017 de eed in het parlement op het hindoestaanse religieuze geschift: de Bhagavad Gita. Als minister van Financiën stak hij in 2020 ter gelegenheid van lichtjesfeest Diwali kaarsjes aan buiten zijn ambtswoning aan Downing Street 11. Tegenover The Times noemde hij dat later „een van de momenten die me met de meeste trots vervulden.” Hij voegde eraan toe dat zijn geloof hem „kracht geeft en een doel. Het is deel van wie ik ben.”

Het is geen verrassing dat de nominatie van Sunak ook in India groot nieuws is. De Times of India startte maandag prompt een liveblog en typeerde Sunak als „een trotse hindoe.” Premier Narendra Modi van India zond via Twitter felicitaties naar „de levende brug met Britse Indiërs, nu we onze historische banden omvormen tot een moderne samenwerking.”

Her en der klonk onvermijdelijk ook de vraag wanneer zoiets in India mogelijk zal zijn. „Als een hindoe premier kan worden van het VK, waarom kan een moslim, christen of Dalit dan geen premier worden in India?”, tweette de Indiase hoogleraar Ashok Swain maandag. Swain doceert vredes- en conflictstudies aan de Universiteit van Uppsala in Zweden en is op Twitter goed voor bijna een half miljoen volgers.

De familiewortels van Sunak liggen in de Indiase regio Punjab. Zijn grootouders trokken in de vorige eeuw vandaar naar Britse koloniën in Afrika. Sunaks vader is geboren in Kenia, zijn moeder in Tanzania. Op hun beurt emigreerden ze in de jaren zestig naar het Verenigd Koninkrijk, waar Rishi op 12 mei 1980 in Southampton ter wereld kwam.

Politieke loopbaan

Rishi kwam in een gespreid bedje terecht. Zijn vader verdiende de kost als huisarts, zijn moeder runde een succesvolle apotheek. Dat stelde hen in staat om hun zoon naar de prestigieuze kostschool Winchester College te sturen. Later studeerde hij filosofie, politiek en economie in Oxford en bekwaamde zich verder aan de universiteit in het Amerikaanse Stanford. Het leverde hem mooie betrekkingen op als analist bij zakenbank Goldman Sachs en meerdere hedgefondsen.

Zijn loopbaan legde hem geen windeieren. Maar zijn enorme vermogen (geschat op een slordige 850 miljoen euro) heeft de 42-jarige Sunak vooral te danken aan zijn huwelijk met Akshata Murthy, telg van één van de rijkste Indiase families. Hij zou daarmee twee keer zo rijk zijn als koning Charles.

De politieke carrière van Sunak is nog relatief kort. In 2015 gunden kiezers in het district Richmond, in het noordelijke graafschap Yorkshire, hem een plek in het Lagerhuis. Vier jaar later vroeg de toenmalige premier Boris Johnson hem als minister van Financiën. Als zodanig zette hij een sociaal vangnet op om de coronalockdowns op te vangen.

Een droomhuwelijk met de premier werd het niet. Sunak en Johnson hadden regelmatig confrontaties. Deze zomer leidde het aftreden van Sunak als minister tot de val van Johnson.