De liberaal waarschuwde voor toenemende staatsinterventie in de economie.

De Russische staat veilde op 19 december het belangrijkste productiebedrijf van Yukos om miljarden aan achterstallige belastingen te kunnen innen. De volstrekt onbekende Baikalfinansgroup kwam als nieuwe eigenaar uit de bus met een bod van 9,35 miljard dollar (circa 7 miljard euro). De koper werd vervolgens overgenomen door de staatsoliemaatschappij Rosneft. Die fuseert binnenkort met Gazprom tot een energieconcern waarin de staat een belang van 51 procent krijgt.

Volgens Illarionov is „het mysterie van het jaar” de vraag waar het geld vandaan kwam. Hij gaf zelf het antwoord. „Het kan alleen zijn gekomen van de staatsbegroting, want geen enkel bedrijf heeft voldoende middelen. Het geld is afgenomen van de burgers van dit land.”

Yukos kreeg dinsdag een nieuwe klap te verwerken. Het bureau Standard & Poor’s besloot de kredietwaardigheid van het bedrijf verder te verlagen, omdat het maandag in gebreke is gebleven bij een verschuldigde rentebetaling. De beurskoers van Yukos daalde daarop met ruim 22 procent tot 0,75 dollar. In april was het aandeel nog meer dan 15 dollar waard.

Voormalig topman Michail Chodorkovski, voorheen de rijkste man van Rusland, heeft vanuit de gevangenis een brief geschreven waarin hij het Kremlin ervan beschuldigt door manipulatie van de wet zijn Yukos-imperium in handen te hebben gekregen. Ook beweert hij dat de terugkeer naar een autoritair bewind de ondergang van Rusland zal betekenen.

Chodorkovski schrijft niet te geloven dat Yukos nog gered kan worden en dat het er nu om gaat welke lessen er kunnen worden getrokken uit de affaire. De laatste episode daarvan -de veiling van vorige week- noemt hij de „meest zinloze en destructieve gebeurtenis in de economische sfeer” sinds president Vladimir Poetin aan het bewind kwam.

Chodorkovski, die al meer dan veertien maanden in voorarrest zit in afwachting van een proces wegens fraude en belastingontduiking, schrijft dat zijn persoonlijke vermogen binnenkort „tot nul” zal zijn gereduceerd. Het verlies bezorgt hem echter „geen ondraaglijke pijn. Ik beheerde niet alleen mijn bezit, het beheerde mij omgekeerd ook”, zei hij.