Cultuur & boeken
Bundel Bijbelstudies over techniek biedt meer filosofie dan exegese

Een boek vol met omgewerkte preken over techniek. Dat is geen alledaagse kost. Maar dat was de bedoeling van de auteur, theoloog Maaike Harmsen, ook.

De mogelijkheid om tijdens de coronapandemie kerkdiensten via de laptop te volgen, is volgens auteur Maaike Harmsen een technische vinding om God voor te danken. beeld Getty Images
De mogelijkheid om tijdens de coronapandemie kerkdiensten via de laptop te volgen, is volgens auteur Maaike Harmsen een technische vinding om God voor te danken. beeld Getty Images

In ”Dank God voor techniek” benoemt Harmsen haar passie voor sciencefictionfilms, -series en -boeken en haar interesse in techniek en wetenschap. Toen ze haar preekbevoegdheid had gehaald, startte ze met een serie preken over techniek en wetenschap. Die werden goed onthaald, schrijft ze. Mensen die met techniek werken, lieten haar na afloop van haar preken weten dat ze „blij waren dat er eindelijk eens vanaf de preekstoel positief werd gesproken over hun werk.” Ze vond het dan ook „erg genoeglijk” om haar prekenserie uit te werken naar Bijbelstudies.

Raket

Waar gaan de Bijbelstudies zoal over? Onder het kopje ”Wie is de baas?” bespreekt Harmsen de geschiedenis van het gouden kalf. Het is de aanleiding voor een bespiegeling over dingen die door mensen zijn gemaakt, maar die een eigen leven gaan leiden. Aan de hand van een Marvelfilm, superhelden en Elon Musk komt uiteindelijk het mensbeeld ter sprake. „Wij zijn bijna goddelijk gemaakt. En we kunnen prachtige dingen maken, bijna scheppen. God gaf ons de mogelijkheid om te leren om brons, koper, ijzer en goud te smelten. Vanaf het wiel tot het kompas, de stoomtrein tot het stoplicht, vanaf de raket naar de maan tot Google Brain.”

De vraag ”Hebben we een planeet B nodig?” beantwoordt Harmsen terecht met Genesis 9:11, waarin staat dat God de aarde nooit meer door water zal laten vergaan. „Als we alle mensen zien als beelddragers van God, nemen we de klimaatverandering serieus. Niet omdat de aarde zou kunnen vergaan door klimaatverandering, dat kan niet. Maar vooral omdat we Gods pijn voelen om onrecht, en in ieder mens Zijn beeld zien.”

De toren van Babel vormt een dankbare aanleiding om na te denken over preventie en menselijke hoogmoed. „God wil niet dat mensen in zichzelf keren en zichzelf op een voetstuk zetten.” Maar de medische wetenschap is een groot goed ten bate van de menselijke gezondheid.

Zo loopt de auteur verschillende onderwerpen langs. De ene keer wekt de exegese enige bevreemding op. Dat geldt bijvoorbeeld zinsnedes over buitenaards leven, „levensvormen die wij nog niet kennen.” De andere keer kunnen zinnen over de beschermwaardigheid van leven op instemming rekenen: „Ons leven is waardevol voor God.” De aanhaling uit Genesis 1, dat God de mens mannelijk en vrouwelijk heeft gemaakt naar Zijn beeld, is in het licht van de genderdiscussie een verademing.

Preek

Dat goede neemt niet weg dat de meeste Bijbelstudies vooral filosofische bespiegelingen zijn geworden, in plaats van grondige exegeses. Als ze als preek zijn gehouden, kan het geen kwaad een paar basale vraag te beantwoorden. Zoals: Wat is een preek? Een preek is in de gereformeerde opvatting bediening van Gods Woord. En: Wat is de functie van een preek? De hoorders te wijzen op hun verlorenheid in de eerste Adam en de mogelijkheid van zalig worden in Christus, de tweede Adam; en om Gods volk te onderwijzen in de weg van de zaligheid. Zo beschouwt zijn de Bijbelstudie meer ethische of filosofische verhandelingen geweest dan preken.

Voor de auteur speelt de vraag dan ook niet dat de hoorders wedergeboren moeten worden (Joh. 3:3). De teneur van ”Dank God voor techniek” is dat ‘wij’ allemaal gelovigen zijn die als vanzelf naar de hemel zullen gaan. Er bestaat onmiskenbaar een grote afstand tussen de klassieke gereformeerde theologie en de theologie die uit het boek naar voren komt. Voor de bezinning op techniek is het boek zeker lezenswaardig, maar als bundel omgewerkte preken schiet het op veel punten tekort.

Boekgegevens

=”Dank God voor Techniek. Bijbelstudies voor ruimtereizigers”, Maaike Harmsen; KokBoekencentrum; 144 blz.; € 14,99

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer